Τα αρνητικά επιτόκια στην Ευρώπη έχουν δημιουργήσει ένα αδιανόητο έως τώρα πρόβλημα για τις τράπεζες: Θα πρέπει σύντομα να πληρώνουν τους πελάτες, στους οποίους έχουν χορηγήσει δάνεια, αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας Wall Street Journal.
Σε χώρες, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία, το βασικό επιτόκιο για πολλά δάνεια, ιδιαίτερα τα στεγαστικά, είναι το euribor (το επιτόκιο που δανείζονται μεταξύ τους οι τράπεζες), σημειώνει το δημοσίευμα (σ.σ.: και στην Ελλάδα πολλά δάνεια έχουν ως βάση υπολογισμού το euribor).
Το euribor, όπως και τα διατραπεζικά επιτόκια άλλων νομισμάτων, μειώνονται συνέχεια, και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν γίνει αρνητικά, καθώς η ΕΚΤ εφαρμόζει από πέρυσι μέτρα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής της για να στηρίξει την οικονομία της Ευρωζώνης. Για παράδειγμα, το euribor για διάρκειες από 1 εβδομάδα έως 2 μήνες είναι αρνητικό (-0,07% και -0,02%, αντίστοιχα), ενώ και για μεγαλύτερες διάρκειες είναι λίγο μεγαλύτερο από το μηδέν.
Καθώς οι τράπεζες καθορίζουν τα επιτόκια πολλών δανείων ως ένα μικρό ποσοστό πάνω ή κάτω από το euribor, η κατάρρευση των διατραπεζικών επιτοκίων του ευρώ έχει οδηγήσει κάποιες τράπεζες να αντιμετωπίζουν το παράδοξο να οφείλουν χρήματα στους δανειολήπτες τους (σε αρκετές περιπτώσεις στεγαστικών δανείων στην Ελλάδα, ως βάση υπολογισμού του επιτοκίου καθορίζεται το euribor τριών μηνών).
Τουλάχιστον μία τράπεζα, η ισπανική Bankinter (που είναι η έβδομη μεγαλύτερη της χώρας), πληρώνει επιτόκιο σε ορισμένους πελάτες της, οι οποίοι έχουν λάβει στεγαστικό δάνειο σε ελβετικό φράγκο, αφαιρώντας τους τόκους από το κεφάλαιο των δανείων τους, καθώς το διατραπεζικό επιτόκιο (libor) του ελβετικού φράγκου είναι έντονα αρνητικό (από -0,8% για διάρκεια ενός μήνα έως -0,6% για διάρκεια 12 μηνών).
Η πορτογαλική κεντρική τράπεζα αποφάσισε πρόσφατα ότι οι τράπεζες της χώρας θα πρέπει να να πληρώσουν για τα υφιστάμενα δάνειά τους, εφόσον το euribor γίνει αρνητικό. Πάνω από το 90% των 2,3 εκατ. στεγαστικών δανείων στην Πορτογαλία είναι συνδεδεμένα με το euribor.
Στην Ισπανία, εκπρόσωπος της κεντρικής τράπεζας δήλωσε ότι το θέμα εξετάζεται. Η μεγάλη πλειονότητα των ισπανικών στεγαστικών δανείων συνδέονται με το 12μηνο euribor, με το αντίστοιχο euribor να διαμορφώνεται σήμερα στο 0,187%.
Οι ιταλικές τράπεζες αναφέρουν ότι αναμένουν καθοδήγηση από την τραπεζική ένωση της χώρας, καθώς τα συμβόλαια των δανείων δεν περιλαμβάνουν ρήτρα για την περίπτωση που το διατραπεζικό επιτόκιο γίνει αρνητικό. Περίπου τα μισά ιταλικά στεγαστικά δάνεια έχουν μεταβλητό επιτόκιο και τα περισσότερα από αυτά συνδέονται με το euribor.
Στην Πορτογαλία, τα επιτόκια των περισσότερων στεγαστικών δανείων συνδέονται με τον μέσο μηνιαία όρο του euribor 3 μηνών και 6μηνών. Και τα δύο αυτά επιτόκια κυμαίνονται σήμερα ελάχιστα πάνω από το μηδέν.
Πηγή: Wall Street Journal