Σήμερα συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων για τη δημοσιοποίηση στοιχείων φορολογίας εισοδήματος πολυεθνικών ομίλων και τις παρεμβάσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Πρόκειται για τη «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2021/2101 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2021 για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2013/34 όσον αφορά στη δημοσιοποίηση στοιχείων φορολογίας εισοδήματος από ορισμένες επιχειρήσεις και υποκαταστήματα – Επικαιροποίηση εθνικής νομοθεσίας για τις υποχρεώσεις δημοσιότητας των εταιρειών και άλλες επείγουσες διατάξεις» και σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, το σχέδιο νόμου:
- ενισχύει την χρηματοοικονομική και εταιρική διαφάνεια, μέσω της δημόσιας υποβολής δήλωσης στοιχείων φορολογίας εισοδήματος των πολυεθνικών ομίλων και, κατά περίπτωση, ορισμένων αυτόνομων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην πατρίδα μας.
- θεσπίζει την υποχρέωση των κεφαλαιουχικών εταιρειών του μη χρηματοπιστωτικού τομέα, να υποβάλλουν στην Τράπεζα της Ελλάδας ετήσιες οικονομικές καταστάσεις.
- από 1ης Ιανουαρίου 2024 έως το τέλος του έτους, καθιερώνει ειδικό τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ανατιμητικοί κίνδυνοι, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό μεταξύ των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο τη μείωση των τιμών.
«Η ενσωμάτωση της Οδηγίας θα βοηθήσει στη διαφάνεια των στοιχείων και των κερδών των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων», έχει δηλώσει ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Κώστας Σκρέκας, που λίγες ημέρες νωρίτερα ανακοίνωσε ότι επιβλήθηκαν πρόστιμα σε δύο πολυεθνικές εταιρείες, στέλνοντας μάλιστα μήνυμα πως αυτό ήταν μόνο η αρχή, γιατί στο μικροσκόπιο των ελεγκτικών μηχανισμών βρίσκονται και άλλες πολυεθνικές με προϊόντα τους στην ελληνική αγορά. Η σημερινή συζήτηση στην Ολομέλεια ωστόσο συνιστά προάγγελο της πολιτικής «καταιγίδας», ενόψει της κατάθεσης του φορολογικού νομοσχεδίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Σοβαρή παράμετρο, παράλληλα της αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κυβέρνηση και κόμματα, εξακολουθεί να αποτελεί η ακρίβεια, για την οποία τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούν την κυβέρνηση για απροθυμία να πατάξει την αισχροκέρδεια και να στηρίξει με ουσιαστικό τρόπο τα νοικοκυριά.
Στην επίκεντρο της κοινοβουλευτικής «αντιμαχίας» βρίσκονται και οι ρυθμίσεις στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Ιανουαρίου 2024 έως την 31η Δεκεμβρίου 2024. Με το άρθρο 138 του ν. 4951/2022, θεσπίστηκαν έκτακτες ειδικές ρυθμίσεις για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίες εφαρμόζονται έως την 31η Δεκεμβρίου 2023. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, «οι εν λόγω ρυθμίσεις επαύξησαν τη διαφάνεια στην αγορά και συνέβαλαν στην προβλεψιμότητα του ενεργειακού κόστους, με θετική επίδραση στις σχέσεις προμηθευτών – καταναλωτών». Με δεδομένα τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα, αλλά και τις προκλήσεις της τρέχουσας γεωπολιτικής και ενεργειακής συγκυρίας, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, «κρίνεται αναγκαία η διατήρηση ενός προστατευτικού πλέγματος για τους καταναλωτές». Ειδικότερα, κρίνεται σκόπιμη η μετάπτωση των καταναλωτών που είχαν υπαχθεί στο καθεστώς του άρθρου 138 του ν. 4951/2022, σε νέα τιμολόγια, κυμαινόμενου χαρακτήρα, των οποίων η τιμή θα ανακοινώνεται από τους Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας. «Κατά τον τρόπο αυτό, οι καταναλωτές θα δύνανται να συγκρίνουν τις προσφερόμενες επιλογές για να προβαίνουν στις βέλτιστες για τα συμφέροντά τους επιλογές». Το σκεπτικό αυτό αμφισβητεί σύσσωμη η αντιπολίτευση, ενώ προβληματισμό και ανησυχία εκφράζουν και οι καταναλωτικές οργανώσεις. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης προειδοποιούν ότι το νέο σύστημα γίνεται περισσότερο περίπλοκο για τους οικιακούς καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, που θα είναι πρακτικά αδύνατο να έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το φθηνότερο τιμολόγιο.
Οι δηλώσεις
Νωρίτερα, σε παρέμβασή στην Ολομέλεια, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Κώστας Σκρέκας, ενημέρωσε την εθνική αντιπροσωπεία ότι οι κωδικοί, με μόνιμη μείωση τιμής, έφτασαν τους 660. «Η Ιταλία συμφώνησε για 500 προϊόντα, η δε Γαλλία για σταθερές τιμές ή μειωμένες. Όχι για μειωμένες τιμές. Εμείς σταθερές ή μειωμένες τιμές έχουμε σε πάνω από 4.000 κωδικούς προϊόντων αυτή τη στιγμή. Και βεβαίως, έχουμε υποχρεώσει και τις αλυσίδες να μας ενημερώνουν για τις ανατιμήσεις των προϊόντων από τους προμηθευτές τους, για να πηγαίνουμε και να τις ελέγχουμε. Το έκανε αυτό άλλη χώρα;», είπε ο Κώστας Σκρέκας και σχολίασε την κριτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ότι η κυβέρνηση με τα πρόστιμα στις δύο πολυεθνικές προσπαθεί να ρίξει στάχτη στα μάτια των πολιτών που αδυνατούν να τα βγάλουν πέρα στοιχειωδώς. «Μήπως σας ενόχλησε που επιβάλαμε πρόστιμα; Αναφέρθηκαν οι μάρκες των προϊόντων για τις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα, για αθέμιτη κερδοφορία. Για πείτε εσείς που αγαπάτε τα μέτρα των άλλων; Ποια άλλη χώρα ευρωπαϊκή επέβαλε πρόστιμο για αθέμιτη κερδοφορία;», σχολίασε ο υπουργός Ανάπτυξης.
«Η πάταξη της φοροδιαφυγής είναι υπόθεση κοινωνικής δικαιοσύνης» δήλωσε ο εισηγητής της ΝΔ Θεόδωρος Καράογλου, ο οποίος χαρακτηρίζει το σχέδιο νόμου ένα ακόμα σημαντικό εργαλείο στη μάχη κατά της φοροαποφυγής. «Η ενίσχυση της φορολογικής συνείδησης είναι προϋπόθεση ενδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής» είπε ο εισηγητής της ΝΔ και υπογράμμισε ότι η εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με το ευρωπαϊκό, επιτρέπει σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση να εφαρμόσουν ενιαία γραμμή προς όφελος των εθνικών οικονομιών. Όπως είπε, αυτός ο στόχος επιτυγχάνεται με την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής και εταιρικής διαφάνειας, μέσω της δημόσιας υποβολής δήλωσης στοιχείων φορολογίας εισοδήματος των πολυεθνικών ομίλων και, κατά περίπτωση, ορισμένων αυτόνομων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. «Είναι σημαντικό, όλες οι χώρες μέλη να ακολουθούν ενιαίους κανόνες, γιατί έτσι δεν αφήνουμε ανοιχτά παράθυρα φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής» πρόσθεσε ο κ. Καράογλου, επισημαίνοντας ότι η θέσπιση κοινών κανόνων στο πεδίο της διαφάνειας της φορολογίας εισοδήματος εταιρειών υπηρετεί το γενικό οικονομικό συμφέρον και συμβάλλει σημαντικά στην ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών ως προς τον δίκαιο χαρακτήρα των εθνικών φορολογικών συστημάτων.
«Η ενίσχυση του δημόσιου ελέγχου των φόρων εισοδήματος των πολυεθνικών επιχειρήσεων είναι απαραίτητη, προκειμένου να καταπολεμηθεί η εταιρική φοροδιαφυγή», ανέφερε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Μίλτος Ζαμπάρας, ο οποίος ωστόσο σημείωσε: «Η κυβέρνηση ρίχνει στάχτη στα μάτια των πολιτών, ότι κόπτεται και ενδιαφέρεται για τη δίκαιη φορολόγηση και τη φοροδιαφυγή. Όμως αυτό δεν συσχετίζεται με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που φέρνει η κυβέρνηση, με τον κεφαλικό φόρο που βάζει στους ελεύθερους επαγγελματίες, με οριζόντιο και άδικο τρόπο». O εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε στο νέο πλαίσιο για την αγορά ηλεκτρικού ρεύματος, επισήμανε ότι καταναλωτικές οργανώσεις και οι φορείς των επιχειρήσεων το καταγγέλλουν και αναρωτήθηκε ποια διαβούλευση προηγήθηκε με αυτούς τους φορείς. «Φέρνετε μια διάταξη που όχι απλά δεν θα ρυθμίσει το περιβάλλον της ενέργειας, όχι απλά δεν θα δημιουργηθεί ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών που λειτουργούν ολιγοπωλιακά, αλλά θα φέρει μεγαλύτερη σύγχυση και επιπρόσθετα βάρη στους καταναλωτές. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση ελάχιστα έχει εισπράξει από τα υπερκέρδη τους και που σίγουρα δεν είναι αυτά που είχε υποσχεθεί πως θα εισπράξει προεκλογικά», είπε ο κ. Ζαμπάρας. «Αυτή τη στιγμή που μιλάμε κύριε υπουργέ, έχουμε το πιο ακριβό ρεύμα στην Ευρώπη -136,37 ευρώ η μεγαβατώρα- και αυτό είναι δείγμα της αδράνειας και της συνειδητής επιλογής της κυβέρνησης να μην πειράξει τους μεγάλους παίκτες», είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ.
«Έρχεται ένα νομοσχέδιο για την εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό δίκαιο, που για πρώτη φορά, με πολύ σοβαρό και συστηματικό τρόπο επιδιώκει να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή, που κυρίως ασκείτο από πολύ μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες οι οποίες είχαν καταστήματα σε διάφορες χώρες», είπε ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Νικητιάδης. Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ αναφέρθηκε στο θέμα της ακρίβειας. «Γελάνε οι Ευρωπαίοι με αυτά που εφαρμόζουμε. Δεν έχετε μηχανισμό. Δεν έχετε κόσμο να μπορεί να ελέγξει, από τον παραγωγό μέχρι το ράφι, για να μπορέσετε να εντοπίσετε το πραγματικό κόστος και έτσι να καταλήξετε αν έχει υπερβεί το ποσοστό κέρδους που προβλέπει ο νόμος. Δεν τα έχετε όλα αυτά», είπε ο κ. Νικητιάδης και σημείωσε για τις μειώσεις 5%: «Στην ουσία δεν ξέρω αν έχετε συνειδητοποιήσει ότι χορηγείτε τις βιομηχανίες, αυτούς που ανεβάζουν προϊόντα στο ταμπελάκι. Γιατί τους χορηγείτε; Γιατί ενώ θα έπρεπε να έχουν κάνει έκπτωση 30%, 40%, δεν κάνουν ούτε 5% και έχουν και προβολή, διαφήμιση. Γι΄ αυτό το ταμπελάκι. Θέλω να σας καταθέσω με συγκεκριμένα προϊόντα, για να μην λέτε ότι αερολογούμε. Στον έναν η βραστή γαλοπούλα πριν από τη μείωση του 5% του κ. Σκρέκα είχε 2,25 ευρώ. Μετά από τη μείωση, όταν ανέβηκε στο ταμπελάκι που θα πάει να την πάρει πιο φθηνά ο καταναλωτής, 3,08 ευρώ».
«Η κυβέρνηση δεν φέρνει τυχαία τη συζήτηση, παραμονές της συζήτησης του φορολογικού νομοσχεδίου. Θέλει να καλλιεργήσει την αυταπάτη στον ελληνικό λαό, ότι παίρνει εκείνα τα μέτρα τα απαραίτητα για τη φοροδιαφυγή των μεγάλων πολυεθνικών», ανέφερε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Χρήστος Τσοκάνης και πρόσθεσε: «Να μην τολμήσει η κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή το νέο φορολογικό νομοσχέδιο γιατί θα μας βρει όλους στον δρόμο. Όταν η αδικία γίνεται νόμος, ο ξεσηκωμός γίνεται καθήκον». Η κυβέρνηση, ανέφερε ο βουλευτής του ΚΚΕ, συνεχίζει «να κυνηγά τη μαρίδα και αφήνει στο απυρόβλητο τα κέρδη των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, ενώ διατηρεί τη φοροασυλία σε εφοπλιστές, τραπεζίτες και βιομηχάνους». Τα νέα μέτρα, σημείωσε, θα οδηγήσουν χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους, μικρούς εμπόρους και επαγγελματίες σε νέα χρέη και λουκέτα, και αυτό ενώ την τελευταία δεκαετία 220.000 επιχειρήσεις έκλεισαν οριστικά. «Όταν ο πρωθυπουργός λεοντάριζε στις πολυεθνικές για κρατικούς ελέγχους, λέγοντας πως δεν είμαστε μπανανία, γελούσαν ακόμα και τα τσιμέντα», είπε ο κ. Τσοκάνης, που επισήμανε για τη μία από τις δύο εταιρείες που της επιβλήθηκε πρόστιμο ενός εκατομμυρίου ευρώ, ότι είχε κέρδη 19 εκατομμύρια για το 2020. «Ακόμα κι αν πληρώσει το πρόστιμο, πράγμα απίθανο, γιατί ανακοίνωσε ότι θα το αμφισβητήσει, το μόνο που θα υποχρεωθεί να κάνει είναι μια διόρθωση στα κέρδη της από το 220% στο 200%», είπε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ.
στο 