Τρεις στις δέκα οικογενειακές επιχειρήσεις μεταβιβάζονται στη δεύτερη
γενιά, ενώ μόνο το 10%, δηλαδή μία στις δέκα καταφέρνουν να διατηρηθούν ζωντανές με τη μετάβαση στην τρίτη γενιά όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΒΕΘ).
Παράλληλα, επισημαίνεται πως κάποιοι από τους συνηθέστερους
ανασταλτικούς παράγοντες που βάζουν φρένο στη διαδοχή μιας οικογενειακής
επιχείρησης στην επόμενη γενιά είναι η ασάφεια, η αναβολή, η αποφυγή και η αναβλητικότητα.
Η
κατάσταση γίνεται ακόμη δυσκολότερη όταν πρόκειται για τη μεταβίβαση στην
τέταρτη γενιά καθώς τότε μόνο το 3%, δηλαδή 3 στις 100 συνεχίζουν να υφίστανται
μετά τη διαδοχή.
«Ο
λόγος ο οποίος συμβάλλει καταλυτικά στην αποτυχία επιβίωσης των οικογενειακών
επιχειρήσεων από τη μια γενιά στην άλλη, είναι η υλοποίηση μιας αποτυχημένης
διαδικασίας διαδοχής» τονίζει ο Δρ. Χρήστος Γεωργίου, γενικός
διευθυντής του ΙΝΣΒΕ και συν- συγγραφέας του βιβλίου: «Η διαδικασία
διαδοχής στις οικογενειακές επιχειρήσεις» Δρ. Χρήστος Γεωργίου.
Σύμφωνα με τον Δρ. Γεωργίου η διαδοχή μοιάζει με τη
σκυταλοδρομία, ενώ χρειάζεται κανόνες και χρόνο για να γίνει με επιτυχημένο
τρόπο.
Οι σημαντικότερες προϋποθέσεις για την επιτυχημένη διαδοχή
είναι η οικογένεια να έχει αξίες, όραμα το οποίο οι ιδρυτές θα πρέπει να
μεταλαμπαδεύσουν στους διαδόχους τους, αυτοπεποίθηση, θάρρος, πάθος και αφοσίωση.
Πάντως δεν είναι μόνο οι Έλληνες που επιθυμούν να
μεταβιβάσουν στα παιδιά τους την οικογενειακή επιχείρηση, αντίστοιχη είναι η
εικόνα και στην Αμερική, καθώς το 69% των επιχειρηματιών που συμμετείχαν σε
σχετική με το θέμα έρευνα απάντησαν πως «επόμενος επικεφαλής περιμένουν πως θα
είναι κάποιο μέλος της οικογένειας τους».
Αξίζει να σημειωθεί πως η πρώτη κίνηση που κάνουν οι
διάδοχοι όταν αναλάβουν την οικογενειακή επιχείρηση, είναι σύμφωνα με τον Δρ.
Γεωργίου, η αλλαγή μάρκετινγκ και κυρίως η προσέγγιση των πελατών.
Τα χαρακτηριστικά των οικογενειακών ΜμΕ
«Στη χώρα μας, οι οικογενειακές
επιχειρήσεις, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας καθώς
εκτιμάται πως αγγίζουν περί το 80% των ελληνικών
επιχειρήσεων, συνεισφέροντας συνολικά στα δύο τρίτα του ΑΕΠ» τονίζει ο πρόεδρος
του ΒΕΘ, Αναστάσιος Καπνοπώλης υπογραμμίζοντας πως στην ΕΕ οι οικογενειακές
επιχειρήσεις ξεπερνούν το 60% του συνόλου των επιχειρήσεων, παράγουν
περισσότερο από το 40% του εκάστοτε Εθνικού Προϊόντος και απασχολούν
πάνω από το 35% των
εργαζομένων.
Οι οικογενειακές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται
σε όλους τους κλάδους της οικονομίας και μπορούν να έχουν οποιαδήποτε νομική
μορφή. Οι περισσότερες είναι πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες
επιχειρήσεις.
Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του ΒΕΘ «οι
οικογενειακές επιχειρήσεις, στην Ελλάδα, κατάφεραν τα δύσκολα χρόνια
της κρίσης να αντέξουν, αξιοποιώντας μια σειρά από χαρακτηριστικά που τις
διακρίνουν όπως: ενιαία εταιρική κουλτούρα, στηριγμένη σε κοινές αξίες,
μακρόπνοη προσέγγιση στο σχεδιασμό τους, που εστιάζει περισσότερο στη διάρκεια
και λιγότερο στις βραχυπρόθεσμες επιδόσεις, σχέσεις αφοσίωσης και
εμπιστοσύνης, που δημιουργούν με το προσωπικό και τους συνεργάτες τους».
«Η επιτυχής μεταβίβαση των οικογενειακών
επιχειρήσεων στην επόμενη γενιά απαιτεί μια σειρά ενεργειών, όπως η
κατάρτιση στρατηγικού σχεδίου διαδοχής, ο έλεγχος και η ανάπτυξη
διοικητικών ικανοτήτων των διαδόχων και αρμονική συνύπαρξη των δύο γενεών που προηγείται της
ολοκληρωτικής μετάβασης της ηγεσίας» καταλήγει ο κ. Καπνοπώλης.