Εντός του Μαρτίου προκηρύσσονται, με μέση επιχορήγηση της τάξης του 50%, οι πρώτες δύο εξειδικευμένες δράσεις του ΕΣΠΑ για την εξοικονόμηση ενέργειας και την αξιοποίηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στη βιομηχανία αλλά και στις επιχειρήσεις συνολικότερα.
Ειδικότερα, θα επιχορηγηθούν η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η προώθηση συστημάτων θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ και η συμπαραγωγή ηλεκτρισμού θερμότητας για ιδιοκατανάλωση. Ανάμεσα στις επιλέξιμες ενέργειες περιλαμβάνονται η ενεργειακή αναβάθμιση κτιριακών υποδομών, συστημάτων παραγωγής και διανομής θερμικής ενέργειας, τόσο για χρήση ψύξης-θέρμανσης χώρων όσο και για την παραγωγική διαδικασία, ο εξοπλισμός καλύτερης απόδοσης, αλλά και οι υπηρεσίες ενεργειακών συμβούλων-ελέγχων-επιθεωρήσεων και εφαρμογής και πιστοποίησης συστημάτων ενεργειακής απόδοσης και διαχείρισης.
Αυτές τις νέες δράσεις παρουσίασαν πρόσφατα, με την ευκαιρία του επενδυτικού φόρουμ «Εξοικονόμηση ενέργειας, Βιομηχανία και Ανταγωνιστικότητα» η προϊσταμένη Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στον Τομέα Ενέργειας, Γιάννα Νίκου και ο Γεώργιος Μάρκου, σύμβουλος του γγ Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών, Μ. Βερροιόπουλου.
Η κ. Νίκου υποστήριξε πως επειδή οι επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας που θα πρέπει να γίνουν από την ελληνική βιομηχανία εκτιμώνται σε δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ, το υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως και οι τράπεζες, προετοιμάζουν συνδυασμένα χρηματοδοτικά εργαλεία με αξιοποίηση και άλλων πηγών, ακόμα και αδιάθετων δικαιωμάτων εκπομπών αερίου θερμοκηπίου. Ήδη, όπως σημείωσε η Μαβίκα Ηλιού, διευθύντρια Green Banking και Αναπτυξιακών προγραμμάτων της Τράπεζας Πειραιώς, «τρέχουν» στην αγορά συνδυαστικά προγράμματα, όπως το Private Finance for Energy Efficiency- PF4EE (παροχής εγγύησης και ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB) και το πρόγραμμα LIFE της ΕΕ) και άλλες εναλλακτικές δυνατότητες.
Ειδική αναφορά έγινε και στο επίκαιρο θέμα των ενεργειακών ελέγχων που υλοποιούνται αυτήν την περίοδο υποχρεωτικά σε περίπου 900 μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες. Η Μαργαρίτα Πετρολιάγκη, προϊσταμένη Τμήματος Επιθεώρησης Ενέργειας Νοτίου Ελλάδας, του ΥΠΕΝ, παρουσίασε τα συμπεράσματα από τους πρώτους περίπου 200 ελέγχους που έχουν διενεργηθεί, τονίζοντας ότι αποτελούν μία πρώτης τάξης ευκαιρία για τις υπόχρεες επιχειρήσεις να διαχειριστούν με πιο αποτελεσματικό τρόπο την καταναλισκόμενη ενέργεια.
Ο Κώστας Σκρέκας, υπεύθυνος Τομέα Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής της ΝΔ-πρώην υπουργός Ανάπτυξης, ο οποίος μίλησε, μεταξύ άλλων, για την πρόσφατη μελέτη της PWC, σύμφωνα με την οποία η ελληνική βιομηχανία αγοράζει πολύ ακριβότερα την ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, πρότεινε τη μείωση των φόρων που την επιβαρύνουν, καθώς επίσης και τη μείωση του κόστους δανεισμού.
Από την πλευρά του, ο Γιάννης Μανιάτης, βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης-πρώην υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, επέμεινε ιδιαίτερα στην επίσπευση της απορρόφησης των διατιθέμενων για την εξοικονόμηση ενέργειας πόρων του ΣΕΣ-ΕΣΠΑ για να μη χαθούν πολύτιμοι πόροι.
Σημαντικοί επιχειρηματικοί φορείς που υποστήριξαν το συνέδριο (διοργανώθηκε από το επενδυτικό φόρουμ Α-Εnergy με την επιστημονική συνεργασία του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας-ΚΑΠΕ), ζήτησαν από την πολιτεία να ενθαρρύνει τις επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας. Η Χριστίνα Σακελλαρίδη, πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), επισήμανε ότι -σύμφωνα με σχετική έρευνα του Συνδέσμου- το ενεργειακό κόστος είναι το μεγαλύτερο θέμα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές εξαγωγικές μεταποιητικές επιχειρήσεις, μετά την έλλειψη ρευστότητας. Συνεκτιμώντας στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας, σύμφωνα με τα οποία η ενεργειακή αποδοτικότητα στη βιομηχανία έχει περιθώριο βελτίωσης από 10 έως 50%, ο ΠΣΕ είναι ανοικτός στην αξιοποίηση σχετικών κινήτρων, που θεωρεί όχι απλώς χρήσιμα αλλά και αναγκαία, ώστε τα ελληνικά προϊόντα να παραμείνουν ανταγωνιστικά σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Επίσης, η κ. Σακελλαρίδη υπογράμμισε ότι η ενέργεια, αποτελώντας το 28% του εξωτερικού εμπορίου, συνετέλεσε στην εκτόξευση των εξαγωγών το 2018, σε ύψος άνω των 30 δισ. ευρώ. Πρόσθεσε, δε, ότι το εξωτερικό εμπόριο ενεργειακών προϊόντων ξεπερνάει τα 21 δισ. ευρώ ετησίως, αν και ο ενεργειακός κλάδος και τα καύσιμα βαραίνουν σημαντικά το εμπορικό ισοζύγιο με περίπου 3,2 δισ. ευρώ.
Εκπροσωπώντας το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά, αλλά και την Ελληνική Εταιρεία Logistic, στην οποία είναι πρόεδρος, ο Νικόλαος Ροδόπουλος πρότεινε τη δημιουργία βιώσιμων σχεδίων για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος στον τομέα των city logistics και την εξειδίκευση των παρεχόμενων κινήτρων για την «πράσινη» εφοδιαστική αλυσίδα, υπενθυμίζοντας ότι το 16% της επιβάρυνσης από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα προέρχεται από τις μεταφορές.
Στην έμφαση που δίνουν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα σε όλα τα στάδια παραγωγής και προώθησης των προϊόντων τους οι βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, αναφέρθηκε η Β. Παπαδημητρίου, γενική διευθύντρια του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων και Ποτών, ενώ ο Δ. Γρηγορόπουλος, πρόεδρος τηε Ελληνικής Ένωσης Βιομηχανιών Ψύχους, παρουσίασε έρευνα, σύμφωνα με την οποία το κόστος ενέργειας αντιπροσωπεύει ποσοστό άνω του 60% στα λειτουργικά έξοδα των βιομηχανιών-μελών.
Ο αντιπρόεδρος του Ομίλου ΔΕΗ, Γιώργος Ανδριώτης, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα, υποστήριξε ότι η ΔΕΗ ήταν, είναι και παραμένει διαχρονικά από τα μεγαλύτερα στηρίγματα για την ελληνική βιομηχανία, κάτι που αποδεικνύεται και από το ελάχιστο μερίδιο που έχουν οι άλλοι πάροχοι ενέργειας στην υψηλή τάση, δηλαδή στις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Ταυτόχρονα, δήλωσε αισιόδοξος σε σχέση με την εντατική στροφή προς τις ΑΠΕ, που υλοποιεί στην παρούσα φάση με επιτυχία η ΔΕΗ, αλλά και για την προοπτική της επιχείρησης συνολικότερα.
Για τα «κακά» νέα που αφορούν τον βιομηχανικό τομέα έκανε λόγο ο Στέλιος Λουμάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταϊκά-ΣΠΕΦ, σημειώνοντας ότι η απόσταση της ενεργειακής απόδοσής του από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο είναι πολλαπλάσια. Έτσι, ενώ στην Ελλάδα ο βιομηχανικός τομέας καταναλώνει 132 τόνους ισοδύναμου πετρελαίου για κάθε εκατομμύριο ΑΕΠ που παράγει, στην ΕΕ ο μέσος όρος είναι μόλις 92 τόνοι. Δηλαδή, η ελληνική βιομηχανία καταναλώνει 43% περισσότερη ενέργεια για να παράξει την ίδια ποσότητα ΑΕΠ σε σχέση με την ΕΕ.
Στον ρόλο του φυσικού αερίου στη μετασχηματιζόμενη αγορά ενέργειας, αλλά και στη συμβολή της συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας στην εξοικονόμηση ενέργειας αναφέρθηκε, εκπροσωπώντας την Εταιρεία Διανομής Αερίου Αττικής, ο εμπορικός διευθυντής της, Α. Τόσιος. Τις δυνατότητες εξοικονόμησης πόρων και ενέργειας, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, τόνισε ο Κ. Αραβώσης, καθηγητής ΕΜΠ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Διοίκησης Παραγωγής Προϊόντων και Υπηρεσιών της Ελληνικής Εταιρίας Διοίκησης Επιχειρήσεων, ενώ γενναίες πολιτικές αποφάσεις για μία πιο επιθετική πολιτική ανάπτυξης των φωτοβολταϊκών και των λοιπών ΑΠΕ ζήτησε ο Σ. Καπέλλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών-ΣΕΦ.
Η προφανής ανάγκη της ελληνικής βιομηχανίας να προβεί στους απαραίτητους εκσυγχρονισμούς για αύξηση της ενεργειακής της απόδοσης επισημάνθηκε ως ευκαιρία από το σύνολο των περίπου 40 διακεκριμένων ομιλητών από τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα με δημιουργικές επενδυτικές αλλά και τεχνολογικές προτάσεις. Συγκεκριμένα, η Φ. Καραμάνη, στέλεχος του ΚΑΠΕ, παρουσίασε το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για τις Συμβάσεις Ενεργειακής Αποδοτικότητας, προτείνοντας βελτιώσεις σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Εκπρόσωποι Εταιρειών Ενεργειακών Υπηρεσιών (Escos), ανάμεσα στους οποίους οι κ.κ. Α. Παπαδόπουλος, David Parsons, Ν. Καραγκουλέ και Δ. Κόλλιας, εξήγησαν πώς λειτουργούν στην πράξη οι λύσεις «Pay as you save», δηλαδή η αποπληρωμή των σχετικών επενδύσεων μέσα από την εξοικονόμηση που επιτυγχάνεται.