Του Τάσου Δασόπολου
Νέο ποινολόγιο για φοροφυγάδες, αλλαγές στην φορολογία στα ενοίκια, τη ρύθμιση των 100 δόσεων, τις συντάξεις του δημοσίου, τα όρια συνταξιοδότησης, τις τιμές των φαρμάκων, την αγορά φυσικού αερίου περιλαμβάνει το νομοσχέδιο – σκούπα για τα προαπαιτούμενα του Οκτωβρίου, το οποίο αναρτήθηκε αργά το βράδυ του Σαββάτου για διαβούλευση.
Το νομοσχέδιο θα παραμείνει αναρτημένο για δημόσια διαβούλευση μέχρι και τις 9 το πρωί της Δευτέρας, οπότε εντός της ημέρας θα κατατεθεί στην Βουλή για να ψηφιστεί με την διαδικασία του επείγοντος.
Ποινολόγιο
Βαριά πρόστιμα για φοροδιαφυγή και κατασχέσεις ακόμη και τραπεζικών θυρίδων για την μη απόδοση ΦΠΑ, περιλαμβάνονται στο κομμάτι για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, που καλύπτει μεγάλο μέρος του νομοσχεδίου. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι:
«Εφόσον η Φορολογική Διοίκηση διαπιστώνει μη απόδοση, ανακριβή απόδοση, συμψηφισμό, έκπτωση ή διακράτηση Φ.Π.Α., Φ.Κ.Ε., φόρου ασφαλίστρων, παρακρατούμενων, επιρριπτόμενων φόρων, τελών και εισφορών με σκοπό τη μη πληρωμή συνολικά στο Δημόσιο ποσού πάνω από εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ, καθώς και είσπραξη επιστροφής των παραπάνω φόρων κατόπιν παραπλάνησης της Φορολογικής Διοίκησης, με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων, μπορεί, βάσει ειδικής έκθεσης ελέγχου, να επιβάλλει σε βάρος του υπόχρεου προληπτικά ή διασφαλιστικά του δημοσίου συμφέροντος, μέτρα άμεσου και επείγοντος χαρακτήρα.
Ειδικότερα, η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να μην παραλαμβάνει και να μην χορηγεί έγγραφα που απαιτούνται για τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων.
Στην περίπτωση αυτή, δεσμεύεται το πενήντα τοις εκατό (50%) των καταθέσεων, των πάσης φύσεως λογαριασμών και παρακαταθηκών και του περιεχομένου των θυρίδων του υπόχρεου. Το μη χρηματικό περιεχόμενο θυρίδων και οι μη χρηματικές παρακαταθήκες, δεσμεύονται στο σύνολό τους».
Δραστικές αλλαγές επέρχονται στα πρόστιμα που επιβάλλει η φορολογική διοίκηση για παραβάσεις της φορολογικής νομοθεσίας, αλλά σε ό,τι αφορά την παραπομπή φοροφυγάδων στα δικαστήρια.
Προβλέπονται αυτεπάγγελτες ποινικές διώξεις μετά από μηνυτήρια αναφορά της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, ενώ η ποινική διαδικασία ορίζεται πως δεν επηρεάζεται από την άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής. Στην περίπτωση εκπρόθεσμης ή ανακριβούς υποβολής συνοπτικού πίνακα πληροφοριών ή φακέλου τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών, επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 1 χιλιοστό των συναλλαγών του υπόχρεου φορολογούμενου, για τις οποίες υπήρχε υποχρέωση τεκμηρίωσης. Τα πρόστιμα αυτά δεν μπορούν να είναι κάτω από 500 ευρώ και πάνω από 2.000 ευρώ.
Απόδοση ΦΠΑ
Σε ότι αφορά στην απόδοση του ΦΠΑ, στη περίπτωση που δεν εκδοθεί απόδειξη ή εκδοθεί ανακριβές στοιχείο, το πρόστιμο που επιβάλλεται είναι 50% επί του φόρου που θα προέκυπτε από το μη εκδοθέν στοιχείο. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται στην περίπτωση που διαπιστώνεται υποβολή ανακριβών δηλώσεων ή η μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ, με αποτέλεσμα να αποδίδονται στο δημόσιο μικρότερα ποσά φόρου από τα αναλογούντα.
Στην περίπτωση που κάποιος ανοίξει επιχείρηση ή γενικότερα ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα χωρίς να έχει υποβάλλει δήλωση έναρξης εργασιών, προβλέπεται πρόστιμο ίσο με το 50% του ΦΠΑ που θα έπρεπε να είχε αποδοθεί για όλη τη διάρκεια λειτουργίας της οικονομικής δραστηριότητας. 50% επί του αναγραφόμενου φόρου που δεν αποδόθηκε, προβλέπεται και σε κάθε πρόσωπο μη υπόχρεο σε υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ το οποίο εκδίδει φορολογικά στοιχεία με ΦΠΑ.
Ανάλογο πρόστιμο επιβάλλεται και σε περίπτωση ανακριβούς απόδοσης παρακρατούμενων φόρων.
Ορισμός φοροδιαφυγής
Με τις διατάξεις το άρθρου 8 του νομοσχεδίου, αλλάζει ο ορισμός της «φοροδιαφυγής» και ορίζεται ότι, έγκλημα φοροδιαφυγής διαπράττει όποιος με πρόθεση:
α) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου εισοδήματος, ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ή ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ), αποκρύπτει από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης φορολογητέα εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή ή περιουσιακά στοιχεία, ιδίως παραλείποντας να υποβάλλει δήλωση ή υποβάλλοντας ανακριβή δήλωση ή καταχωρίζοντας στα λογιστικά αρχεία εικονικές (ολικά ή μερικά) δαπάνες ή επικαλούμενος στη φορολογική δήλωση τέτοιες δαπάνες, ώστε να μην εμφανίζεται φορολογητέα ύλη ή να εμφανίζεται αυτή μειωμένη,
β) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή του φόρου προστιθέμενης αξίας, του φόρου κύκλου εργασιών, του φόρου ασφαλίστρων και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων, τελών ή εισφορών, δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς, καθώς και όποιος παραπλανά τη Φορολογική Διοίκηση με την παράσταση ψευδών γεγονότων ως αληθινών ή με την αθέμιτη παρασιώπηση ή απόκρυψη αληθινών γεγονότων και δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς ή συμψηφίζει ή εκπίπτει ανακριβώς αυτούς ή λαμβάνει επιστροφή, καθώς και όποιος διακρατεί τέτοιους φόρους, τέλη ή εισφορές,
γ) προκειμένου να αποφύγει την πληρωμή φόρου πλοίων δεν αποδίδει ή αποδίδει ανακριβώς στο Δημόσιο τον φόρο αυτό.
2. Παρακρατούμενοι φόροι, τέλη και εισφορές είναι εκείνοι που ρητά ορίζονται σε επί μέρους διατάξεις ότι παρακρατούνται και τελικά αποδίδονται στο Δημόσιο ή άλλο φορέα από πρόσωπο διάφορο του πραγματικού φορολογουμένου.
3. Όποιος διαπράττει έγκλημα φοροδιαφυγής από τα αναφερόμενα στη παράγραφο 1, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών: α) αν ο φόρος που αναλογεί στα φορολογητέα εισοδήματα ή στα περιουσιακά στοιχεία που έχουν αποκρυβεί ,υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, ή β) αν το προς απόδοση ποσό του κύριου φόρου, τέλους ή εισφοράς που δεν αποδόθηκε ή αποδόθηκε ανακριβώς ή επεστράφη ή συμψηφίστηκε ή εξέπεσε ή διακρατείται υπερβαίνει ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος ή ανά φορολογική υπόθεση: αα) τις πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας ή ββ) τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ ανά είδος φόρου, τέλους ή εισφοράς σε κάθε άλλη περίπτωση.
4. Επιβάλλεται κάθειρξη. αν το ποσό του φόρου, τέλους ή εισφοράς της προηγούμενης παραγράφου υπερβαίνει τις εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ εφόσον αφορά φόρο προστιθέμενης αξίας, ή τις εκατό πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση φόρου, τέλους ή εισφοράς.
5. Όποιος εκδίδει πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία, καθώς και όποιος αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία ή νοθεύει τέτοια στοιχεία, ανεξάρτητα από το αν διαφεύγει ή μη την πληρωμή φόρου, τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών, εκτός και αν τα φορολογικά στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως 4, οπότε ο δράστης τιμωρείται μόνο για την τελευταία ως αυτουργός ή συμμέτοχος.
Ειδικά, όποιος εκδίδει ή αποδέχεται εικονικά φορολογικά στοιχεία για ανύπαρκτη συναλλαγή στο σύνολό της ή για μέρος αυτής, τιμωρείται: α) με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους, εφόσον η συνολική αξία των εικονικών φορολογικών στοιχείων υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ και β) με κάθειρξη, εφόσον το ως άνω ποσό υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.
Για την κάλυψη των παραπάνω ορίων δεν υπολογίζονται φορολογικά στοιχεία που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάπραξη ή την υποστήριξη κάποιας από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως 4, οπότε ο δράστης τιμωρείται μόνο για την τελευταία ως αυτουργός ή συμμέτοχος. Θεωρείται ως πλαστό και το φορολογικό στοιχείο που έχει διατρηθεί ή σφραγιστεί με οποιονδήποτε τρόπο, χωρίς να έχει καταχωριστεί στα οικεία βιβλία της αρμόδιας φορολογικής αρχής σχετική πράξη θεώρησής του και εφόσον η μη καταχώριση τελεί σε γνώση του υπόχρεου για τη θεώρηση του φορολογικού στοιχείου.
Θεωρείται επίσης ως πλαστό το φορολογικό στοιχείο και όταν το περιεχόμενο και τα λοιπά στοιχεία του πρωτότυπου ή αντίτυπου αυτού είναι διαφορετικά από αυτά που αναγράφονται στο στέλεχος του ίδιου στοιχείου. Εικονικό είναι το φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται για συναλλαγή ανύπαρκτη στο σύνολο της ή για μέρος αυτής ή για συναλλαγή στην οποία το ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη που αναγράφονται στο στοιχείο είναι άγνωστο φορολογικώς πρόσωπο, με την έννοια ότι δεν έχει δηλώσει την έναρξη του επιτηδεύματός του, ούτε έχει θεωρήσει στοιχεία στην Φορολογική Διοίκηση.
Εικονικό είναι επίσης το στοιχείο που φέρεται ότι εκδόθηκε ή έχει ληφθεί από εικονική εταιρία, κοινοπραξία, κοινωνία ή άλλη οποιασδήποτε μορφής επιχείρηση ή νομική οντότητα ή από φυσικό πρόσωπο για το οποίο αποδεικνύεται ότι είναι παντελώς αμέτοχο με τη συγκεκριμένη συναλλαγή, οπότε στην τελευταία αυτή περίπτωση η ποινική δίωξη ασκείται κατά του πραγματικού υπευθύνου που υποκρύπτεται.
Τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία συναλλαγής κατώτερη της πραγματικής, θεωρούνται πάντοτε για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ως ανακριβή, ενώ τα φορολογικά στοιχεία στα οποία αναγράφεται αξία μεγαλύτερη της πραγματικής, θεωρούνται ως εικονικά κατά το μέρος της μεγαλύτερης αυτής αξίας. Δεν είναι εικονικό για τον λήπτη το φορολογικό στοιχείο το οποίο αφορά πραγματική συναλλαγή, αν το πρόσωπο του εκδότη είναι διαφορετικό από αυτό που αναγράφεται στο στοιχείο.
Δεν είναι εικονικό το φορολογικό στοιχείο που εξέδωσε ή έλαβε η κοινωνία κληρονόμων ή ο κληρονόμος ή σύζυγος ή τέκνο αποβιώσαντος ή συνταξιοδοτηθέντος συζύγου ή γονέα, το οποίο φέρεται ότι εκδόθηκε ή λήφθηκε από τον αποβιώσαντα ή συνταξιοδοτηθέντα επιτηδευματία, εφόσον αφορά πραγματική συναλλαγή και πριν από κάθε είδους φορολογικό έλεγχο, έχει καταχωρηθεί στα βιβλία, τόσο του λαμβάνοντα, όσο και του εκδώσαντα το στοιχείο, η αξία αυτού έχει συμπεριληφθεί στις οικείες δηλώσεις ΦΠΑ και φορολογίας εισοδήματος και έχει γίνει η απόδοση των φόρων που προκύπτουν από το στοιχείο αυτό.
6. Με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους τιμωρείται ο υπόχρεος που δεν εκδίδει ή εκδίδει ανακριβώς τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις στοιχεία ή παραστατικά πωλήσεων κατά την πώληση ή διακίνηση αγαθών ή την παροχή υπηρεσιών, εφόσον το συνολικό ύψος των συναλλαγών για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί τα οικεία στοιχεία ανέρχεται τουλάχιστον στο ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, ανά φορολογικό ή διαχειριστικό έτος]
7. Για την επιμέτρηση της ποινής, λαμβάνεται ιδίως υπόψη το ύψος του ποσού που αποκρύφτηκε ή δεν αποδόθηκε και η διάρκεια της απόκρυψης ή μη απόδοσης ή ανακριβούς απόδοσης ή διακράτησης. Η μεταχείριση από το δράστη ιδιαιτέρων τεχνασμάτων συνιστά επιβαρυντική περίσταση.
Ρύθμιση 100 δόσεων
Για τη ρύθμιση των 100 δόσεων, περιλαμβάνονται δύο αλλαγές που αφορούν την μείωση των δόσεων, της δόσης και την απώλεια της ρύθμισης, αν ο φορολογούμενος δημιουργεί νέες οφειλές τις οποίες δεν τακτοποιεί εντός ενός μηνός.
Φορολογία στα ενοίκια
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται επίσης διάταξη με την οποία αυξάνεται η φορολογία για εισόδημα από ενοίκια για ποσό έως και 12.000 ευρώ από το 11% στο 13% και για ποσά από 12.000 και πάνω από 33% στο 35%
Ασφαλιστικό
Νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης στο Δημόσιο φέρνει, μεταξύ άλλων παρεμβάσεων στο ασφαλιστικό, το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ.
Ειδικότερα, τα ισχύοντα κατά περίπτωση μέχρι και την 18η Αυγούστου 2015 όρια ηλικίας καταβολής της σύνταξης, αυξάνονται σταδιακά από την επομένη της ημερομηνίας αυτής έως και την 1η Ιανουαρίου 2022.
Το κατώτατο όριο σύνταξης δεν έχει εφαρμογή για όσους έχουν αποχωρήσει ή αποχωρούν από την Υπηρεσία από 1ης Ιουλίου 2015 και μετά και δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους. Οι παραπάνω ασφαλισμένοι, μέχρι τη συμπλήρωση του προαναφερομένου ορίου ηλικίας, λαμβάνουν το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στα έτη ασφάλισής τους κατά περίπτωση.
Οι παραπάνω διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή για όσους είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και λαμβάνουν επίδομα ανικανότητας, καθώς και όσους λαμβάνουν σύνταξη ως παθόντες στην υπηρεσία. Επίσης οι διατάξεις αυτές δεν έχουν εφαρμογή και για όσους λαμβάνουν κατά μεταβίβαση σύνταξη λόγω θανάτου του/της συζύγου τους ή του γονέα τους.
Το ποσό του κατωτάτου ορίου συντάξεων που ισχύει από τις 19 Αυγούστου 2015, παραμένει αμετάβλητο μέχρι την 31η Αυγούστου 2021.
Εάν η σύνταξη καταβάλλεται μειωμένη, το ποσό της μειωμένης σύνταξης μειώνεται περαιτέρω κατά 10% μέχρι τη συμπλήρωση του, κατά τα ανωτέρω, προβλεπόμενου νέου ορίου ηλικίας.
Τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, δεν θα υποχρεούνται σε αποχώρηση από την Υπηρεσία πριν από τη συμπλήρωση του 58ου έτους της ηλικίας τους.
Παράλληλα, το πολυνομοσχέδιο, προβλέπει την κατάργηση της δυνατότητας χρηματοδότησης των ελλειμματικών ασφαλιστικών ταμείων από τον “κουμπαρά” του ασφαλιστικού (ΑΚΑΓΕ) αναδρομικά από την 1η Σεπτεμβρίου του 2015 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018. Επίσης, καταργείται η δυνατότητα επιλογής έως δύο κατωτέρων ασφαλιστικών κλάσεων στο ΕΤΑΑ (μηχανικοί, δικηγόροι, γιατροί), η δυνατότητα συμψηφισμού ληξιπρόθεσμων χρεών – μελλοντικής σύνταξης ασφαλισμένων του ΟΑΕΕ και η αποποινικοποίηση των οφειλών προς των ΟΑΕΕ.
Φάρμακα – Μειώσεις για τα «εκτός πατέντας»
Σύμφωνα με τα προαπαιτούμενα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στο τομέα της Υγείας, οι τιμές των φαρμάκων, βάσει των οποίων τα ασφαλιστικά ταμεία αποζημιώνουν το συγκεκριμένο φάρμακο, μετά την λήξη της περιόδου προστασίας τους (off patent), μειώνεται στο 50% της τιμής του προϊόντος σε κατάσταση προστασίας των δεδομένων (on patent) είτε εναλλακτικά στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλογα με το ποια είναι σε κάθε περίπτωση η χαμηλότερη τιμή.
Σύμφωνα με φορείς της φαρμακευτικής αγοράς, το μέτρο αυτό, αναμένεται να συμπαρασύρει προς τα κάτω πολλά, ήδη φθηνά φάρμακα, με κίνδυνο να αποσυρθούν σε περίπτωση που η παραγωγή και η εμπορία τους καταστεί ασύμφορη από τις εταιρείες.
Το μέτρο αυτό έρχεται να αντικαταστήσει το άρθρο 17 του ν.δ. 96/1973 σύμφωνα με το οποίο οι τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων όμοιας δραστικής ουσίας και φαρμακοτεχνικής μορφής καθορίζονται στο 80% της τιμής πώλησης του αντίστοιχου πρωτοτύπου του φαρμακευτικού προϊόντος, όπως η τιμή αυτή διαμορφώνεται κάθε φορά, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις
Φυσικό αέριο
Βήματα προς την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου περιλαμβάνει το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών Συγκεκριμένα καθορίζεται η πλήρης επιλεξιμότητα (δηλαδή η δυνατότητα επιλογής προμηθευτή) για όλους τους πελάτες, εκτός των περιοχών αρμοδιότητας των ΕΠΑ. Επίσης καθορίζονται τα ζητήματα που αφορούν στον καθορισμό του τιμολογίου διανομής για το διαχειριστή του κάθε δικτύου διανομής, το οποίο θα πρέπει να εγκρίνεται από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Διαβάστε εδώ και την παραμικρή λεπτομέρεια του πολυνομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα
στο 