Tο χρονικό των ταραγμένων σχέσεων ανάμεσα στο ΔΝΤκαι τους Ευρωπαίους σκιαγραφεί η Handelsblatt. Σήμερα οι εντάσεις ανήκουν στο παρελθόν, οι τόνοι έπεσαν και το ΔΝΤ χρειάζεται την Ευρώπη αλλά και το αντίστροφο, αναφέρει η εφημερίδα.
Το δημοσίευμα αυτό συνάδει με χθεσινή ομιλία στην Ουάσινγκτον του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος έκανε σαφή αναφορά στη συμμετοχή του ΔΝΤ και σε μελλοντικά προγράμματα του ESM.
Συγκεκριμένα, στη χθεσινή ομιλία του ο Ρέγκλινγκ σημείωσε ότι η ενίσχυση του ρόλου του ESM θα μπορούσε να περιλαμβάνει “έναν πιο σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία, διαπραγμάτευση και έλεγχο μελλοντικών προγραμμάτων μακροοικονομικής προσαρμογής. Αυτό αναμένεται να είναι κοινό έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ESM. Με την πάροδο του χρόνου, ο ρόλος του ΔΝΤ θα γίνει πιθανόν λιγότερο σημαντικός από ότι στη διάρκεια της κρίσης”.
Πριν, όμως, από έναν περίπου μήνα, σε ομιλία του στις Βρυξέλλες στις 21 Μαρτίου, ο Ρέγκλινγκ σημείωνε τα εξής: “Καθώς το ΔΝΤ σταδιακά αποσύρεται, ο ESM θα μπορούσε στο μέλλον να σχεδιάζει, διαπραγματεύεται και να παρακολουθεί νέα προγράμματα βοήθειας μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή”.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η πατρότητα της ιδέας για την ενίσχυση του ρόλου του ESM ανήκει στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Επί χρόνια προσπαθούσε να πείσει τη Γερμανίδα καγκελάριο ότι οι Ευρωπαίοι χρειάζονται ένα δικό τους Νομισματικό Ταμείο. Το επιχείρημά του ήταν ότι το ΔΝΤ έχει υποστεί «κόπωση» με την Ευρώπη και έχει αναλάβει ούτως ή άλλως πολλές υποχρεώσεις διεθνώς.
Ανήκουν στο παρελθόν οι λεκτικές διαμάχες
Στην φετινή Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ, στη θέση του Σόιμπλε κάθεται ο Όλαφ Σολτς και στις σχέσεις ΔΝΤ και Ευρώπης παρατηρείται μια σημαντική μεταστροφή, όπως τουλάχιστον αναφέρουν κοινοτικοί διπλωμάτες στην εφημερίδα Handelsblatt. Το κλίμα αποξένωσης φαίνεται να μην υφίσταται πλέον και ο μετασχηματισμός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο ΕΝΤ να έχει μετατοπιστεί στο μακρινό μέλλον.
Φαίνεται, όπως υποστηρίζουν πηγές από τις Βρυξέλλες, ότι μελλοντικά η Ευρωζώνη δεν θέλει να αποχωριστεί το ΔΝΤ αλλά και το ΔΝΤ αφήνει να εννοηθεί από την πλευρά του ότι είναι έτοιμο να δραστηριοποιηθεί μελλοντικά στην Ευρωζώνη. Οι συμφιλιωτικοί τόνοι αποτυπώνονται και στην ετοιμότητα του Ταμείου να συμμετάσχει με 1,6 δισ. ευρώ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.
Στο παρελθόν φαίνεται να ανήκουν πλέον το ψυχρό κλίμα και οι λεκτικές διαμάχες ανάμεσα στην επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και Ευρωπαίους αξιωματούχους που έγιναν ιδιαίτερα αισθητοί το περασμένο φθινόπωρο, όταν η κυρία Λαγκάρντ υποδέχθηκε τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών στη Ουάσιγκτον με ψυχρότητα. Σε τετ α τετ συναντήσεις μαζί τους εξέφραζε τότε πόσο δυσαρεστημένη είναι. Ήταν και το σημείο καμπής που έκανε τους υπουργούς να σκεφτούν ότι το ΔΝΤ δεν είχε πια ενδιαφέρον να τα βρει με την Ευρώπη και να συμφωνήσει μαζί της για το ελληνικό πρόγραμμα.
Αλλά σε τι οφείλεται η μεταστροφή; Αφενός, η οικονομική συμβολή του ΔΝΤ στα προγράμματα προσαρμογής, τη στιγμή που όλα τα μέλη του Eυρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης είναι μέλη του ΔΝΤ. Αφετέρου, οι Ευρωπαίοι διαπίστωσαν στο μεταξύ πόσο δύσκολο είναι το στήσιμο ενός νομισματικού ταμείου κυρίως λόγω διαφωνιών, όπως εάν το πρόσταγμα θα το έχουν οι υπουργοί Οικονομικών ή θα ελέγχεται από ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Στο μεταξύ, υπάρχει ομοφωνία και στο ό,τι σε ένα μελλοντικό Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να συμμετάσχει το ΔΝΤ για να μπορεί να λύνει τα μεγάλα προβλήματα λόγω της τεχνογνωσίας του. Η εξάρτηση βέβαια είναι αμφίδρομη όπως εκτιμούν κοινοτικοί αξιωματούχοι. Η Ουάσινγκτον διαπίστωσε ότι χρειάζεται την Ευρώπη και αυτό ισχύει ιδιαίτερα από τότε που στο Λευκό Οίκο είναι ο Ντόναλντ Τραμπ. Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος δεν έκρυψε ποτέ την άπωσή του στο μέχρι τώρα ισχύον πολυμερές σύστημα προς μεγάλη ανησυχία του ΔΝΤ και της ΕΕ.
«Νομίζω ότι τελικά το ΔΝΤ και το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο θα υπάρχουν το ένα δίπλα στο άλλο και θα αλληλοσυμπληρώνονται» δηλώνει ο Άξελ Ντρέχερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργη και εμπειρογνώμων σε θέματα ΔΝΤ.
«Το ΔΝΤ χρειάζεται την Ευρώπη ως υπολογίσιμος εταίρος και χρηματοδότης και η Ευρώπη χρειάζεται το ΔΝΤ σε περίπτωση μεγάλης κρίσης ως πυροσβέστης».
Για τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς όλα αυτά είναι ένα δώρο. Μπορεί να ταξιδέψει πιο χαλαρός στη Ουάσιγκτον στην πρώτη του συνεδρίαση στο ΔΝΤ. Η ατμόσφαιρα κατά την άφιξή του θα είναι καλύτερη από εκείνη όταν αναχώρησε από τη Ουάσιγκτον ο προκάτοχός του Σόιμπλε το περασμένο φθινόπωρο.
Με πληροφορίες από τη Deutsche Welle