Από το 2010 βρισκόταν ψηλά στην ατζέντα των Αμερικανών αξιωματούχων και αργότερα και του πρώην υπουργού Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, όπως αποκαλύπτουν τα τελευταία αποσπάσματα από e-mails της Χίλαρι Κλίντον.
Όπως αναφέρει το CNBC, η ελληνική κρίση και η αναδιάρθρωση του χρέους αναμένεται να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και στη συνάντηση των υπουργών οικονομικών και των κεντρικών τραπεζιτών στη G-20 που θα πραγματοποιηθεί το διήμερο Παρασκευής και Σαββάτου στην Τουρκία.
Ο τρόπος με τον οποίο η ελάφρυνση του χρέους θα εφαρμοστεί είναι σημαντικός. Εκτός από τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ πως το ελληνικό χρέους θα φτάσει κοντά στο 200% του ΑΕΠ την επόμενη διετία, η Γερμανία φαίνεται διατεθειμένη να δεχτεί μόνο μια επιμήκυνση των δανείων, τη στιγμή που η Ελλάδα ζητά παρεμβάσεις σε επίπεδο επιτοκίων. Το ΔΝΤ και οι ΗΠΑ έχουν έναν ειδικό ρόλο στο όλο ζήτημα, σύμφωνα με το CNBC.
Σε αυτά τα πλαίσια το ΔΝΤ εξέδωσε την Τρίτη ειδικό σημείωμα με το οποίο προειδοποιεί ότι αν και η αντίδραση των χρηματαγορών στην παρατεταμένη αβεβαιότητα γύρω από τις διαπραγματεύσεις για το νέο ελληνικό πρόγραμμα περιορίστηκε και οι κίνδυνοι μειώθηκαν σημαντικά, οι οικονομικές πιέσεις θα μπορούσε να επανεμφανιστούν στην Ευρωζώνη αν το τελευταίο σχέδιο διάσωσης αρχίσει να «παραπαίει» μεταξύ της πολιτικής ρευστότητας και της κόπωσης.
Μια προσεκτική εξέταση των 15 emails της Κλίντον που δημοσιεύθηκαν αυτή τη βδομάδα δείχνει ότι ενώ η κυβέρνηση Ομπάμα στήριξε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης του 2010, γεωπολιτικοί και διεθνείς λόγοι ασφαλείας έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της αμερικανικής στάσης.
Ένα e-mail το οποίο είχε αποσταλεί από τον δημοσιογράφο Sidney Bluementhal, καταδείκνυε πως οι πιθανοί κίνδυνοι για την Ευρωζώνη από τη διάχυση της ελληνικής κρίσης χρέους ήταν μεγάλοι. Επικεντρωνόταν στο ότι μια ενδεχόμενη δεύτερη φάση της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη ήταν πιθανή με την υποβάθμιση της Ελλάδας σε κατάσταση junk για τα ομόλογά της, στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και με την Πορτογαλία και την Ισπανία σε κρίσιμο σημείο».
Κατέληγε δε, μεταξύ άλλων πως «η διατήρηση των ισορροπιών μέσα στην Ευρώπη και ανάμεσα στην Ευρώπη και στην Αμερική είναι απαραίτητη για να διατηρηθούν και τα θεμέλια της συνεργασίας».
Οι πρόσφατες παρεμβάσεις των ΗΠΑ για την ελληνική κρίση έδειξαν πως συνεχίζουν να πιστεύουν ότι είναι απαραίτητο η Ελλάδα να παραμείνει μέλος της Ευρωζώνης και για γεωπολιτικούς λόγους.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιώργος Παπακωνσταντίνου είχε δηλώσει στο CNBC πως «το 2010 η κυβέρνηση Ομπάμα είχε καταλάβει πολύ γρήγορα το συστημικό κίνδυνο της ελληνικής κρίσης. Έχοντας βιώσει την περιπέτεια της Lehman, η Αμερική δεν ήθελε να δει τα ίδια λάθη να επαναλαμβάνονται».
Πρόσθεσε μάλιστα ότι «υπήρχε συνεχής επικοινωνία ανάμεσα στην αμερικανική και την ελληνική κυβέρνηση την περίοδο εκείνη. Είναι σαφές πως την άνοιξη του 2010, οι αμερικανικές πιέσεις έπιασαν τόπο ώστε να πειστεί η Γερμανία για το πρώτο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας. Η απόφαση να εμπλακεί και το ΔΝΤ ήρθε από την Γερμανία και όχι από τις ΗΠΑ και το αίτημά της έγινε αποδεκτό».
ΟΙ ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ ΓΚΑΙΤΝΕΡ
Η οικονομική διπλωματία των ΗΠΑ για την ελληνική κρίση το 2010 και οι πρωτοβουλίες που αργότερα ελήφθησαν από την κυβέρνηση Ομπάμα σε σχέση με την κρίση στην Ευρωζώνη είναι ενδεικτικές του πώς ο Τίμοθι Γκάιτνερ χειρίστηκε την υπόθεση με τους Ευρωπαίους και την διοίκηση του ΔΝΤ.
Μεταξύ Ιανουαρίου 2010 και Ιουνίου 2012 είχε περίπου 168 συναντήσεις και τηλεφωνικές επικοινωνίας με Ευρωπαίους αξιωματούχους και άλλες 114 επαφές με το ΔΝΤ. Ανάμεσα στις 168 επαφές με τους Ευρωπαίους, οι 58 ήταν με τους προέδρους της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ και Μάριο Ντράγκι.
Ο Παπακωνσταντίνου είχε πει στο CNBC ότι «το 2010, ούτε η ΕΚΤ ούτε καμία χώρα της Ευρωζώνης ήταν πρόθυμη να συζητήσει την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Και παρόλο που υπήρχαν και ορισμένες αντίθετες φωνές μέσα στο ΔΝΤ, η επίσημη θέση και των τριών θεσμών απέκλειαν αυτό το ενδεχόμενο για το χρέος».
ΝΕΑ ΑΡΧΗ
Σύμφωνα με τον Παπακωνσταντίνου «η Αμερική συντάχθηκε με την Ευρώπη και τη διοίκηση του ΔΝΤ επειδή ήθελε να διατηρήσει την σταθερότητα στην Ευρώπη και να αποφύγει μια κατάρρευση της Ελλάδας. Θέματα όπως η βιωσιμότητα του χρέους θα μπορούσαν να τεθούν προς συζήτηση αργότερα».
Με την Ευρώπη αντίθετη στην αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, το ΔΝΤ συμφώνησε για το πρόγραμμα χωρίς την αναδιάρθρωση. Χωρίς να τεθεί το θέμα του χρέους από νωρίς, τα δάνεια που δίνονταν στην Ελλάδα είχαν διογκωθεί και επέκτειναν το πρόγραμμα λιτότητας στην Ελλάδα, ξεκινώντας ο κύκλος της πενταετούς πολιτικής κρίσης στην χώρα.
Σήμερα το ΔΝΤ φαίνεται πρόθυμο να αποδεσμευθεί από τις θέσεις της Ευρώπης και έχει ξεκαθαρίσει ότι θα συμμετάσχει στο τρίτο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδας, όταν η Ευρώπη δώσει στη χώρα μας κάποια ανακούφιση στα χρέη της.