Του Ηλία Μπενέκου
Τροφή για σενάρια πρόωρων εκλογών έδωσαν οι στοχευμένες κυβερνητικές εξαγγελίες του τελευταίου διαστήματος, που στο επίκεντρό τους είχαν τη στήριξη συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων και περιοχών.
Απόδοση κοινωνικού μερίσματος, επίδομα σε άνεργους νέους, μέτρα ενίσχυσης περιοχών και κατοίκων που επλήγησαν από τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες, διατήρηση -για ένα ακόμη εξάμηνο- του μειωμένου ΦΠΑ στα νησιά που πλήττονται από την προσφυγική κρίση, αλλά και αντισταθμιστικά για τα νησιά στα οποία θα καταργηθεί, εντάσσονται στην οργανωμένη προσπάθεια του Μαξίμου για αντιστροφή της αρνητικής εικόνας που καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις και για επαναπροσέγγιση δυσαρεστημένων ψηφοφόρων.
Ωστόσο, όπως είναι φυσικό, καταγγέλθηκαν ως προεκλογικές παροχές από την αντιπολίτευση που έσπευσε να λάβει… θέση μάχης.
Αν και βασικός στόχος –όπως έχει ξεκαθαρίσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός– παραμένει η εξάντληση της τετραετίας, ωστόσο, ουδείς αποκλείει πρόωρες κάλπες.
Αξίζει να σημειωθεί δε ότι ακόμη και στο Μαξίμου εξετάζουν όλες τις πιθανές εκδοχές, καθώς εκτιμούν πως οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν αφού πρώτα συνεκτιμηθούν η χρονική συγκυρία, αλλά και οι όποιες απρόβλεπτες εξελίξεις προκύψουν.
Σενάρια
Κάτι στο οποίο όλοι συμφωνούν, πάντως, είναι ότι κομβικό σημείο παραμένει η έξοδος από το μνημόνιο τον προσεχή Αύγουστο.
Στο πλαίσιο αυτό, οποιοδήποτε ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών πριν από το καλοκαίρι και την ολοκλήρωση του προγράμματος μόνο ως καταστροφικό και απευκταίο χαρακτηρίζεται από το Μαξίμου, καθώς στην πράξη θα σήμαινε αδυναμία της ελληνικής κυβέρνησης να υλοποιήσει εντός χρονοδιαγραμμάτων τα συμφωνηθέντα και θα συνιστούσε παραδοχή ήττας και διάψευσης κάθε ελπίδας που είχε καλλιεργηθεί τους τελευταίους μήνες.
Με δεδομένα δε τα ενθαρρυντικά μηνύματα που έρχονται από το στρατόπεδο των δανειστών και τα οποία ενισχύουν την κυβερνητική αισιοδοξία, θεωρείται σχεδόν απίθανη μια τέτοια έκβαση.
Ως εκ τούτου, οι μόνοι που συζητούν -έστω και με τη λογική της «λύσης ανάγκης»- κάλπες την προσεχή άνοιξη, είναι εκείνοι που δεν συμμερίζονται την κυβερνητική αισιοδοξία περί «καθαρής εξόδου» από το μνημόνιο, με την ολοκλήρωση του προγράμματος ή όσοι δεν αποκλείουν κάποιο «απρόοπτο».
Σαφώς ισχυρότερο θεωρείται το σενάριο εκλογών το φθινόπωρο του 2018, με βασικό προεκλογικό δίλημμα το ποιος πρέπει να διαχειριστεί την μεταμνημονιακή περίοδο.
Έχοντας ως βασικό «όπλο» στην φαρέτρα ότι ήταν η μόνη κυβέρνηση που τήρησε στο ακέραιο την υπόσχεση για έξοδο της χώρας από τα προγράμματα, στον ΣΥΡΙΖΑ ευελπιστούν ότι η «επιτυχία» αυτή θα αποτυπωθεί και στην κάλπη.
Όπως εξηγούν, μπορεί μεν τα μέτρα αυτά να έχουν ήδη ψηφιστεί, ωστόσο, η εφαρμογή τους είναι εκείνη που προκαλεί συνήθως πολιτικό κόστος και καλό θα ήταν να μην διενεργηθούν εκλογές σε ένα σκηνικό έντονης λαϊκής δυσαρέσκειας.
Επιπλέον, η φθινοπωρινή περίοδος θεωρείται παγίως ως η καταλληλότερη για εκλογές, αφενός λόγω της χαλαρότερης διάθεσης που υπάρχει στην κοινωνία αμέσως μετά το καλοκαίρι και αφετέρου γιατί η ολοκλήρωση της τουριστικής περιόδου δίνει συνήθως ώθηση στα οικονομικά μεγέθη.
Πολλοί είναι εκείνοι, πάντως, που «βλέπουν» εθνικές εκλογές το 2019, θεωρώντας, μάλιστα, ως πιθανότερη ημερομηνία τον Ιούνιο, προκειμένου αυτές να συμπέσουν με τις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Μάλιστα στην περίπτωση αυτή, δεν είναι απίθανο να στηθούν τριπλές κάλπες, καθώς για τότε είναι προγραμματισμένες και οι αυτοδιοικητικές εκλογές, αν και, ως γνωστό, ο υπουργός Εσωτερικών επιμένει στην αποσύνδεσή τους από τις ευρωεκλογές.
«Εντός του 2019, αλλά καλύτερα το φθινόπωρο, οπότε και ολοκληρώνεται η τετραετία», υποστηρίζουν αρκετά κορυφαία κυβερνητικά στελέχη.
Η διαφορά από την προηγούμενη εκδοχή έγκειται στο γεγονός ότι είναι καλύτερο να μην προηγηθούν κάλπες τον Ιούνιο, όπου οποιοδήποτε αρνητικό αποτέλεσμα θα λειτουργούσε αρνητικά σε επικοινωνιακό επίπεδο τους μήνες πριν από τις εθνικές εκλογές και το πιθανότερο θα ήταν να οδηγήσει σε μία ακόμη ήττα τον Σεπτέμβρη.
Οι καλά γνωρίζοντες τις προθέσεις του πρωθυπουργού, εξάλλου, επιμένουν πως η εξάντληση της τετραετίας παραμένει βασικός σχεδιασμός και του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα, θέση που όπως φαίνεται συμμερίζονται και διεθνείς αναλυτές.
Όπως εκτιμούν, στην περίπτωση αυτή θα υπάρξει επαρκής χρόνος ώστε ο Έλληνας πρωθυπουργός να επιχειρήσει να αξιοποιήσει στο μέγιστο βαθμό τις δυνατότητες να υλοποιήσει με μεγαλύτερους βαθμούς πολιτικής ελευθερίας την δική του ατζέντα, στην οποία περιλαμβάνονται στοιχεία κοινωνικής πολιτικής που υπό τις αυστηρές προβλέψεις του προγράμματος, δεν ήταν δυνατόν να υλοποιηθούν.
Σε αυτή την περίπτωση, θεωρούν πως η δυνατότητα αντιστροφής της εικόνας λαϊκής δυσαρέσκειας είναι ιδιαιτέρως πιθανή.
Πολλώ δε μάλλον αν επιβεβαιωθεί και η κυβερνητική αισιοδοξία για είσοδο της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης, γεγονός που θα επαλήθευε την κυβερνητική δέσμευση περί «ισχυροποίησης της οικονομίας και την κοινωνία όρθια».
Κάποιοι, πάντως, σπεύδουν να «προσγειώσουν» την αισιοδοξία αυτή, υπενθυμίζοντας πως ακόμη και οι προβλέψεις περί ανάπτυξης επαληθευτούν και αποτυπωθούν και στα νούμερα, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ευεργετικές επιπτώσεις θα έχουν προλάβει να γίνουν αντιληπτές στη ζωή των πολιτών.
στο 