Ιδιαίτερα κερδισμένοι βγαίνουν από το νέο φορολογικό καθεστώς ορισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες καθώς κάποιοι απαλλάσσονται από το τεκμήριο ενώ κάποιοι άλλοι θα το πληρώσουν μειωμένο, ύστερα από τις βελτιώσεις που έκανε τελευταία στιγμή το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στο νέο νομοσχέδιο «Μέτρα για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής» που κατατέθηκε στη Βουλή.
Παράλληλα επισημαίνεται πως το νέο τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης ενεργοποιείται από τα φετινά εισοδήματα τα οποία θα δηλωθούν και θα φορολογηθούν το 2024. Σημειώνεται δε πως υπερψηφίστηκε αυτό το νομοσχέδιο: 298 βουλευτές ψήφισαν με 158 εξ αυτών να ψηφίζουν υπέρ επί της αρχής και 140 κατά. Αναλυτικά το νομοσχέδιο αναφέρει για το τεκμήριο τα εξής:
A. Η έκπτωση 50%
Το τεκμήριο “κουρεύεται” κατά 50% για τους ελεύθερους επαγγελματίες που:
- Είναι γονείς μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα/ με εξαρτώμενα τέκνα με ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας τουλάχιστον 67%,
- Είναι γονείς πολύτεκνων οικογενειών.
- Έχουν μερίδιο έως 25% σε ταξί
- Έχουν ποσοστό αναπηρίας από 67% έως 79%,
- Ασκούν δραστηριότητα και έχουν την κύρια κατοικία σε οικισμούς με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους
Β. Οι εξαιρέσεις
Ωστόσο από το τεκμήριο εξαιρούνται:
- Oι αγρότες,
- Oι νέοι επαγγελματίες για τα πρώτα 3 χρόνια από την έναρξη της δραστηριότητάς τους,
- Οι πολίτες που αμείβονται με μπλοκάκια και έχουν έως 3 εργοδότες
- Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν αναπηρία ίση του 80%ή μεγαλύτερη του ποσοστού αυτού.
- Οι ιδιοκτήτες καφενείων σε χωριά κάτω των 500 κατοίκων. Σημειώνεται δε πως η αρχική διάταξη του νομοσχεδίου ανέφερε πως η συγκεκριμένη ομάδα επαγγελματιών θα είχε μειωμένο τεκμήριο κατά 50%.
- Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές που συνεργάζονται με μέχρι 2 εταιρείες οι οποίοι προσομοιάζουν με το καθεστώς των εργαζόμενων με «μπλοκάκι».
- Οι πολίτες που ασκούν εποχικές δραστηριότητες το τεκμαρτό εισόδημα μειώνεται με το σύστημα των δωδεκατημορίων.
Επιπλέον απαλλάσσονται πλήρως οι παρακάτω περιπτώσεις φορολογουμένων:
- ασθένειας,
- στρατιωτικής θητείας,
- φυσικών καταστροφών
- λόγων ανωτέρας βίας
Σημειώνεται δε πως εξαιρούνται από την επιβάρυνση λόγω του κριτηρίου τζίρου τα περίπτερα μόνο για τα καπνικά προϊόντα και αυτό επειδή το περιθώριο κέρδους τους είναι χαμηλό.
Γ. Φορολόγηση με τεκμήριο 100%
Καθιερώνεται ελάχιστο καθαρό εισόδημα για τους ελεύθερους επαγγελματίες το οποίο δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 50.000 ευρώ, σύμφωνα με το νέο καθεστώς φορολόγησης.
Αναλυτικά, το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα θα υπολογίζεται με βάση:
- τον εκάστοτε κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα ο οποίος θα προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε 3 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας μετά την πρώτη εξαετία ή σε περίπτωση που ο επαγγελματίας απασχολεί προσωπικό τον ανώτερο ετήσιο μισθό που καταβάλλει σε υπάλληλό του. Για τη προσαύξηση θα λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά, με ανώτατο όριο τις 30.000 ευρώ,
- το ύψος του τζίρου της επιχείρησης που θα προσαυξάνει την ελάχιστη αμοιβή προσαυξάνεται στο 5% επί του ποσού που ο κύκλος εργασιών του υπόχρεου υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του Κ.Α.Δ.,
- το 10% του κόστους μισθοδοσίας του προσωπικού με όριο τις 15.000 ευρώ.
Δ. Σε ποιες περιπτώσεις μπορούν οι φορολογούμενοι να αμφισβητήσουν το τεκμήριο
Οι φορολογούμενοι μπορούν να αμφισβητήσουν το τεκμήριο στις περιπτώσεις:
- στρατιωτικής θητείας
- φυλάκισης,
- νοσηλείας σε νοσοκομείο ή κλινική,
- αδυναμίας άσκησης δραστηριότητας λόγω εγκυμοσύνης ή λοχείας με βάση την εργατική νομοθεσία,
- εκτεταμένων φυσικών καταστροφών που κατέστησαν αδύνατη, συνολικά ή μερικά, την άσκηση της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας,
- ανάκλησης της άδειας λειτουργίας της ατομικής τους επιχείρησης ή της άδειας άσκησης επαγγέλματός τους,
- απαγόρευσης λειτουργίας του καταστήματος ή άλλου χώρου άσκησης της επαγγελματικής ή επιχειρηματικής τους δραστηριότητας σε εφαρμογή απόφασης δημόσιας αρχής για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας ή άλλου λόγου που υπαγορεύει το δημόσιο συμφέρον,
- άλλων λόγων ανωτέρας βίας που εμποδίζουν την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Σημειώνεται δε πως το τεκμήριο είναι μαχητό και για να ισχύσουν τα παραπάνω θα πρέπει ο φορολογούμενος να υποβάλλει στη φορολογική διοίκηση τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την απόδειξη των ισχυρισμών του.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι
Συνεπώς οι τυχεροί το νέου τεκμαρτού συστήματος φορολόγησης είναι μεταξύ άλλων οι νέοι επαγγελματίες, όσοι δηλώνουν στην Εφορία καθαρά κέρδη πάνω από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, εποχικές επιχειρήσεις, επαγγελματίες – γονείς μονογονεϊκής ή πολύτεκνης οικογένειας, αυτοαπασχολούμενοι σε μικρά χωριά και νησιά, όσοι παρουσιάζουν αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80%
Ωστόσο οι χαμένοι του νέου φορολογικού νομοσχεδίου είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι ατομικές επιχειρήσεις, που μέχρι σήμερα δήλωναν στην Εφορία πενιχρά εισοδήματα ή ακόμα και μηδενικά.