Του Τάσου Δασόπουλου
Περίπου 10 ημέρες πριν από άλλο ένα κρίσιμο Eurogroup για τον μηχανισμό με τον οποίο θα ενταχθούν και θα λειτουργήσουν στο ελληνικό πρόγραμμα τα προληπτικά μέτρα των 3,6 δις ευρώ (2% του ΑΕΠ), συνεχίζεται ο διπλωματικός μαραθώνιος που ξεκίνησε από την Μ. Τετάρτη, για να περιοριστούν οι απαιτήσεις του ΔΝΤ.
Τα στελέχη του ΔΝΤ, τα οποία επέβαλαν στην ουσία το «μνημόνιο εν αναμονή», με την απειλή ότι, διαφορετικά δεν θα συμμετέχουν στο ελληνικό πρόγραμμα, πιέζουν τώρα ώστε το ελληνικό πρόγραμμα να προσαρμοστεί στα δικά τους δεδομένα, περιλαμβάνοντας μέτρα συνολικού ύψους 9 δις ευρώ (5% του ΑΕΠ) από τώρα και όχι όταν θα υπάρχουν αποκλίσεις στο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα των ετών 2016, 2017 και 2018.
Η συμφωνία στα «προληπτικά» μέτρα των 3,6 δις, που θα κλείσει ουσιαστικά την αξιολόγηση (αφού τα μέτρα ύψους 5,4 δις ευρώ έχουν ήδη συμφωνηθεί) έχει να ξεπεράσει τρία βασικά εμπόδια:
Το πρώτο είναι το πακέτο των μέτρων. Το ΔΝΤ θέλει να οριστούν συγκεκριμένα μέτρα «καλής ποιότητας», που θα αφορούν περικοπές δαπανών. Στο στόχαστρο του ΔΝΤ είναι οι μισθοί του δημοσίου στα υπουργεία και ειδικά μισθολόγια, αφού το Ταμείο δεν θεωρεί ότι έχουν γίνει βήματα για την εξυγίανση του δημοσίου οι συντάξεις και τα προνοιακά επιδόματα. Όλα αυτά περιλαμβάνονται στο ελληνικό πρόγραμμα και οι επιτελείς του Ταμείου θέλουν την άμεση νομοθέτησή του ενδεχομένως περικοπής τους, ώστε αν και εφόσον υπάρξουν αποκλίσεις να εφαρμοστούν αυτόματα χωρίς καμία παρέμβαση από το ΥΠΟΙΚ ή άλλα ελληνικά υπουργεία.
Η ελληνική διαπραγματευτική ομάδα από την άλλη, θέλει το σύστημα των προληπτικών μέτρων να έχει την μορφή αυτόματων περικοπών σε τομείς τους οποίους θα εισηγείται το δημοσιονομικό συμβούλιο και θα εγκρίνει η Ελληνική Κυβέρνηση. Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες, η άποψη της ελληνικής πλευράς φαίνεται να βρίσκει σημαντικούς συμμάχους στην πλευρά των Ευρωπαίων δανειστών. Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ δηλώνει σε κάθε ευκαιρία αντίθετος με την ιδέα των προληπτικών μέτρων. Ο ευρωπαίος επίτροπος Πιέρ Μοσκοβισί και ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισλεμπλουμ, σε δικές τους δηλώσεις, ταυτίζονται με το οικονομικό επιτελείο στο ότι τα προληπτικά μέτρα δεν χρειάζεται να οριστικοποιηθούν από τώρα.
Το δεύτερο μεγάλο εμπόδιο είναι ο προσδιορισμός της διάρκειας μιας απόκλισης πριν την ενεργοποίηση των μέτρων. Το ΔΝΤ επιμένει ότι τα στοιχεία θα πρέπει να εξετάζονται κάθε τρίμηνο και η κάθε απόκλιση, ανεξάρτητα από το αν είναι συγκυριακή ή όχι, θα πρέπει να καλύπτεται με προληπτικά μέτρα, τα οποία θα εφαρμόζονται άμεσα και να ισχύσουν μέχρι και το τέλος του προγράμματος. Η ελληνική πλευρά από την άλλη, θέλει η εφαρμογή προληπτικών μέτρων να γίνεται με το κλείσιμο κάθε δημοσιονομικού έτους, με βάση τον ευρωπαϊκό στατιστικό κώδικά ( ESA 2010 ) δηλαδή κοντά στα τέλη Απριλίου.
Το τρίτο μεγάλο εμπόδιο είναι η δυσπιστία του ΔΝΤ στα στατιστικά στοιχεία της Eurostat, ξεκινώντας από το πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 0,7% του ΑΕΠ για το 2015 που ανακοίνωσε την προπερασμένη Πέμπτη για την Ελλάδα. Οι άνθρωποι του Ταμείου φτάνουν στο σημείο να ζητούν να οριστεί κάποιος άλλος ανεξάρτητος διεθνής οργανισμός εγνωσμένου κύρους, ο οποίος θα πιστοποιεί τα ελληνικά στοιχεία. Η ελληνική πλευρά αρνείται και αυτό το αίτημα και επιμένει ότι επίσημα στοιχεία για την Ελλάδα θα πρέπει να είναι αυτά που πιστοποιεί η Eurostat.
Την μεθεπόμενη Δευτέρα 9 Μαΐου θα αποδειχθεί αν τελικά οι ευνοϊκές προς τις θέσεις της Ελλάδα δηλώσεις που ακούγονται σήμερα, θα επαναληφθούν ή θα καταρρεύσουν απέναντι στο μέτωπο που δημιουργούν το ΔΝΤ με το Βερολίνο από την αρχή ακόμη του τρίτου ελληνικού μνημονίου.