Τη δυνατότητα να λάβουν σύνταξη έως και 7 έτη νωρίτερα με εξαγορές πλασματικών ετών έχουν συγκεκριμένες κατηγορίες ασφαλισμένων. Αυτό αφορά στους ασφαλισμένους του Δημοσίου, του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ, του ΕΤΑΑ και των Ειδικών Ταμείων.
Παράλληλα επισημαίνεται πως ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης για να βγουν με πλήρη σύνταξη στα 60 έτη αντί 67 ετών μπορούν να διαμορφώσουν οι παλαιοί πριν από το 1993 ασφαλισμένοι με την προσθήκη πλασματικού χρόνου, ενώ σε ειδικές κατηγορίες όπως οι μητέρες τα πλασματικά έτη κατεβάζουν τα όρια ηλικίας ακόμη και στα 58,5 έτη.
Οι νέοι μετά το 1993 ασφαλισμένοι βοηθούνται από τα πλασματικά να συμπληρώσουν τα 40 έτη και έτσι να κατεβάσουν το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 67 στα 62, κερδίζοντας επίσης και μεγαλύτερη σύνταξη.
Οι συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις
Οι ασφαλισμένοι μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 12 κατηγορίες πλασματικών χρόνων για να συμπληρωθούν οι εξής συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις:
- Η 40ετία, σε όλα τα Ταμεία, οποτεδήποτε, από παλαιούς (έως το 1992) και νέους (από 1ης/1/1993) ασφαλισμένους.
- Η 35ετία σε ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ έως το 2012 για παλαιούς (έως το 1992) ασφαλισμένους.
- Η 25ετία στο Δημόσιο μέχρι το 2010 για παλαιούς (έως το 1992) ασφαλισμένους.
- Η 25ετία στο Δημόσιο για το 2011 και το 2012, καθώς και τα 36 ή 37 έτη μετά το 2012 για παλαιούς (έως το 1992) ασφαλισμένους.
- Τα 21 και 23 έτη στο Δημόσιο για τους τρίτεκνους γονείς στα έτη 2011 και 2012.
- Η 25ετία έως το 2012 σε Ταμεία ΔΕΚΟ ή τραπεζών για μητέρες ασφαλισμένες πριν από το 1993.
- Οι 5.500 ημέρες ασφάλισης έως το 2012 για μητέρες ασφαλισμένες πριν από το 1993 με ανήλικο τέκνο.
- Οι 10.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ έως το 2012 και με διαδοχική ασφάλιση για κατοχύρωση του δικαιώματος συνταξιοδότησης με όρια ηλικίας από 59 έως 62 ετών.
- Οι προϋποθέσεις για σύνταξη με διατάξεις βαρέων και ανθυγιεινών και με συνολικό χρόνο 4.500 ημερών ασφάλισης, από τις οποίες έως 900 ημέρες μπορούν να αναγνωριστούν με εξαγορά, ενώ οι 3.600 θα πρέπει να είναι αποκλειστικά με ένσημα σε ειδικότητες βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων. Για αυτήν την κατηγορία ασφαλισμένων τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι 62 ετών για ασφαλισμένους πριν και μετά το 1993 και 55-57 ετών για τις γυναίκες που συμπλήρωσαν τις 4.500 ημέρες ασφάλισης με 3.600 στα βαρέα έως το 2012 και από αυτές οι 1.000 ημέρες στα βαρέα κατά τα τελευταία 17 έτη πριν από την αίτηση συνταξιοδότησής τους.
- Οι προϋποθέσεις γα σύνταξη με 10.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων οι 7.500 σε ειδικότητες βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων. Σε αυτήν την κατηγορία οι ασφαλισμένοι μπορούν να εξαγοράσουν έως 2.100 ημέρες ασφάλισης για να συμπληρωθεί ο χρόνος που υπολείπεται από τις 7.500 ημέρες ασφάλισης έως τις 10.500 για να συνταξιοδοτηθούν με πλήρη σύνταξη από 58,5 έως 62 ετών και για μειωμένη από 56,5 έως 60 ετών.
- Οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ και άλλων Ταμείων του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να ζητούν πλασματικά έτη και για προσαύξηση της σύνταξης, αλλά και για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
- Στο Δημόσιο, οι ασφαλισμένοι, εφόσον έχουν θεμελιώσει δικαίωμα με τον πραγματικό συντάξιμο χρόνο που έχουν στην υπηρεσία τους, έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν πλασματικό χρόνο μόνον για προσαύξηση σύνταξης.
Το κόστος εξαγοράς
Το κόστος εξαγοράς για τους μισθωτούς είναι 20% επί του μισθού κατά τον μήνα υποβολής της αίτησης ή του τελευταίου 12μήνου, εφόσον δεν υπάρχει σταθερή απασχόληση. Σε περιπτώσεις ανεργίας ή μερικής απασχόλησης, υπολογίζεται με εισφορά 20% επί του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Με τον σημερινό κατώτατο μισθό (830 ευρώ) το ελάχιστο κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου είναι στα 166 ευρώ τον μήνα. Μετά την αύξηση του κατώτατου μισθού από 1ης/4/2025 και για τις αιτήσεις εξαγοράς που θα υποβληθούν από 1ης/4/2025 και μετά, το ελάχιστο κόστος θα αυξηθεί. Αν ο κατώτατος μισθός καθοριστεί στα 880 ευρώ, τότε το ελάχιστο κόστος εξαγοράς πλασματικού χρόνου για τους μισθωτούς θα είναι 176 ευρώ τον μήνα.
Στο Δημόσιο, για τις αιτήσεις που υποβάλλονται από 1ης/1/2020 και μετά, η εξαγορά γίνεται με εισφορά 20% επί του μισθού. Για τις αιτήσεις έως 31/12/2016, το κόστος είναι 6,67%, στις αιτήσεις του 2017 το κόστος είναι 10%, για το 2018 είναι 13,34% και για το 2019 16,67%.
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες, ο κάθε μήνας αναγνώρισης κοστίζει όσο και η μηνιαία εισφορά για τον κλάδο σύνταξης.
Τα παραδείγματα
Οι ασφαλισμένοι έχουν την ευκαιρία να συνταξιοδοτηθούν έως και 7 έτη νωρίτερα με εξαγορά πλασματικού χρόνου.
Η εφημερίδα “Ελεύθερος Τύπος παραθέτει παρακάτω δύο σχετικά παραδείγματα:
- Μητέρα ασφαλισμένη πριν από το 1993 στο ΙΚΑ με 5.100 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο παιδί το 2011 δικαιούται πλήρη σύνταξη με το όριο ηλικίας που ισχύει όταν κλείσει τα 57 της και μειωμένη με το 52ο, αντίστοιχα, εφόσον έχει ανήλικο και 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2011. Με τις 5.100 ημέρες, όμως, θα βγει στα 67. Για να τα αποφύγει, μπορεί να αναγνωρίσει 400 μέρες από ανεργία, ασθένεια, χρόνο σπουδών, κενά ασφάλισης (όχι από χρόνο τέκνων) και να συμπληρώσει 5.500 ημέρες το 2011. Αν συμπλήρωσε το 57ο έτος μετά το 2022, θα πάρει πλήρη σύνταξη στα 67, ενώ λόγω πλασματικών θεμελιώνει δικαίωμα για μειωμένη στα 60,2, δηλαδή βγαίνει 7 χρόνια νωρίτερα.
- Νέος ασφαλισμένος στο ΙΚΑ από το 1993 και μετά με 30ετία το 2023 και ηλικία 57 ετών θα περιμένει έως τα 67 για πλήρη σύνταξη, ενώ αν αποφασίσει να κάνει από τώρα αίτηση για εξαγορά πλασματικού χρόνου ασφάλισης, μπορεί, όταν κλείσει τα 62, που θα έχει και 35 έτη, να αναγνωρίσει άλλα 5 από στρατιωτική θητεία, σπουδές, παιδιά και να βγει με 40ετία στα 62, γλιτώνοντας 5 χρόνια από το όριο ηλικίας των 67 ετών.
Πότε γίνεται η αίτηση και πώς εξοφλούνται τα πλασματικά έτη;
Η αίτηση για την αναγνώριση πλασματικού χρόνου μπορεί να υποβληθεί τώρα και να ενεργοποιηθεί αργότερα, κοντά στη συνταξιοδότηση. Η εξαγορά συμφέρει να γίνει νωρίς και ακόμη καλύτερα να εξοφληθεί εφάπαξ, γιατί δίδεται έκπτωση 2% για κάθε πλήρες έτος εξαγοράς. Πέραν αυτού, συμφέρει όσους έχουν χαμηλές αποδοχές, γιατί αν πάρουν αυξήσεις αυτομάτως, αυξάνεται και το κόστος των εξαγορών. Ειδικά για τους επαγγελματίες, η εξαγορά πλασματικού χρόνου ακριβαίνει αυτόματα κάθε χρόνο που αυξάνονται οι ασφαλιστικές τους εισφορές.
Οι πίνακες
