Τους πέντε βασικούς κανόνες που διέπουν την διαδικασία με την οποία γίνεται συμψηφισμός οφειλών με την εφορία, περιγράφει ο αναπληρωτής υπουργός Oικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, στην απάντηση του σε ερώτηση που υπέβαλε στην Βουλή ο βουλευτής κ. Γ. Καρασμάνης σχετικά με τις παρακρατήσεις επιστροφής ΦΠΑ σε αγρότες για μελλοντικές δόσεις φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ.
Σύμφωνα με την απάντηση του κ. Αλεξιάδη, συμψηφισμός απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, έναντι βεβαιωμένων οφειλών προς αυτό, δύναται να αντιταχθεί σε κάθε περίπτωση, κατά την οποία ο οφειλέτης έχει βεβαία χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου, εκκαθαρισμένη και αποδεικνυόμενη από τελεσίδικη δικαστική απόφαση ή από δημόσιο έγγραφο υπό τις εξής προϋποθέσεις.
1) Οι απαιτήσεις που προτείνονται σε συμψηφισμό πρέπει να είναι αμοιβαίες (μεταξύ δύο προσώπων), δηλαδή ο οφειλέτης της μιας απαίτησης να είναι δανειστής της άλλης και μάλιστα κατά τον ίδιο χρόνο και πιο συγκεκριμένα, οι οφειλές πρέπει να είναι βεβαιωμένες στο στενό Δημόσιο και οι απαιτήσεις του οφειλέτη να προέρχονται από το εν στενή έννοια Δημόσιο και όχι από τρίτα πρόσωπα (π.χ. Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., ευρύτερο Δημόσιο Τομέα) και τέλος απαιτείται να έχει εκδοθεί, κατά τις κείμενες δημοσιολογιστικές διατάξεις, χρηματικό ένταλμα πληρωμής ή άλλος τίτλος πληρωμής.
2) Ο συμψηφισμός διενεργείται είτε αυτεπαγγέλτως από το αρμόδιο όργανο της Φορολογικής Διοίκησης στην οποία είναι βεβαιωμένες οι οφειλές (ληξιπρόθεσμες, μη ληξιπρόθεσμες, ευρισκόμενες σε αναστολή ή ρυθμισμένες), είτε μετά από δήλωση του οφειλέτη, ώστε να εξεταστεί από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. η συνδρομή των προϋποθέσεων του συμψηφισμού, σύμφωνα με τα ανωτέρω.
3) Ποσά που προέρχονται από επιστροφές φόρων προστιθέμενης αξίας και εισοδήματος, για τα οποία έχει εκδοθεί και εκκαθαριστεί ατομικό φύλλο έκπτωσης, συμψηφίζονται υποχρεωτικά και με οφειλές προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης και αποδίδονται υπέρ των οικείων ασφαλιστικών οργανισμών.
Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης 2, της Υποπαραγράφου ΙΑ.2, της Παραγράφου ΙΑ, του άρθρου πρώτου του ν.4254/2014 (Α’ 85)
4) Η απόσβεση οφειλής που διενεργείται μέσω συμψηφισμού κατά τις διατάξεις του άρθρου 83 του ΚΕΔΕ και του άρθρου 48 του ΚΦΔ, ή παρακράτησης επί αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής του άρθρου 12 του ΚΦΔ, δηλαδή κάποια νέα οφειλή καλύπτουν δόση ή δόσεις τυχόν υφιστάμενης χορηγηθείσας ρύθμισης εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις και εφόσον δεν έχει χαρακτηριστεί η εν λόγω απαίτηση του δικαιούχου ως ακατάσχετη (επί του συνόλου ή ποσοστού αυτής), κατά την κείμενη νομοθεσία.
5) Σε οποιοδήποτε στάδιο υφιστάμενης ρύθμισης προκύπτει εξόφληση (λόγω συμψηφισμού ή παρακράτησης μέσω αποδεικτικού ενημερότητας) του συνόλου του ρυθμισμένου ποσού, ο οφειλέτης δύναται να αιτηθεί στην αρμόδια υπηρεσία την αλλαγή του προγράμματος και να επωφεληθεί των απαλλαγών που προκύπτουν από την πρόωρη εξόφληση των οφειλών του, είτε αυτές αφορούν φόρο εισοδήματος , κεφαλαίου ( ΕΝΦΙΑ ) είτε ΦΠΑ.