Για το θέμα της επενδυτικής βαθμίδας της Ελλάδας μίλησε μεταξύ άλλων ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας στην τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ «Συμβαίνει στην Ευρώπη».
Ο κ. Στουρνάρας εκτίμησε πως μέσα στο 2023, μετά τις εκλογές, θα επιτευχθεί ο στόχος ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας και συνέχισε λέγοντας πως, για να συμβεί αυτό, θα πρέπει πρώτα θα αποτιμηθούν οι προγραμματικές δηλώσεις που θα κάνει η νέα κυβέρνηση και μετά να δοθεί η επενδυτική βαθμίδα. Επίσης επεσήμανε πως θα ήταν αδιανόητο το να υπάρξει αποσταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας αμέσως μετά τις εκλογές: «Αυτό όμως που επαναλαμβάνω είναι ότι θεωρώ αδιανόητο να υπάρξει αποσταθεροποίηση της οικονομίας μετά τις επόμενες εκλογές ό, τι αποτέλεσμα κι αν έχουν αυτές. Το θεωρώ αδιανόητο και το επαναλαμβάνω με βάση την πρόοδο που έχουμε μέχρι τώρα, η όποια πρόοδος έχει στηριχθεί σε πολύ μεγάλες θυσίες του ελληνικού λαού», είπε.
« Μιλήσατε για την επενδυτική βαθμίδα. Μιλάμε τώρα για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του ελληνικού Δημοσίου, δηλαδή τον βαθμό που παίρνουν τα ελληνικά ομόλογα. Εσείς πώς βλέπετε ότι θα επηρεάσει την οικονομία; Κατ’ αρχάς είναι κάτι το οποίο πιστεύω ότι θα γίνει σύντομα; Θα επηρεάσουν οι εκλογές; Το θεωρείτε πιθανό, βέβαιο;» ρώτησε ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ τον κ. Στουρνάρα. «Το όφελος όσον αφορά την τιμολόγηση των ομολόγων έχει εν πολλοίς προεξοφληθεί. Σήμερα παρατηρώ ότι τα ελληνικά ομόλογα έχουν απόδοση καλύτερη από αυτή των ιταλικών ομολόγων. Άρα λοιπόν από πλευράς τιμολόγησης έχει προεξοφληθεί. Αυτό που δεν έχει προεξοφληθεί όμως είναι η μεγάλη εισροή κεφαλαίου που θα έλθουν ακριβώς από το γεγονός ότι πολλά επενδυτικά ταμεία, έχουν ως περιορισμό στο καταστατικό τους να μην επενδύουν σε χώρες που δεν έχουν επενδυτική βαθμίδα. Θα αρθεί αυτός ο περιορισμός. Άρα λοιπόν θα έχουμε ροή κεφαλαίων και από τα επενδυτικά αυτά ταμεία. Περίπου το 80% των ταμείων όλου του κόσμου έχουν αυτόν τον περιορισμό. Άρα φανταστείτε ανοίγει πια η ελληνική οικονομία και σε άλλου είδους επενδυτές σε σχέση με αυτούς που έχουμε σήμερα. Άρα το όφελος θα είναι μεγάλο, όχι μόνο για το κράτος, όχι μόνο για τις τράπεζες, αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα», απάντησε.
Για την τραπεζική κρίση
Ο κ. Στουρνάρας ρωτήθηκε εάν ενδέχεται να πάμε σε μια νέα τραπεζική κρίση, πόσο μπορεί αυτό να επηρεάσει τις ελληνικές τράπεζες και πόσο ανθεκτικές είναι οι τράπεζες της χώρας μας.
«Κοιτάξτε, είναι αλήθεια ότι ο καπιταλισμός, δηλαδή το καθεστώς που έχουμε στη Δύση, δεν αναπτύσσεται γραμμικά και υπάρχει αβεβαιότητα. Υπάρχει αβεβαιότητα η οποία δεν μπορεί να μετρηθεί με πιθανά θεωρητικά μοντέλα. Είχαμε τέτοια, είχαμε τον πόλεμο στην Ουκρανία, είχαμε την πανδημία. Θα μου πείτε ορισμένοι ερευνητές γιατροί προέβλεπαν ότι θα υπάρχει πανδημία αλλά τουλάχιστον όχι οικονομολόγοι, όχι τα οικονομικά μοντέλα. Οι τραπεζικές κρίσεις επίσης. Αυτή όμως η τραπεζική κρίση που βιώσαμε τον Μάρτιο δεν έχει καμία σχέση με την κρίση του 2008 – 2009, με την κρίση της Lehman Brothers. Έχει να κάνει με κενά στη διαχείριση κινδύνων ορισμένων αμερικανικών τραπεζών. Φάνηκαν ορισμένα προβλήματα στην εποπτεία. Αυτό που δεν είχε γίνει αντιληπτό, ήταν νομίζω ότι το 2019 ορισμένες μεσαίες τράπεζες στην Αμερική απελευθερώθηκαν, κακώς, από ορισμένες εποπτικές υποχρεώσεις. Και αυτό το κενό φάνηκε τώρα με την αύξηση των επιτοκίων. Στην Ευρωζώνη, κάτω από τους εποπτικούς κανόνες οι οποίοι χτίστηκαν από το 2014 και μετά, μέσα στην κρίση δεν παρατηρήσαμε παρόμοια φαινόμενα. Βλέπετε οι καταθέσεις είναι σταθερές. Δεν είχαμε κανένα φαινόμενο μείωσης καταθέσεων. Οι τράπεζές μας στην Ευρώπη έχουν τεσταριστεί για πολύ σκληρές συνθήκες, για αυτό και ονομάζεται stress test, δηλαδή δοκιμασίες ακραίων συνθηκών. Δεν προβλέπουμε λοιπόν να υπάρξει κάποια μείζονα τραπεζική κρίση στην Ευρώπη. Ό, τι και να γίνει», απάντησε.
Στη συνέχεια ρωτήθηκε εκ νέου εάν αυτό ισχύει και για τις ελληνικές τράπεζες. « Το ίδιο, το ίδιο. Κατά τη διάρκεια αυτής της μίνι κρίσης οι ελληνικές τράπεζες δεν είχαν απολύτως κανένα πρόβλημα. Οι ελληνικές τράπεζες σήμερα δεν έχουν καμία σχέση με τις τράπεζες του παρελθόντος. Είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και οι δείκτες ρευστότητάτους, είναι από τους καλύτερους στην Ευρώπη. Πολύ καλύτερο μάνατζμεντ. Στελέχη δοκιμασμένα, αυτό που λέμε διαχείριση κινδύνων πολύ υψηλού επιπέδου», απάντησε και πρόσθεσε πως «τα Διοικητικά Συμβούλια πλέον ακολουθούν όλους τους κανόνες σωστής εταιρικής διακυβέρνησης. Θα μου πείτε αποκλείεις να υπάρχει ένα πρόβλημα; Δεν βλέπουμε κάτι. Τώρα να υπάρχει μια κυβερνοεπίθεση; Κι αυτό το θεωρώ απίθανο τη στιγμή που έχουμε πάρει όλα τα μέτρα, ακόμα και για κυβερνοεπιθέσεις. Θα μου πείτε η κλιματική αλλαγή; Ναι, η κλιματική αλλαγή έχει θέματα για τις τράπεζες στη μετάβαση. Κι εκεί όμως υποβάλλουμε τις τράπεζες σε πολύ ισχυρές δοκιμασίες, κλιματικού κινδύνου. Τι άλλο να πω;»
Έρχονται και άλλες αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ
Επίσης ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε και στο θέμα των επιτοκίων της ΕΚΤ. « Τώρα από εδώ και στο εξής έχετε δίκιο, οι συνθήκες θα είναι πιο δύσκολες, διότι τα επιτόκια θα είναι υψηλότερα, οι διεθνείς ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης θα είναι χαμηλότεροι και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να αυξήσει ακόμα λίγο τα επιτόκια. Θεωρώ ότι είμαστε κοντά στο τέλος, αλλά πάντως θα έχουμε ακόμα αυξήσεις. Αυτό σημαίνει και υπολογίζουμε στην Τράπεζα της Ελλάδος ότι ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης από περίπου 6% – 5,9% που είχαμε το 2022, θα είναι περίπου 2,3% φέτος και περίπου 3% τα επόμενα χρόνια», είπε.
« Θα είναι όμως και πάλι διπλάσιο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Άρα λοιπόν θα έχουμε πραγματική σύγκλιση, εφόσον βεβαίως προσέξουμε, τηρήσουμε τους δημοσιονομικούς κανόνες τα επόμενα χρόνια και δεν σπαταλήσουμε το μεγάλο όφελος που είχαμε από τη ρύθμιση του χρέους που έφεραν τα τρία μνημόνια. Τα οποία ναι μεν είχαν τα αρνητικά τους ήταν η λιτότητα, αλλά είχαν και ένα πολύ μεγάλο θετικό στοιχείο. Αναδιαρθρώθηκε το ελληνικό δημόσιο χρέος που ήταν ένα αίτημα πολλών ετών με έναν τρόπο εντυπωσιακό. Ουδέποτε στην οικονομική ιστορία έχει δοθεί σε χώρα, τόση μεγάλη βοήθεια, όπως δόθηκε στην Ελλάδα. Αυτό ακριβώς το όφελος δεν πρέπει να το σπαταλήσουμε τα επόμενα χρόνια. Και σας ευχαριστώ που μου το λέτε. Ενόψει και των εκλογών που έρχονται», πρόσθεσε.
Για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών
Για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μίλησε ο κ. Στουρνάρας στο Πρώτο Πρόγραμμα. «Εμείς στην ΤτΕ προβλέπουμε ότι ακόμα και μετά την μείωση των τιμών των εισαγωγών καυσίμων, θα παραμείνει ένα αρκετά μεγάλο έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Αυτό σημαίνει δύο πράγματα, πρέπει να συνεχιστεί η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Να δώσουμε μεγάλη έμφαση τώρα σ’ αυτό που ονομάζουμε διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα. Δηλαδή δεν αρκεί μόνο να βελτιώνεται το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος ή οι σχετικές τιμές. Πρέπει να άρουμε τα εμπόδια στις εξαγωγές, στην επιχειρηματικότητα, να δούμε τις καθυστερήσεις, και τις αδειοδοτήσεις. Για παράδειγμα, ακόμα έχουμε πολλά να κάνουμε στους θεσμούς, στη δικαιοσύνη. Οι καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης επηρεάζουν πάρα πολύ την εισροή ξένων κεφαλαίων, για άμεσες επενδύσεις, το ίδιο οι καθυστερήσεις και η γραφειοκρατία, στη χορήγηση αδειών», επεσήμανε ο κ. Στουρνάρας.
«Θα πρέπει να ενισχύσουμε κι άλλο την εισροή αυτόνομων κεφαλαίων από το εξωτερικό, μη δανειακών, αυτόνομων, δηλαδή για επενδύσεις, για αυξήσεις κεφαλαίου σε επιχειρήσεις, ούτως ώστε όποιο μικρό έλλειμμα ισοζυγίου παραμένει, να χρηματοδοτείται από αυτόνομες, δηλαδή μη δανειακές εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό», συμπλήρωσε ο διοικητής της ΤτΕ.
στο 