Τα τρόφιμα θα βρεθούν πρωτίστως στο «στόχαστρο» των ελεγκτών το αμέσως επόμενο διάστημα, στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής που χαράσσει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης.
Ο υπουργός Τάκης Θεοδωρικάκος έχει δώσει ήδη εντολή στον Γενικό Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή Σωτήρη Αναγνωστόπουλο να δημιουργήσει μια λίστρα με 100 προϊόντα, τα οποία θα ελέγχονται καθημερινά από τα στελέχη της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.).
Λίστα, την οποία αναμένεται να έχει στα χέρια του ο υπουργός τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η λίστα θα περιλαμβάνει κυρίως τρόφιμα αλλά και προϊόντα που μπαίνουν καθημερινά στο καλάθι του νοικοκυριού. Για αυτό και σε μεγάλο βαθμό η λίστα με τα προϊόντα που θα μπει στο στόχαστρο των ελεγκτών θα περιλαμβάνει προϊόντα που βρίσκονται στο «καλάθι του νοικοκυριού».
Αναλυτικότερα και μεταξύ άλλων η λίστα θα περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα: Ρύζι, ψωμί για τοστ, ψωμί φραντζόλα (τυποποιημένο και συσκευασμένο), φρυγανιές, μακαρόνια, αλεύρι για όλες τις χρήσεις, φακές, φασόλια, ρεβύθια, γαλοπούλα, σαλάμι, φρέσκα και κατεψυγμένα ψάρι, φρέσκο χοιρινό, κοτόπουλο ολόκληρο, μοσχάρι, γάλα φρέσκο, γάλα εβαπορέ, γιαούρτι, τυριά, χυμούς, αβγά, μαργαρίνες, παρθένο ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, κατεψυγμένα λαχανικά, ζάχαρη, προϊόντα βρώμης κρέμα και γάλα βρεφικής ηλικίας, ελληνικός, στιγμιαίος και γαλλικός καφές, κακάο, χυμοί, σοκολάτες, φρούτα, λαχανικά, απορρυπαντικά ρούχων, πιάτων, για σφουγγάρισμα, χλωρίνες, χαρτιά κουζίνας, υγείας, οδοντόκρεμες, σαμπουάν, σαπούνια, πάνες ακράτειας, πάνες για μωρά, μωρομάντηλα, σαμπουάν για μωρά και άλλα.
Τι θα ελέγχεται
Το σχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης περιλαμβάνει το έλεγχο στα συγκεκριμένα προϊόντα, σε όλα τα στάδια από την παραγωγής τους, την διανομή τους μέχρι να φτάσουν στο καλάθι του καταναλωτή.
Σύμφωνα με πληροφορίες σε περίπτωση ανατιμήσεων θα ελέγχεται εάν υπάρχουν αυξήσεις στις τιμές των πρώτων υλών είτε αυτές προέρχονται από τον εγχώριο πρωτογενή τομέα είτε εισάγονται από χώρες του εξωτερικού. Δηλαδή, ουσιαστικά οι ελεγκτές θα έχουν μια ξεκάθαρη και σαφή εικόνα εάν οι ανατιμήσεις που γίνονται σε συγκεκριμένα προϊόντα οφείλονται στην αύξηση του κόστους των πρώτων υλών. Εκτός όμως από το κόστος των πρώτων υλών θα λαμβάνονται υπόψη και άλλα κόστη όπως είναι για παράδειγμα αυτό της ενέργειας. Και αυτό γιατί έχει διαπιστωθεί πολλές φορές στο παρελθόν οι τιμές να αυξάνονται εάν υπάρχει, για παράδειγμα, άνοδος του κόστους των πρώτων υλών ή της ενέργειας αλλά να μην μειώνονται όταν αυτά τα κόστη αποκλιμακώνονται.
Μεσάζοντες
Στην συνέχεια θα διενεργείται εξονυχιστικός έλεγχος στους μεσάζοντες. Δηλαδή σε αυτούς που μεσολαβούν ανάμεσα στον παραγωγό ή στο εργοστάσιο και στο σούπερ μάρκετ. Τα περιθώρια κέρδους και σε αυτή την περίπτωση θα ελέγχονται από τα έμπειρα στελέχη της ΔΙ.Μ.Ε.Α., προκειμένου να διαπιστώνεται εάν τηρείται η νομοθεσία.
Μετά τον έλεγχο των μεσαζόντων θα ακολουθούν οι έλεγχοι στα σούπερ μάρκετ αλλά και στα υπόλοιπα καταστήματα τροφίμων, όπως επίσης και στις λαϊκές αγορές. Και σε αυτή την περίπτωση θα ελέγχονται τα περιθώρια κέρδους με τα οποία πωλούνται τα 100 προϊόντα της λίστας που θα έχουν στα χέρια τους από τις αμέσως επόμενες ημέρες οι ελεγκτικές υπηρεσίες.
Με αυτόν τον τρόπο κυρίως η ΔΙ.Μ.Ε.Α. θα έχει απόλυτη εικόνα εάν οι ανατιμήσεις που ανακοινώνονται κάθε Τρίτη στο υπουργείο Ανάπτυξης είναι δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες. Ακόμη όμως και εάν ανατιμώνται κάποια προϊόντα οι ελεγκτές της ΔΙ.Μ.Ε.Α. θα γνωρίζουν για ποιον λόγο γίνονται οι αυξήσεις των τιμών.
Πολυεθνικές
Οι έλεγχοι αναμένεται να ενταθούν και στα προϊόντα των πολυεθνικών εταιρειών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, θα γίνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα συγκρίσεις τιμών των προϊόντων που πωλούνται στην Ελλάδα με τα αντίστοιχα που διατίθενται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Μάλιστα, σε ό,τι αφορά τις πολυεθνικές εταιρείες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τονίσει πρόσφατα ότι «εάν χρειαστεί να δημοσιοποιήσω, αυτά που κάνουν και να υποστούν το κόστος της φήμης και όχι του προστίμου δεν θα διστάσω να το κάνω». Η «σύγκρουση» με τις πολυεθνικές εταιρείες αναμένεται να είναι «μετωπική» το επόμενο διάστημα, με τις ελεγκτικές υπηρεσίες να προχωρούν σε σαρωτικούς ελέγχους.
Με την βοήθεια της τεχνολογίας
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή έχει την δυνατότητα να ελέγχει τις τιμές στο σύνολο σχεδόν των προϊόντων που διαθέτει ένα σούπερ μάρκετ, δηλαδή περίπου έως και 20.000 προϊόιντα, με την βοήθεια της τεχνολογία και συγκεκριμένα της τεχνητής νοημοσύνης.
Με αυτόν τον τρόπο οι ελεγκτές του υπουργείου έχουν την δυνατότητα να βλέπουν σε ποια προϊόντα υπάρχουν μεγάλες ανατιμήσεις έτσι ώστε να εστιάζονται σε αυτά οι έλεγχοι. Ως επί το πλείστον σε αυτές τις περιπτώσεις οι έλεγχοι αφορούν το μικτό περιθώριο κέρδους με το οποίο πωλούνται τα προϊόντα, το οποίο δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από αυτό που ήταν τον Δεκέμβριο του 2021, οπότε και η ελληνική Οικονομία βρισκόταν στην δίνη της ενεργειακής κρίσης.
Ενίσχυση της ΔΙΜΕΑ
Με στόχο οι έλεγχοι να είναι περισσότεροι και πιο αποτελεσματικοί από σήμερα Δευτέρα θα ενισχυθεί η ΔΙ.Μ.Ε.Α. με 30 ακόμη ελεγκτές, οι οποίοι θα συνδράμουν στους ελέγχους που θα γίνουν το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για στελέχη τα οποία προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα και θα βοηθούν τους ελεγκτές της ΔΙ.Μ.Ε.Α. να ολοκληρώνουν πιο γρήγορα και αποτελεσματικά τους ελέγχους. Στόχος του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές, με την βοήθεια και της τεχνολογίας, προκειμένου να ελέγχεται ακόμη καλύτερη η αγορά.