Νέους ελεγκτικούς στόχους θέτει από φέτος η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδίου δράσης που έχει εκπονήσει για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και την αύξηση των δημοσίων εσόδων, με στόχο να συμβάλει στην επίτευξη του επιδιωκόμενου πρωτογενούς πλεονάσματος.
Στο πλαίσιο αυτό και με στόχο την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος θα συνταχθεί ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο ελέγχων δίωξης ρευστών διαθεσίμων και θα διεξαχθούν τουλάχιστον 8.000 έλεγχοι διακίνησης ρευστών διαθεσίμων.
Είναι φανερό, όπως προκύπτει από το φετινό Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΑΑΔΕ, ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός βάζει και φέτος πολύ υψηλά τον πήχη, ύστερα βέβαια και από τα περσινά θετικά αποτελέσματα που κινήθηκαν πάνω από τους τεθέντες στόχους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τα αποτελέσματα των ελέγχων του 2018 προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:
Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής:
– 26.364 φορολογικοί έλεγχοι έναντι ετήσιου στόχου 24.750 ελέγχων, με βεβαίωση 1,90 δισ. ευρώ και εισπράξεις 439,30 εκατ. ευρώ.
– 86.092 μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι από τις ΔΟΥ, έναντι ετήσιου στόχου 70.000, με μέση εντοπισθείσα παραβατικότητα 25,8%, έναντι στόχου 20%.
ΥΕΔΔΕ (Υπηρεσίες Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων):
– 14.420 έλεγχοι διακίνησης, με παραβατικότητα 63,7%.
– 4.770 στοχευμένοι μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι
– 550 ειδικοί μερικοί επιτόπιοι έλεγχοι, με παραβατικότητα 59,7%.
– 972 έρευνες, με παραβατικότητα 57,2%.
Καταπολέμηση του λαθρεμπορίου:
– 76.140 έλεγχοι δίωξης με 6.176 διαπιστωθείσες παραβάσεις, έναντι ετήσιου στόχου 55.000 ελέγχων και 5.500 παραβάσεων.
– 6.093 εκ των υστέρων τελωνειακοί έλεγχοι, με 1.164 διαπιστωθείσες παραβάσεις, έναντι ετήσιου στόχου 6.500 ελέγχων και 975 παραβάσεων.
– 1.014 υποθέσεις κατασχέσεων σε καπνικά, αλκοολούχα και πετρελαιοειδή.
Περαιτέρω εντατικοποίηση
Θα πρέπει να υπογραμμιστεί πάντως ότι στο φετινό Επιχειρησιακό Σχέδιο ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην περαιτέρω εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων, καθώς και στη διενέργεια ελέγχων που αφορούν πιο πρόσφατες χρήσεις, από την ολοκλήρωση των οποίων αναμένεται μεγαλύτερη εισπραξιμότητα.
Επισημαίνεται ότι τα στελέχη της ΑΑΔΕ αναμένουν ότι η βελτίωση των κριτηρίων ανάλυσης κινδύνου θα οδηγήσει σε ποιοτικότερη στόχευση των υποθέσεων ελέγχου.
Είναι χαρακτηριστικό άλλωστε, όπως αναφέρεται και στο Επιχειρησιακό Σχέδιο, ότι μελέτες και αναλύσεις στοιχείων κατά το 2018 οδήγησαν στον εντοπισμό και καταγραφή κινδύνων μη συμμόρφωσης (όπως ενδεικτικά μη τήρηση φορολογικών υποχρεώσεων, ανακριβείς δηλώσεις, μη δήλωση πραγματικών στοιχείων, μη απόδοση φόρων). Με βάση αυτές τις μελέτες εξάλλου ο ελεγκτικός μηχανισμός στοχεύει φέτος σε προληπτικές δράσεις περιορισμού των κινδύνων μη συμμόρφωσης, καθώς και σε ελέγχους και έρευνες προς καταπολέμηση φαινομένων φοροδιαφυγής.
Στοχευμένοι έλεγχοι
Ειδικότερα για το 2019, θα διενεργηθούν στοχευμένοι έλεγχοι από ΔΟΥ και Ελεγκτικά Κέντρα σε επιχειρήσεις κλάδων που παρουσιάζουν μεγάλο φορολογικό κενό (στο εισόδημα και στο ΦΠΑ) έναντι των λοιπών κλάδων ή διαπιστώνεται ότι οι πραγματοποιούμενες δαπάνες υπερβαίνουν κατά πολύ τα δηλούμενα εισοδήματα.
Επίσης, στοχευμένοι έλεγχοι θα διενεργηθούν σε επιχειρήσεις που εντοπίζονται, κατά τους μερικούς επιτόπιους ελέγχους, με υψηλή παραβατικότητα, με ιδιαίτερη έμφαση σε επιχειρήσεις με υποτροπή. Επιχειρήσεις που έχουν λάβει ή έχουν αιτηθεί επιστροφή φόρων (εισοδήματος ή ΦΠΑ ή ΕΦΚ) θα ελεγχθούν δειγματοληπτικά.
Σε κάθε περίπτωση για τη διασφάλιση της αντικειμενικότητας και την επίτευξη μεγαλύτερου ποσοστού συμμόρφωσης των φορολογουμένων, επιδίωξη είναι η διενέργεια ελέγχων σε τυχαίο δείγμα επιχειρήσεων (φυσικών ή νομικών προσώπων), το οποίο θα καλύπτει το σύνολο της επικράτειας.
Η αξιοποίηση των δεδομένων που παραλαμβάνονται στο πλαίσιο της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών, καθώς και των πληροφοριών που περιέρχονται σε γνώση της Αρχής, αποτελεί προτεραιότητα για την ΑΑΔΕ μέσω της διενέργειας διασταυρώσεων και της πραγματοποίησης ελέγχων, οι οποίοι θα κατανεμηθούν ως εξής:
* 25.000 φορολογικοί έλεγχοι από τις ΔΟΥ και τα Ελεγκτικά Κέντρα με στόχο βεβαίωσης 2,6 δισ. ευρώ,
* 620 έρευνες από τις ΥΕΔΔΕ,
* 72.000 μερικοί επιτόπιοι (προληπτικοί) έλεγχοι,
* Διασταυρώσεις στοιχείων και πληροφοριών.
Προϊόντα με ΕΦΚ
Ειδικότερα για τα προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικό φόρο κατανάλωσης, δηλαδή τα ενεργειακά προϊόντα, τα αλκοολούχα και τα καπνικά, στα οποία παρατηρούνται εκτεταμένα φαινόμενα λαθρεμπορίας, θα διενεργηθούν τουλάχιστον 34.000 έλεγχοι δίωξης από τα τελωνεία και τις Κινητές Ομάδες Ελέγχου (ΚΟΕ).
Επίσης έμφαση θα δοθεί στον έλεγχο παραποιημένων προϊόντων, όπου θα διενεργηθούν τουλάχιστον 3.000 έλεγχοι δίωξης από τα τελωνεία, ώστε να περιορισθεί το παραεμπόριο και η διαφυγή δημοσίων εσόδων. Περαιτέρω εντατικοποιούνται οι έλεγχοι στη διακίνηση ρευστών διαθεσίμων.
Επιπλέον 12.000 έλεγχοι δίωξης θα πραγματοποιηθούν από τα τελωνεία σε όλους τους λοιπούς τομείς όπου εντοπίζονται φαινόμενα λαθρεμπορίου, όπως στο εμπόριο οχημάτων, στη διακίνηση ταχυδρομικών δεμάτων, στη διέλευση επιβατών κ.λπ.
Στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου θα συμβάλλουν επίσης με στοχευμένους ελέγχους οι Ελεγκτικές Υπηρεσίες Τελωνείων (ΕΛΥΤ) και η Θαλάσσια Ομάδα Ελέγχου (ΘΟΕ). Συνολικά θα διεξαχθούν τουλάχιστον 15.850 εκ των υστέρων έλεγχοι από Τελωνεία και τις ΕΛΥΤ, σε όλο το εύρος των κατηγοριών ελέγχων, με έμφαση στον έλεγχο της δασμολογητέας και φορολογητέας αξίας, των φορολογικών αποθηκών, των απαλλαγών ΦΠΑ κ.ά.
Αυτόματες επιστροφές φόρου στις επιχειρήσεις
Η δήλωση φόρου εισοδήματος από τα νομικά πρόσωπα, στις περιπτώσεις που προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο, συνιστά αυτόματα και αίτηση επιστροφής, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται κατ’ αυτό τον τρόπο η επιστροφή του φόρου στους δικαιούχους.
Αυτό προβλέπεται σε σχετική απόφαση του διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή, η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, με στόχο τη διευκόλυνση των υπόχρεων.
Επισημαίνεται ότι με τη νέα απόφαση θα καταργείται η υποχρέωση υποβολής ιδιαίτερης αίτησης για την επιστροφή φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων, που προκύπτει βάσει δήλωσης, για τις δηλώσεις που υποβάλλονται από την έκδοση της απόφασης και εφεξής.
Πλούσιος απολογισμός προστίμων για το 2018
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιέχονται στον Απολογισμό της ΑΑΔΕ του 2018, από το Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) διενεργήθηκαν:
* 659 έλεγχοι υποθέσεων φορολογουμένων με εμβάσματα στο εξωτερικό και άνοιγμα λογαριασμών, με βεβαίωση φόρων και προστίμων 99,4 εκατ. ευρώ.
* 253 έλεγχοι φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου και λοιπές υποθέσεις του ΚΕΦΟΜΕΠ, με βεβαίωση φόρων και προστίμων ύψους 19,6 εκατ. ευρώ.
* 18 έλεγχοι off-shore εταιρειών, με βεβαίωση φόρων και προστίμων ύψους 11,1 εκατ. ευρώ. Αναλογικά τα πρόστιμα είναι ιδιαίτερα τσουχτερά για τις off-shore, καθώς ανέρχονται, κατά μέσο όρο, στο ποσό των 611.000 ευρώ.
Από τα αναλυτικά στοιχεία του ΚΕΦΟΜΕΠ προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μερίδιο στους ελέγχους κατέχει η διενέργεια ελέγχων εμβασμάτων και ανοίγματος λογαριασμών, σε ποσοστό 70,9% το 2018 και 88,7% το 2017.
Αξιοσημείωτη είναι η αυξημένη συμμετοχή των ελέγχων φυσικών προσώπων μεγάλου πλούτου, στο σύνολο των διενεργηθέντων ελέγχων του ΚΕΦΟΜΕΠ (27,2% το 2018 έναντι 7,8% το 2017). Η βεβαίωση από ελέγχους εμβασμάτων και ανοίγματος λογαριασμών αντίστοιχα καλύπτει το 76,4% της συνολικής βεβαίωσης το 2018 και το 91,1% το 2017.
Το 2018 ολοκληρώθηκαν από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ 470 λοιπές έρευνες φοροδιαφυγής, κατόπιν εισαγγελικών παραγγελιών. Ετήσιος στόχος ήταν η διενέργεια 110 ερευνών – τελικά πραγματοποιήθηκαν τετραπλάσιες και πλέον.
Οι έρευνες αυτές αφορούσαν λοιπά θέματα πλην ΦΠΑ, όπως επεξεργασίες κατασχεμένων, αδήλωτα εισοδήματα, προσαύξηση περιουσίας, και εικονικά φορολογικά στοιχεία.
Από τις ως άνω έρευνες, οι 119 αφορούσαν επεξεργασία τραπεζικών δεδομένων. Από τις έρευνες αυτές εντοπίστηκαν παραβάσεις σε 321 επιχειρήσεις. Η εντοπισθείσα παραβατικότητα ανέρχεται σε 68,3% (έναντι στόχου τουλάχιστον 45%).
Επιπλέον, προέκυψαν συνολικά έσοδα από φόρους και πρόστιμα 148,1 εκατ. ευρώ. Η μέση συνολική αποδοτικότητα ανά έρευνα ανέρχεται σε 315.000 ευρώ. Χωρίς τα πρόστιμα ήταν 222,7 χιλ. ευρώ. Ακόμη, το 2018 ολοκληρώθηκαν 368 έλεγχοι ΑΦΜ από εισαγγελικές παραγγελίες έναντι στόχου 230 ελέγχων, αυξημένοι κατά 1,4% σε σχέση με το 2017, ενώ διαπιστώθηκαν παραβάσεις σε 158 περιπτώσεις.
Τα συνολικά διαφυγόντα έσοδα από έρευνες εισαγγελικών παραγγελιών (από φόρους και πρόστιμα ΕΛΠ) ανήλθαν σε 17,5 εκατ. ευρώ. Επισημαίνεται ότι τα συνολικά διαφυγόντα έσοδα και πρόστιμα των μερικών επιτόπιων ελέγχων και των λοιπών ερευνών ανήλθαν σε 181,0 εκατ. ευρώ το 2018, αυξημένα κατά 73,5% σε σχέση με το 2017.
στο 