Στο 25% του επίσημου ΑΕΠ υπολογίζεται ότι κινείται κατά μέσο όρο η σκιώδης οικονομία στην Ελλάδα, η οποία εκτιμάται ότι έχει αυξηθεί.
Aυτό υποστήριξε ο καθηγητής Βασίλης Βλάχος, διδάσκων του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, παρουσιάζοντας σε συνέντευξη Τύπου τα ευρήματα υπό εξέλιξη έρευνας του Παρατηρητηρίου Σκιώδους Οικονομίας, που πραγματοποιήθηκε σε πανελλαδικό δείγμα 15.000 ατόμων, στο πλαίσιο έργου του ερευνητικού προγράμματος «Θαλής».
Σύμφωνα με τον κ.Βλάχο, βασικοί παράγοντες αύξησης του φαινομένου είναι η αίσθηση μη ανταποδοτικότητας των φορολογικών βαρών και έλλειψης δικαίου στην κατανομή τους, αλλά και οι ανεπαρκείς έλεγχοι. Εντυπωσιακό πάντως είναι και το ποσοστό όσων δεν πληρώνουν φόρους και εισφορές …από ιδεολογία (υπολογίζεται γύρω στο 10%-20%), ενώ υψηλή εμφανίζεται γενικότερα η αδήλωτη εργασία.
Σύμφωνα με τη μελέτη το ποσοστό των ερωτηθέντων που συμμετέχουν στη σκιώδη οικονομία κυμαίνεται κατά μέσο όρο γύρω στο 60% κι απογειώνεται στο 71,6% στην περίπτωση των ανέργων. Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 64,6% για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, 61,3% για τους συνταξιούχους, 60,7% για τους αυτοαπασχολούμενους, 57,3% για τους επιχειρηματίες και 51,8% για τους δημόσιους υπαλλήλους.
Τέσσερις στους δέκα Ελληνες θεωρούν τη δραστηριότητα στη σκιώδη οικονομία ώς δικαιολογημένη, για λόγους που σχετίζονται (πολλαπλές απαντήσεις) με τη μη ανταποδοτικότητα του υψηλού φορολογικού βάρους που επωμίζονται οι φορολογούμενοι (82,3%), την άδικη κατανομή του (77,1%) και τη χαμηλή ποσότητα και ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών (72%).
Όσον αφορά στην αδήλωτη εργασία, η ανάλυση των δεδομένων που συγκέντρωσε το Παρατηρητήριο Σκιώδους Οικονομίας καταδεικνύει σύμφωνα με τον κ.Βλάχο υψηλά ποσοστά τόσο πλήρως αδήλωτης, όσο και μερικώς αδήλωτης εργασίας.