Παρουσιάστηκε σήμερα το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για Αστέγους» σε εκδήλωση του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που έγινε στο Μεταλλουργείο, στο Γκάζι, με την παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα το οποίο θεσμοθέτησε η κυβέρνηση ως μόνιμη δημόσια πολιτική και το οποίο λειτουργεί πλέον σε 43 Δήμους σε όλη τη χώρα παρέχοντας:
- Επιδότηση ενοικίου στους ωφελούμενους για δυο χρόνια καθώς και κάλυψη βασικών δαπανών για οικοσκευές και πληρωμή λογαριασμών ΔΕΚΟ
- Επιδότηση του μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών για ένα χρόνο για εξεύρεση εργασίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή για τη δημιουργία επιχείρησης
- Υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης και διασύνδεσης
Δηλαδή είναι ένα πρόγραμμα που έχει μετατραπεί από πιλοτικό σε μόνιμο εργαλείο κοινωνικής πολιτικής για τη στέγαση και την επαγγελματική αποκατάσταση ευάλωτων ανθρώπων οι οποίοι δεν έχουν σταθερή ή ασφαλή κατοικία.
Οι στόχοι του προγράμματος
Το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία για Αστέγους» έχει διττό στόχο τη διασφάλιση στέγης για άστεγους πολίτες και την επανένταξή τους στον κοινωνικό ιστ, μέσω της εύρεσης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, ενώ παράλληλα προβλέπεται παροχή ψυχοκοινωνικής στήριξης στους ωφελούμενους. Εφαρμόστηκε πιλοτικά το 2014 όμως ενισχύθηκε, επεκτάθηκε και θεσμοθετήθηκε ως μόνιμη δημόσια πολιτική το 2021, με προϋπολογισμό 10 εκατομμύρια ευρώ ανά διετή κύκλο. Στο σκέλος της στέγασης, το πρόγραμμα προβλέπει επιδότηση ενοικίου για 24 μήνες και κάλυψη δαπανών για οικοσκευή και λοιπές λειτουργικές ανάγκες, όπως οι χρεώσεις των ΔΕΚΟ.
Όσον αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση των συμμετεχόντων, παρέχεται, μεταξύ άλλων, επιδότηση εργασίας για τους πρώτους 12 μήνες, επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών του εργαζόμενου και του εργοδότη για έως 12 μήνες πέραν του πρώτου έτους, επιδότηση για τη δημιουργία επιχείρησης, την αυτοαπασχόληση ή την εργασία στον πρωτογενή τομέα και επιδότηση για την απόκτηση δεξιοτήτων ή ένταξη σε προγράμματα της ΔΥΠΑ.
Οι ωφελούμενοι
Οι ωφελούμενοι έχουν επίσης πρόσβαση σε υπηρεσίες στήριξης, στις οποίες περιλαμβάνονται ατομικές και ομαδικές συνεδρίες συμβουλευτικής, δράσεις για την υγεία, την εκπαίδευση, την κατάρτιση και τον εθελοντισμό και βοήθεια στην κατάθεση αιτήσεων για προνοιακές – κοινωνικές παροχές, όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα.
Στην πιλοτική φάση το πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε 14 Δήμους, όμως πλέον έχει επεκταθεί σε 43. Η υλοποίηση γίνεται μέσω 23 συμπράξεων Δήμων. Στόχος, είναι η επανένταξη 800 ωφελούμενων, αριθμός που αντιστοιχεί περίπου στους μισούς άστεγους που καταγράφηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα, στην τελευταία μέτρηση, το 2018.
Στο πρόγραμμα μπορούν να ενταχθούν οικογένειες και άτομα που φιλοξενούνται σε Ξενώνες Μεταβατικής Φιλοξενίας Αστέγων και Υπνωτήρια, όσοι έχουν καταγραφεί από τις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων ως άστεγοι και διαβιούν στο δρόμο ή σε ακατάλληλα καταλύματα, γυναίκες που φιλοξενούνται σε ξενώνες θυμάτων βίας και δεν έχουν πρόσβαση σε κατοικία, αλλά και άτομα που βρίσκονται σε Ξενώνες Προσωρινής Φιλοξενίας Μονάδων Κοινωνικής Επανένταξης Πιστοποιημένων Θεραπευτικών Προγραμμάτων Εξαρτημένων Ατόμων.
Ο πρωθυπουργός
Για το πρόγραμμα αυτό, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δήλωσε:
«Το πρόγραμμα το οποίο είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε σήμερα είναι η απάντηση της πολιτείας απέναντι σε όλους αυτούς οι οποίοι θεωρούν ότι είναι αόρατοι. Επειδή η δουλειά του οργανωμένου κράτους είναι να στρέφει την προσοχή του πρωτίστως στους συμπολίτες μας που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, σχεδιάσαμε το πρόγραμμα αυτό -και θέλω να συγχαρώ τον Υπουργό, την Υφυπουργό, τον Γενικό Γραμματέα, τα στελέχη του Υπουργείου, αλλά και την κοινωνία των πολιτών, τους Δήμους οι οποίοι συνεργάζονται- για να μπορέσουμε να δώσουμε μία διέξοδο και να μετατρέψουμε κάτι το οποίο ήταν ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε ένα μόνιμο πρόγραμμα με μόνιμη χρηματοδότηση».
«Η πραγματική ευαισθησία μιας πολιτείας αποτυπώνεται στην ενέργεια και στους πόρους που διαθέτει για αυτούς που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη, είτε αυτοί είναι άστεγοι, είτε αυτοί είναι οροθετικοί, είτε αυτοί είναι ναρκομανείς, συμπολίτες μας οι οποίοι για διάφορους λόγους χρειάζονται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο την στήριξη του κράτους. Και η μεγάλη δύναμη αυτού του προγράμματος είναι ακριβώς ότι συνδυάζει τη στέγη, το να έχεις ένα ταβάνι πάνω από το κεφάλι σου, με την εργασία. Διότι τελικά η στέγη από μόνη της δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα αν δεν δώσουμε μια ευκαιρία σε αυτούς τους συμπολίτες μας να αισθανθούν ότι μπορούν να πατήσουν ξανά στα πόδια τους. Και τελικά η εργασία είναι αυτή η μόνη η οποία μπορεί να δώσει πίσω σε αυτούς τους συμπολίτες μας αξιοπρέπεια, την αξιοπρέπεια η οποία τους λείπει», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο υπουργός Εργασίας
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος τόνισε ότι το «Πρόγραμμα Στέγαση και Εργασία δεν είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα του Υπουργείου. Είναι όμως ενδεχομένως αυτό με τη μεγαλύτερη συναισθηματική αξία, γιατί αφορά σε αστέγους, σε συμπολίτες μας που έφτασαν σε αδιέξοδο την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή και ζητούν μια στήριξη από την Πολιτεία για να κάνουν μια επανεκκίνηση.
Είναι ένα πρόγραμμα καινοτόμο για τα ελληνικά δεδομένα που συνδυάζει τη στέγαση με ευκαιρίες εργασίας για τους αστέγους, με πολύ συγκεκριμένο τρόπο και για τους δυο πυλώνες. Αυτή είναι η προστιθέμενη αξία του προγράμματος που δίνει πραγματική ελπίδα σε ευάλωτους συνανθρώπους μας που το έχουν περισσότερο ανάγκη». Ο κ. Χατζηδάκης περιέγραψε στη συνέχεια όλο το πλέγμα των δράσεων της κυβέρνησης στο πλέγμα της στέγασης και συγκεκριμένα:
- Το Επίδομα Στεγαστικής Συνδρομής σε Ανασφάλιστους Υπερήλικες
- Τον διπλασιασμό του επιδόματος στέγασης των μαθητών 50 Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με τουλάχιστον 1.000 ωφελούμενους
- Το στεγαστικό επίδομα του ΟΠΕΚΑ σε νοικοκυριά τα οποία μισθώνουν την κύρια κατοικία τους με πόρους σχεδόν 400 εκατ. ευρώ και πάνω από 280.000 δικαιούχους
- Το πρόγραμμα Προσιτή Κατοικία, μέσω του οποίου παρέχεται οικονομικά προσιτή στέγη μέσω της ανακαίνισης 70 διαμερισμάτων στο Δήμο Αθηναίων και 30 διαμερισμάτων στο Δήμο Θεσσαλονίκης με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης
Κλείνοντας την εισήγησή του, ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναφέρθηκε στο πρόγραμμα «Σπίτι μου» για την παροχή προσιτής και ποιοτικής στέγης σε 137.000 νέους, νέα ζευγάρια και ευάλωτους συμπολίτες. Είναι ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει άτοκα ή χαμηλότοκα δάνεια για νέους και νέα ζευγάρια. Καινοτόμα για την Ελλάδα εργαλεία όπως η κοινωνική αντιπαροχή που εφαρμόζεται ήδη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είπε.
Αναφέρθηκε επίσης στο πρόγραμμα «Κάλυψη» για τη στέγαση νέων με πολύ χαμηλά εισοδήματα, και στα προγράμματα χρηματοδότησης της ανακαίνισης υφιστάμενων κενών κατοικιών, όπως το Ανακαινίζω-Ενοικιάζω. «Μιλάμε για δράσεις, με τις οποίες το κράτος επαναδραστηριοποιείται στην στεγαστική πολιτική- από την οποία απουσίαζε τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια- προς όφελος του κοινωνικού συνόλου», τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, προσθέτοντας ότι το νομοσχέδιο που περιλαμβάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις για την υλοποίησή τους ξεκινά σήμερα να συζητείται στη Βουλή.
Η κ. Μιχαηλίδου
Η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Δόμνα Μιχαηλίδου που καθιέρωσε το πρόγραμμα με νομοθετική ρύθμιση το 2020 (ν.4756/2020)
παρουσιάζοντας το «Στέγαση και Εργασία για τους Αστέγους» δήλωσε: «Καταπολεμούμε έμπρακτα την αστεγία. Γιατί για εμάς οι άστεγοι δεν είναι αθέατοι! Μέχρι τώρα, όλοι μας είχαμε συνηθίσει σε μεταβατικές λύσεις, όπως τα υπνωτήρια αστέγων, στα οποία οι άστεγοι έχουν την δυνατότητα να κοιμούνται το βράδυ, αλλά να αποχωρούν το πρωί. Επιτέλους με ενεργητικές πολιτικές στοχεύουμε στην πλήρη επανένταξη στην κοινωνία και την αγορά εργασίας, κάθε συμπολίτη μας που έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Γι’ αυτό και μέσα σε δύο χρόνια καταφέραμε να τριπλασιάσουμε τους δήμους που εντάσσονται στο πρόγραμμα καλύπτοντας τους μισούς καταγεγραμμένους άστεγους των μεγάλων αστικών κέντρων, με βάση την τελευταία καταγραφή του 2018.
Συνεχίζουμε! Προσκαλούμε όλους τους Δήμους της χώρας μας, να ενταχθούν στο πρόγραμμα, έτσι ώστε να συμβάλλουμε ουσιαστικά στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πιο ευάλωτων. Με έργα και όχι με λόγια, προχωρούμε στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της φτώχειας και της αστεγίας, χωρίς να αφήνουμε κανέναν πίσω».
Η κ. Μιχαηλίδου παρουσίασε στη συνέχεια την πρώτη ενότητα της εκδήλωσης, με θέμα: «Άστεγοι και πρόγραμμα Στέγαση και Εργασία». Στη συζήτηση συμμετείχαν, η κ. Διονυσία Κρεστού, πρώην άστεγη που ωφελήθηκε από το πρόγραμμα και σήμερα έχει επανενταχτεί πλήρως στην κοινωνία και την αγορά εργασίας, ο εργοδότης της, κ. Ζήσης Σπυρόπουλος, που συμμετέχει στο πρόγραμμα και συνεχίζει να την απασχολεί και μετά τη λήξη της χρηματοδότησής του, καθώς και η κα. Χριστίνα Ψωρογιάννη, διαχειρίστρια έργου που ανέλυσε τα οφέλη του προγράμματος καθώς και τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν κατά την προσέγγιση ανθρώπων που διαβιούν στο δρόμο την επανένταξή τους στην κοινωνία και την αγορά εργασίας.
Η δεύτερη ενότητα
Τη δεύτερη ενότητα της συζήτησης με τίτλο «Υλοποιώντας το πρόγραμμα Στέγαση και Εργασία», συντόνισε ο Γιώργος Σταμάτης, Γενικός Γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Στη συζήτηση συμμετείχαν, ο κ. Νικήτας Κανάκης, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία» της Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης (ΚΟΔΕΠ), ο κ. Φώτης Αδαμόπουλος, ωφελούμενος και πωλητής του περιοδικού δρόμου ΣΧΕΔΙΑ, καθώς και ο κ. Γιώργος Μπάκας, κοινωνικός λειτουργός συντονιστής υπνωτηρίου και street worker της κινητής μονάδας Γιατρών του Κόσμου.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ο κ. Σταμάτης δήλωσε: «Το Πρόγραμμα Στέγαση και Εργασία εντάσσεται στο πλέγμα των δημόσιων πολιτικών που υλοποιούνται για την πρόληψη και καταπολέμηση της αστεγίας, με στόχο την παροχή κατάλληλης στέγης στους ευάλωτους συμπολίτες μας, την ψυχοκοινωνική τους στήριξη και την ενεργή ένταξή τους στην αγορά εργασίας και στον κοινωνικό ιστό.
Το Κράτος στέκεται έμπρακτα δίπλα στους συμπολίτες μας, που τελούν σε συνθήκες έλλειψης στέγης, εφαρμόζοντας στην πράξη τις αρχές της κοινωνικής αλληλεγγύης και της παροχής
ίσων ευκαιριών σε όλους, στοχεύοντας στην ενεργή κοινωνική τους συμπερίληψη, η οποία αντανακλά τη φιλοσοφία των πολιτικών μας επιλογών».