Τις επτά προτεραιότητες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2023 παρουσίασε ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας μιλώντας στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής.
Αναλυτικά:
1η Προτεραιότητα: Η υλοποίηση παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων των πολύ-επίπεδων κρίσεων
Παρεμβάσεις γενναίες και αποτελεσματικές, όπως είναι:
- Οι επιδοτήσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
- Η αναδρομική επιστροφή σημαντικού ποσοστού της επιβάρυνσης του ενεργειακού κόστους για οικιακά τιμολόγια.
- Η αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και η επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης.
- Η οικονομική ενίσχυση των πολιτών, με κοινωνικά κριτήρια, για την σημαντική επιβάρυνση στα καύσιμα.
- Η στήριξη γεωργών και κτηνοτρόφων με επιδοτήσεις, με τη μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα και τις ζωοτροφές, με την επιστροφή του ΕΦΚ στο πετρέλαιο.
- Η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση ευάλωτων συμπατριωτών μας.
Συνολικά, με τις πρόσφατες εκτιμήσεις της πορείας του ενεργειακού κόστους, τα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ανέρχονται στα 12,4 δισ. ευρώ το 2022.
Το δημοσιονομικό κόστος αυτών διαμορφώνεται στα 4,7 δισ. ευρώ.
Από το σύνολο των παρεμβάσεων, τα 9,5 δισ. ευρώ, δηλαδή το 80% αυτών, κατευθύνεται στην επιδότηση του αυξημένου ενεργειακού κόστους.
Από αυτά, τα 3,5 δισ. ευρώ είναι για τα νοικοκυριά και τα 6,0 δισ. ευρώ για τις επιχειρήσεις.
Ενώ συνεχίζεται η εφαρμογή παρεμβάσεων, ύψους 4,3 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
2η Προτεραιότητα: Η συνέχιση και ενίσχυση των φορο-ελαφρύνσεων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Έτσι, κοντά στις περισσότερες από 50 μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών της τελευταίας τριετίας, έρχονται να προστεθούν:
- Η μονιμοποίηση της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους πολίτες.
- Η μονιμοποίηση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.
- Η κατάργηση της ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.
- Η κατάργηση, υπό προϋποθέσεις, του τέλους επιτηδεύματος.
- Η επέκταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων, σε υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων, στα εισιτήρια κινηματογράφων, στα γυμναστήρια κλπ.
- Η επέκταση της αναστολής του ΦΠΑ για νέες οικοδομές.
Απόρροια της ασκούμενης φορολογικής πολιτικής είναι η μείωση κατά 4% της φορολογικής επιβάρυνσης των μισθωτών το 2021, σε σχέση με το 2019.
Πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση φορολογικής επιβάρυνσης ανάμεσα σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ.
Επίσης, μεταξύ άλλων, οι μειώσεις φόρων ενισχύουν τις επενδύσεις και δημιουργούν νέες θέσεις απασχόλησης.
Έτσι, ο συνολικός αριθμός εργαζομένων, το 2023, αναμένεται να ανέλθει στα 4,9 εκατ. απασχολούμενους, ύψος που θα αποτελέσει ρεκόρ για όλη τη περίοδο διαθέσιμων στοιχείων από το 1995.
3η Προτεραιότητα: Η διασφάλιση της υφιστάμενης δημοσιονομικής υπευθυνότητας
Εκτιμούμε ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα διαμορφωθεί στο 1,7% του ΑΕΠ το 2022, με τα δημόσια οικονομικά να επιστρέφουν σε περιβάλλον πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2023.
Επιπλέον, το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί κατά 24 ποσοστιαίες μονάδες το 2022, και να διαμορφωθεί περίπου στο 160% του ΑΕΠ το 2023.
Πεποίθησή μας είναι ότι η συνετή δημοσιονομική διαχείριση, με τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, αποτελούν το βασικά όπλα απέναντι στην αβεβαιότητα της περιόδου και τη μεταβλητότητα των αγορών, καθώς και διαβατήριο για την επίτευξη επενδυτικής βαθμίδας.
4η Προτεραιότητα: Η στήριξη και ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών
Έτσι, πέραν της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης και της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, προχωράμε, μεταξύ άλλων, σε:
- νέα αύξηση του κατώτατου μισθού,
- σε σημαντική και μόνιμη αύξηση των συντάξεων,
- στην αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των γιατρών του Ε.Σ.Υ.,
- στην άμεση διευθέτηση παγίων μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων.
5η Προτεραιότητα: Η άσκηση κοινωνικής πολιτικής, με την στήριξη των πιο ευάλωτων συμπατριωτών μας
Έτσι προχωράμε στην πρόσθετη οικονομική ενίσχυση 2,3 εκατ. συμπατριωτών μας, χαμηλοσυνταξιούχων, ανασφάλιστων υπερήλικων, δικαιούχων επιδομάτων ΑΜΕΑ, μακροχρόνια ανέργων, δικαιούχων ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, δικαιούχων επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ.
Η συνολική ενίσχυση αυτών, τόσο τον Απρίλιο που μας πέρασε όσο και τον προσεχή Δεκέμβριο, υπερβαίνει τα 820 εκατ. ευρώ. Πέραν αυτής, της αύξησης των συντάξεων και του κατώτατου μισθού, της επιδότησης του ρεύματος και των καυσίμων, προχωράμε:
- στην επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα και
- στην υλοποίηση πλέγματος παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση του σημαντικού προβλήματος της στέγασης, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους και τα νέα ζευγάρια.
- Συνολικά, όπως επισημαίνει και το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, οι κοινωνικές παροχές είναι αυξημένες κατά 1,6 δισ. ευρώ εφέτος και κατά 456 εκατ. ευρώ του χρόνου.
6η Προτεραιότητα: Η βέλτιστη και εμπροσθοβαρής αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με στόχο την ενίσχυση του παραγωγικού ιστού της οικονομίας μας
Ήδη, στο σκέλος των επιδοτήσεων έχουν ενταχθεί 372 έργα, προϋπολογισμού 13,5 δισ. ευρώ.
Ενώ στο δανειακό σκέλος έχουν υποβληθεί 160 επενδυτικά σχέδια, προϋπολογισμού 7,14 δισ. ευρώ.
Από το ποσό αυτό, πάνω από 1 δισ. ευρώ αφορούν επενδύσεις από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Η προσήλωση στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου αναμένεται να αποφέρει επιτάχυνση της ετήσιας συμβολής στην ανάπτυξη στις 1,9 ποσοστιαίες μονάδες.
7η Προτεραιότητα: Η ενίσχυση της εθνικής άμυνας, με αυξημένες δαπάνες για φυσικές παραλαβές οπλικών συστημάτων
Η χώρα θωρακίζεται και ισχυροποιείται ».
Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ για τα 5 σημεία κριτικής της Αντιπολίτευσης
Επίσης ο υπουργός απάντησε και σε 5 σημεία κριτικής της Αντιπολίτευσης.
«1ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι η βοήθεια προς τους πολίτες για την ενεργειακή κρίση δεν είναι αρκετή, ότι απαιτείται πρόσθετη, πολλών επιπλέον δισεκατομμυρίων ευρώ.
Απάντηση:
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ελλάδα, το 2022, δαπανά τους περισσότερους δημοσιονομικούς πόρους μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη της κοινωνίας.
Οποιαδήποτε επιπλέον παρέμβαση, εκτός του κάθε φορά υφιστάμενου δημοσιονομικού χώρου, οδηγεί σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Το δε οικονομικό πρόγραμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, με την πλειοδοσία ανεύθυνων παροχών, οδηγεί σε νέα μνημόνια.
Νομίζω τις τελευταίες εβδομάδες παρατηρήσαμε όλοι μας το πώς τιμολογούν οι αγορές τις δημοσιονομικές υπερβολές άλλων χωρών.
Ελπίζω, και αυτό, να είναι ένα καλό μάθημα απέναντι στην πολιτική ανευθυνότητα και τους οικονομικούς τυχοδιωκτισμούς.
2ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι ο πληθωρισμός οφείλεται στην Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και ότι οι αρχικές προβλέψεις ήταν εντελώς άστοχες.
Απάντηση:
1ον. Ο πληθωρισμός είναι επίμονα υψηλός σε ολόκληρη την Ευρώπη, «σπάζοντας» ιστορικά ρεκόρ πολλών δεκαετιών.
5 χώρες της ευρωζώνης, συγκεκριμένα η Ολλανδία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Σλοβακία, εμφανίζουν πολύ υψηλότερο πληθωρισμό από την Ελλάδα.
Το ίδιο και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Κροατία.
Το Βέλγιο, η Αυστρία, η Σλοβενία και η Γερμανία εμφανίζουν παρόμοια ποσοστά πληθωρισμού.
2ον. Οι όποιες μικρές αποκλίσεις της Ελλάδας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, οφείλονται τόσο στις χαμηλές τιμές βάσης του 2021, όσο και στην υψηλότερη μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα ήταν η μόνη Ευρωπαϊκή χώρα με αποπληθωρισμό ή με πολύ χαμηλό πληθωρισμό για πολλούς μήνες του 2021!
Γι’ αυτό το λόγο οι σωρευτικές αυξήσεις τιμών στην Ευρώπη, σε επίπεδο διετίας, είναι υψηλότερες της Ελλάδας (12,6% στην Ελλάδα τον Αύγουστο, έναντι 13,6% στην Ευρώπη).
3ον. Όλες οι χώρες και οι διεθνείς φορείς έχουν αναθεωρήσει, επί τo δυσμενέστερο τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό, και για την Ελλάδα.
Ο πληθωρισμός σπάει, παγκοσμίως, ρεκόρ δεκαετιών.
Η αδυναμία αναγνώρισης της πραγματικότητας από την Αξιωματική Αντιπολίτευση προκαλεί – τουλάχιστον – θυμηδία.
3ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση ότι η καλή εκτέλεση του Προϋπολογισμού οφείλεται στον «σαρωτικό» Φ.Π.Α., δηλαδή στην ακρίβεια.
Απάντηση:
Η Αντιπολίτευση, μετά τη αρχική σύγχυση μεταξύ της επιβολής νέων φόρων και των αυξημένων φορολογικών εσόδων, επανέρχεται, με νέο, και πάλι άστοχο αφήγημα.
Η αλήθεια είναι ότι το 75% των αυξημένων εσόδων από Φ.Π.Α. οφείλεται στα αυξημένα έσοδα από τον τουρισμό και την αύξηση της πραγματικής ιδιωτικής κατανάλωσης, εξαιτίας της πολύ υψηλής ανάπτυξης.
Το υπόλοιπο ποσοστό, που οφείλεται στις υψηλότερες τιμές, επιστρέφει στο σύνολό του στην κοινωνία, μέσα από αύξηση δαπανών, με κοινωνικά δίκαιο τρόπο.
Τα δε συνολικά φορολογικά έσοδα είναι πράγματι σημαντικά αυξημένα το 2022 έναντι του 2021, τόσο όμως γιατί για μεγάλο χρονικό διάστημα του 2021 είχαν επιβληθεί υγειονομικοί περιορισμοί στην οικονομία και υπήρχε χαμηλή τουριστική κίνηση, όσο και γιατί το 2022 υπήρξαν αυξημένα εισοδήματα φυσικών προσώπων και αυξημένα κέρδη νομικών προσώπων, εξαιτίας της καλής πορείας της οικονομίας.
4ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αντιπολίτευση, επικαλούμενη ευρωπαϊκές μελέτες, ότι έχει αυξηθεί το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας, εξαιτίας της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής.
Απάντηση:
Οι τελευταίες διαθέσιμες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το ποσοστό του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας στην Ελλάδα δημοσιεύθηκαν το 2021, και έχουν έτος αναφοράς το 2020.
Κατά συνέπεια, αναφέρονται στη χρονιά που ξέσπασε η πανδημία, ως αποτέλεσμα της οποίας πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες κατέγραψαν βαθιά ύφεση, με επίδραση στο ποσοστό σε κίνδυνο φτώχειας λόγω της εξάρτησης από τον κλάδο των υπηρεσιών υψηλής κοινωνικής επαφής, όπως στην Ισπανία, την Ιταλία και την Αυστρία.
Εντούτοις, παρά τη μεγάλη πτώση του ΑΕΠ κατά 9,0% το 2020, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι τα μέτρα στήριξης του εισοδήματος των νοικοκυριών που έλαβε η Κυβέρνηση ήταν αποτελεσματικά, και στήριξαν σχεδόν απόλυτα το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών (μείωση μόλις κατά 0,9%).
Από το 2021 και ύστερα, και με οδηγό την εντυπωσιακή ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, φαίνεται ότι τα ποσοστά φτώχειας βρίσκονται σε πορεία αποκλιμάκωσης.
Σε πρόσφατο κείμενο εργασίας της που δημοσιεύθηκε τον Σεπτέμβριο το 2022, η Επιτροπή παρουσιάζει αρχικές εκτιμήσεις, σύμφωνα με τις οποίες, το ποσοστό φτώχειας στην Ελλάδα το 2021 έχει μειωθεί σε σχέση με το 2020 κατά μισή ως δύο ποσοστιαίες μονάδες.
Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για το ποσοστό του πληθυσμού σε υλική στέρηση.
Συγκεκριμένα, με έτος αναφοράς το 2021, τα στοιχεία δείχνουν ότι το ποσοστό αυτό βρίσκεται σε καθοδική πορεία σε όλη την διάρκεια της παρούσας διακυβέρνησης.
Με δεδομένη την σημαντικά μεγαλύτερη – σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις – οικονομική ανάπτυξη και την αύξηση απασχόλησης που ήδη καταγράφηκε για το πρώτο εξάμηνο του 2022, αναμένουμε περαιτέρω μείωση του ποσοστού φτώχειας και για το τρέχον έτος, όταν τα τελικά στοιχεία γίνουν διαθέσιμα.
Σε κάθε περίπτωση, όπως δείχνει η ελληνική και διεθνής εμπειρία, ο μόνος αποτελεσματικός και διατηρήσιμος τρόπος για να μειωθεί η φτώχεια και οι κοινωνικές ανισότητες μεσοπρόθεσμα είναι η αύξηση της απασχόλησης που δημιουργεί μια φιλοαναπτυξιακή οικονομική πολιτική.
Η κυβέρνηση ακολουθεί και θα συνεχίσει να ακολουθεί αυτή την πολιτική, προς όφελος όλων των Ελλήνων πολιτών, με σημαντική επιτυχία όπως διατυπώνεται στις εκθέσεις όλων των εγχώριων και διεθνών οργανισμών.
5ο Σημείο Κριτικής: Υποστηρίζει η Αξιωματική Αντιπολίτευση ότι αν είχε 50 δισ. ευρώ να μοιράσει, τότε θα κυβερνούσε μέχρι να βαρεθεί.
Απάντηση:
Καταρχάς, η Αξιωματική Αντιπολίτευση, για πρώτη φορά, παραδέχεται ότι η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ενίσχυσε γενναία νοικοκυριά και επιχειρήσεις, «χτίζοντας» δίχτυ ασφαλείας πάνω από την κοινωνία.
Θυμίζω ότι επί δύο και πλέον έτη, υποστήριζε ότι τα μέτρα δεν είναι αρκετά και ότι οι παρεμβάσεις είναι ανεπαρκείς.
Σήμερα, κατέρρευσαν και αυτές οι αυταπάτες.
Και κάτι ακόμη: οι πόροι που χρησιμοποιήθηκαν για τη στήριξη της κοινωνίας, προήλθαν, στο σύνολό τους, από τις επιτυχημένες εκδόσεις κρατικών τίτλων.
Γι’ αυτό και σήμερα, τα ταμειακά διαθέσιμα διατηρούνται σε ασφαλή επίπεδα, της τάξεως των 38,5 δισ. ευρώ, από τα υψηλότερα – ως ποσοστό του ΑΕΠ – επίπεδα στην Ευρώπη.
Ταμειακά διαθέσιμα που δεν δημιουργήθηκαν μέσα από υπερ-πλεονάσματα και υπερ-φορολόγηση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, όπως έπραξε η προηγούμενη Κυβέρνηση, επιβαρύνοντας αφόρητα τη μεσαία τάξη.
Πολιτική που σήμερα αποδέχεται – λεκτικά – ότι ήταν λάθος της, αλλά τελικά, όπως έχει παραδεχθεί ο πρώην Υπουργός Οικονομικών, ήταν ιδεολογική επιλογή της! »
« Συμπερασματικά, το Προσχέδιο είναι ένας Προϋπολογισμός δύσκολων ισορροπιών, που καλείται να συγκεράσει προκλήσεις, μέσα σε ένα ασταθές, γεμάτο υψηλές αβεβαιότητες, ανοδικούς κινδύνους, νέες απειλές και μεγάλη μεταβλητότητα διεθνές περιβάλλον, που επηρεάζει και την Ελλάδα.
Είναι όμως και ένας Προϋπολογισμός συνέχειας, συνέπειας και σταθερότητας.
Είναι ένας Προϋπολογισμός που αναδεικνύει τις αυξημένες αντοχές, την σημαντική ανθεκτικότητα, τις ισχυρές δυνάμεις, τις μεγάλες δυνατότητες και τις θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Είναι ένας Προϋπολογισμός που επισφραγίζει την επιστροφή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα, μετά και το τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών και την πρόωρη εξόφληση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Είναι ένας Προϋπολογισμός που αναδεικνύει την ευθύνη – όλων μας – απέναντι στο σήμερα και το αύριο της χώρας μας, απέναντι στις θυσίες των πολιτών και τις προοπτικές της νέας γενιάς.
Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας έχει αποδείξει ότι οδηγεί, ακόμα και μέσα στα φουρτουνιασμένα νερά, το «σκάφος» – με σταθερότητα και ασφάλεια – στον προορισμό του.
Δίχως να αλλάζει πορεία, με σύνεση, υπευθυνότητα και αυτοπεποίθηση.
Την ίδια πορεία θα συνεχίσουμε, βασισμένοι στις ίδιες αρχές και αξίες.
Για μια πιο παραγωγική οικονομία!
Για μια πιο δίκαιη κοινωνία!
Για μια πιο δυνατή Ελλάδα!
Για μια πιο ευημερούσα χώρα!
Για μια πιο ισχυρή πατρίδα! », συμπλήρωσε.