Πιο φθηνό είναι το κόστος του τυπικού καλαθιού του νοικοκυριού στα σούπερ μάρκετ της Ελλάδας σε σχέση με αυτό της Γερμανίας. Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του το ΙΕΛΚΑ το οποίο παραθέτει σχετικά στοιχεία του Ινστιτούτου αλλά και της παγκόσμιας βάσης δεδομένων τιμών καταναλωτή Numbeo, οι τιμές του τυπικού καλαθιού του νοικοκυριού στα σούπερ μάρκετ της Ελλάδας είναι χαμηλότερες κατά 26% σε σχέση με αυτά της Γερμανίας.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως φθηνότερα προϊόντα στα σούπερ μάρκετ της χώρας μας σε σχέση με αντίστοιχα της Γερμανίας είναι μεταξύ άλλων τα εξής:
- Αναψυκτικά cola 1,5 λίτρα με ΦΠΑ: Στην Ελλάδα η τιμή τους διαμορφώνεται στα 1,32 ευρώ ενώ στη Γερμανία 1,87 ευρώ
- Μεταλλικό νερό 6χ 1,5 λίτρα με ΦΠΑ. Στην Ελλάδα κοστίζει 1,82 ευρώ ενώ στην Γερμανία το κόστος είναι στα 6,20 ευρώ
- Φακές 500 γραμμαρίων με ΦΠΑ: Η τιμή τους στην Ελλάδα ανέρχεται στο 1,76 ευρώ ενώ στη Γερμανία κόστος τους είναι στα 2,35 ευρώ
Ωστόσο σε ορισμένα προϊόντα οι μέσες τιμές είναι πιο υψηλές στη χώρα μας από την Γερμανία, όπως:
- Αλεύρι 1 κιλού με ΦΠΑ: στη χώρα μας κοστίζει 1,62 ευρώ ενώ στη Γερμανία 1,30 ευρώ
- Απορρυπαντικό πιάτων ( πλύσιμο στο χέρι) 500 ml με ΦΠΑ: Η τιμή του ανέρχεται στην Ελλάδα στο 1,68 ευρώ ενώ στη Γερμανία 1,50 ευρώ
- Γάλα νωπό παστεριωμένο 1λίτρου με ΦΠΑ: Στην Ελλάδα κοστίζει 1,63 ευρώ ενώ στη Γερμανία 1,35 ευρώ
Τα στοιχεία
Τα στοιχεία αυτά βασίστηκαν στην ανάλυση πάνω από 1.400 τιμών σε συνολικά 44 κατηγορίες προϊόντων από 9 αλυσίδες σουπερμάρκετ στις δύο χώρες. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν όλες τις τιμές επωνύμων προϊόντων, αλλά και όλων των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα (εξαιρουμένων μόνο ειδικών προϊόντων όπως π.χ. βιολογικά προϊόντα).
Οι τιμές είναι οι τελικές τιμές συμπεριλαμβανομένων των προσφορών και εκπτώσεων που παρέχουν οι αλυσίδες σουπερμάρκετ σε κάθε χώρα. Διευκρινίζεται ότι οι τιμές αφορούν μόνο αλυσίδες σουπερμάρκετ και όχι άλλα σημεία πώλησης. Τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σουπερμάρκετ[1]:
- Ελλάδα: Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In
- Γερμανία: Rewe, Kaufland, Netto, Tukwila
[1] Τα δεδομένα τιμών τα Έρευνας του ΙΕΛΚΑ υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Σε κάθε νέα μέτρηση ανανεώνεται το δείγμα των κωδικών που μετρούνται και ανάλογα τη διαθεσιμότητα επιλέγονται διαφορετικές ποσότητες προϊόντων.
Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών (πίνακας 1) δείχνει ότι η Γερμανία έχει ακριβότερο καλάθι κατά 26%.
Η εικόνα των αποτελεσμάτων αλλάζει σημαντικά όταν αφαιρέσουμε τον αναλογούντα ΦΠΑ ανά χώρα για να γίνουν αντιληπτές τις πραγματικές τιμές των προϊόντων σουπερμάρκετ.
Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση (σχήμα 1 και πίνακας 1) η Γερμανία έχει ακριβότερο καλάθι κατά 33%. Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13% ενώ στην Γερμανία (7%)
Σε αντίστοιχα συμπεράσματα καταλήγει και η ανάλυση στοιχείων του Numbeo (το numbeo είναι crowd-sourced global database για τιμές καταναλωτή παγκοσμίως, με στοιχεία από το 2009), τον Ιούνιο 2024, με βάση στοιχεία των τελευταίων 12 μηνών, τα οποία αφορούν όλα τα σημεία πώλησης και αφορούν το ελάχιστο ποσό χρημάτων που πρέπει να δαπανήσει κάποιος στις δύο χώρες προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες θερμίδων, και σε αυτή την περίπτωση η Γερμανία είναι ακριβότερη κατά 26% σε σχέση με την Ελλάδα με 333 ευρώ έναντι 264 ευρώ στην Ελλάδα.
Οι παράγοντες
Σημειώνεται ότι πέρα από τον ΦΠΑ παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν συγκρίνονται τιμές ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες είναι:
- Φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής
- Η απόσταση της χώρας από τα παραγωγικά κέντρα της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης και τα αντίστοιχα κόστη
- Το ύψος της φορολογίας σε κάθε χώρα
- Το κόστος ενέργειας
- Το κόστος καυσίμων και γενικά μεταφορών.
- Η πολυπλοκότητα της γεωγραφίας της κάθε χώρας (π.χ. οδικό δίκτυο, νησιά κλπ)
- Το μέγεθος της αγοράς, η αγοραστική δύναμη-δυνατότητα και αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας στις προμήθειες των προϊόντων
- Το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών σε σχέση με τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες παρασκευής τους
- Τα διάφορα κόστη παραγωγής (ενέργεια, πρώτες ύλες, μισθολογικό κόστος, χρηματοοικονομικό κόστος, γραφειοκρατία)
- Η παραγωγικότητα της βιομηχανίας και του λιανεμπορίου σε κάθε χώρα
Οι καταναλωτικές συνήθειες σε κάθε χώρα (π.χ. η τάση για συσκευασμένα ή μη προϊόντα, τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας κλπ)
Ακολουθεί ο πίνακας 3 με τα στοιχεία ανά προϊόν με ΦΠΑ και χωρίς ΦΠΑ
Πίνακας 3: Σύγκριση Μέσων Τιμών του Τυπικού Καλαθιού Προϊόντων Σουπερ Μάρκετ
στο 