Πιο χαμηλές είναι οι τιμές του τυπικού καλαθιού του νοικοκυριού στα ελληνικά σούπερ μάρκετ σε σχέση με Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γερμανία, Ρουμανία, όπως αυτό προέκυψε από την έρευνα που διενήργησε από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο 2024 το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Για την παρούσα ανάλυση συγκρίθηκαν οι τιμές σε συνολικά 42 κατηγορίες προϊόντων. Αυτές οι υποκατηγορίες προϊόντων εξετάζονται από ένα σημαντικό δείγμα πάνω από 6.000 τιμών προϊόντων και 44 διαφορετικές αλυσίδες σουπερμάρκετ στις οκτώ χώρες συνολικά για να υπολογισθούν οι μέσες τιμές, με δειγματοληψίες από έγκυρα site σύγκρισης τιμών σε Ελλάδα και εξωτερικό, αλλά και από αλυσίδες σουπερμάρκετ. Τα στοιχεία περιλαμβάνουν τελικές τιμές τόσο επώνυμων προϊόντων, όσο και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε κάθε χώρα. Διευκρινίζεται ότι οι τιμές αφορούν μόνο αλυσίδες σουπερμάρκετ και όχι άλλα σημεία πώλησης.
Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών
Η σύγκριση των μέσων τιμών των καλαθιών δείχνει ότι και οι 4 χώρες έχουν σημαντικά ακριβότερο μέσο καλάθι από την Ελλάδα, 33% η Γερμανία, 25% η Γαλλία, 19% το Ηνωμένο Βασίλειο, 14% η Ιταλία, ενώ ακριβότερο κατά 3% η Πορτογαλία, 5% η Ισπανία και η Ρουμανία είναι περίπου στο ίδιο επίπεδο με την Ελλάδα. Η σύγκριση των καλαθιών σε αυτή την περίπτωση δείχνει ότι οι και οι επτά χώρες έχουν πιο ακριβό μέσο καλάθι από την Ελλάδα, η Γερμανία κατά 40%, η Γαλλία κατά 33%, το Ηνωμένο Βασίλειο κατά 27%, η Ιταλία κατά 21%, η Ισπανία κατά 12% η Πορτογαλία κατά 5% και η Ρουμανία κατά 5%.
Αυτό είναι αποτέλεσμα της διαφοράς που έχει ο χαμηλός ΦΠΑ ανά χώρα (πρόκειται για τον ΦΠΑ που αναφέρεται σε τρόφιμα και ποτά). Στην Ελλάδα αυτός ο ΦΠΑ είναι 13%. Ο ΦΠΑ είναι σημαντικά υψηλότερος από το Ηνωμένο Βασίλειο (0% ή 5%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), την Ιταλία (5% και 4%), την Γερμανία (7%) και την Ρουμανία (9%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Η βασική διαφορά είναι ότι τρόφιμα που στην Ελλάδα υπάγονται ακόμα και στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ με 24% στις υπόλοιπες χώρες υπάγονται στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ, ο οποίος είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Ελάχιστα προϊόντα βρίσκονται στον χαμηλό ΦΠΑ στην Ελλάδα και στο υψηλό στις άλλες χώρες (π.χ. μωρομάντηλα) Σημειώνεται ότι η επίδραση ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία
Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει από την παραπάνω ανάλυση είναι ότι το οργανωμένο ελληνικό λιανεμπόριο τροφίμων (σούπερ μάρκετ) παρέχει στους Έλληνες καταναλωτές πρόσβαση σε προϊόντα για το τυπικό του καλάθι με κατά μέσο όρο σε χαμηλότερη τιμές που είναι αποτέλεσμα της οργανωμένης προσπάθειας των προμηθευτών και των λιανεμπόρων για συγκράτηση των τιμών τα τελευταία χρόνια. Η τάση αυτή με μικρές διακυμάνσεις είναι διαχρονική την τελευταία 12ετία που πραγματοποιείται η συγκεκριμένη έρευνα από το ΙΕΛΚΑ. Η διαχρονική σύγκριση τιμών με το εξωτερικό δείχνει ότι τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα συνεχώς έχει φθηνότερο το τυπικό καλάθι από τις συγκρινόμενες χώρες με κάποιες διακυμάνσεις οι οποίες δεν αλλάζουν το γενικό συμπέρασμα της ανάλυσης.
Τα δεδομένα τιμών, σύμφωνα με την έρευνα, υπολογίζονται από γνωστά παρατηρητήρια τιμών των χωρών που εξετάστηκαν και συμπληρώνονται με τιμοληψίες και για την Ελλάδα στα πρωτογενή δεδομένα από τιμοληψίες σε μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ. Τα κριτήρια επιλογής των κατηγοριών στο καλάθι είναι ένας συνδυασμός επιλογής των μεγαλύτερων σε πωλήσεις αγαθών, αντίστοιχων χρησιμοποιούμενων καλαθιών για εκτίμηση στο εξωτερικό, καθώς και κοινής διαθεσιμότητας κατηγοριών προϊόντων στις αγορές στις χώρες που εξετάζονται.
Η έρευνα
Τα στοιχεία προέρχονται από τις παρακάτω αλυσίδες σούπερ μάρκετ
- Ελλάδα: Σκλαβενίτης, ΑΒ, My Market, Μασούτης, Market In –
- Ηνωμένο Βασίλειο: Morrisons, ASDA, Sainsbury’s, Coop, Ocado, TESCO
- Ισπανία: Carrefour, Marcadona, Caprabo, Condis, Dia, Eroski, SoySuper. Alcampo
- Ιταλία: CosiComodo, emiDrive, Pim Spesa, Agora, Everli, HeyConad, easyCoop
- Πορτογαλία: Continente, Minipreco, Auchan, Spar
- Γαλλία: Monoprix Plus, Carrefour, Super U, Auchan, Aldi
- Γερμανία: Edeka, Rewe, Kaufland, Netto, Tukwila
- Ρουμανία: Kaufland, Tommy, Spar, Konzum.
Δείτε παρακάτω τους σχετικούς πίνακες
στο 