“Οι μεγάλες διαδηλώσεις των Τεμπών αναδεικνύουν, προφανώς, ένα έλλειμμα εμπιστοσύνης. Έλλειμμα, που δεν αφορά, όμως, ένα κόμμα ή μια παράταξη, αφορά φοβάμαι ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Προκύπτει αυτό, από τη μείωση των δικών μας ποσοστών, αλλά και από τα πενιχρά, ταυτόχρονα, ποσοστά της αντιπολίτευσης. Πώς εξηγείται”, επισήμανε στην ομιλία υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη, στη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής, επί της προτάσεως δυσπιστίας κατά της Κυβέρνησης.
Και πρόσθεσε: “Σε ό,τι αφορά στην αντιπολίτευση ο λόγος είναι απλός. Είναι κενή προτάσεων και περιεχομένου. Οι υπερβολές, οι παραδοξολογίες, οι ακρότητες μπορεί να ικανοποιούν το θυμικό ενός μέρους του κόσμου. Αφήνουν, όμως, μια στυφή πολιτική γεύση για εκείνους που τις εκπέμπουν. Λειτουργούν σαν πιστοποιητικά ανικανότητας διακυβέρνησης και συνεπάγονται και τα αντίστοιχα ποσοστά.
Σε ό,τι αφορά στην κυβέρνησή μας, υπάρχουν δύο αντικειμενικές αδυναμίες στην υπόθεση των Τεμπών: Η μία είναι η διαχρονικά, κακή λειτουργία της κρατικής μηχανής στον σιδηρόδρομο, που δεν είχε αναταχθεί, εγκαίρως, μέχρι το 2023 και η δεύτερη αφορά στο γεγονός ότι ακόμα δεν έχει υπάρξει μια εξήγηση, γενικά αποδεκτή, από τους ειδικούς για τη φωτιά που ακολούθησε το δυστύχημα.
Η δεύτερη πτυχή, αργά ή γρήγορα, θα λυθεί και θα αποδειχθεί, ότι η θεωρία της συγκάλυψης είναι παντελώς αστήρικτη, όπως προκύπτει από την κοινή λογική, αλλά και από τα πραγματικά περιστατικά, για όποιον θέλει όντως να μην είναι τυφλωμένος από ιδιοτελή κίνητρα. Αυτό, όμως, θα μας αφήσει αντιμέτωπους με τα δύο θεμελιώδη και αλληλένδετα προβλήματα που ανέδειξε αυτή η υπόθεση. Το πρώτο είναι οι διαχρονικές αδυναμίες του κράτους και το δεύτερο η προσπάθεια αποδόμησης της εμπιστοσύνης του λαού στους θεσμούς της δημοκρατίας, που βρίσκεται σε εξέλιξη με αφορμή τα Τέμπη και όχι μόνο. Αποδόμηση, που όσοι την απεργάζονται χρησιμοποιούν ως βασικό πολλαπλασιαστή τα social media και βασικά εργαλεία τη συνωμοσιολογία, την παραπληροφόρηση και τα fake news.
Εμείς, ως παράταξη και ως κυβέρνηση, οφείλουμε στην Ελλάδα και στους Έλληνες να απαντήσουμε με επιτυχία και στις δύο αυτές προκλήσεις. Να φτάσουμε πριν τις εκλογές του 2027 σε ένα κράτος, που να λειτουργεί σε όλα τα επίπεδα καλύτερα. Να προστατεύσουμε τους θεσμούς από τους κρυφούς και φανερούς εχθρούς τους. Και να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη που έχει κλονιστεί. Και η ευθύνη μας είναι ακόμα μεγαλύτερη, γιατί είμαστε σήμερα απελπιστικά μόνοι σε αυτή την ευθύνη. Η αντιπολίτευση ούτε διανοείται να σκεφθεί μεταρρυθμίσεις που θα αλλάξουν πραγματικά το κράτος, ενώ τα περισσότερα κόμματα που τη συναποτελούν, αναπαράγουν τη συνωμοσιολογία και τα fake news. Μοναδική δική μας απάντηση, μοναδικό μας εργαλείο, είναι το μεταρρυθμιστικό έργο που υλοποιούμε και πρέπει να υλοποιήσουμε. Και αυτό θα παρουσιάσω, ενδεικτικά, στη συνέχεια στον τομέα μου.
Ξεκινώ από την Ενέργεια. Τα τελευταία πέντε χρόνια πραγματοποιήθηκε μία ενεργειακή «επανάσταση». Αντικαταστήσαμε πανάκριβο «βρώμικο» λιγνίτη με όλο και φθηνότερες καθαρές Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Από τα 6,4GW ΑΠΕ το 2019, φτάσαμε σε 15GW στο τέλος του 2024. Η Ελλάδα έγινε για πρώτη φορά, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, καθαρός, εξαγωγέας ηλεκτρισμού. Τον φετινό χειμώνα, όταν η Ευρώπη ολόκληρη βρέθηκε πάλι σε κρίση υψηλών τιμών ρεύματος, εμείς στην Ελλάδα έχουμε τούτο το μήνα τιμές λιανικής, ίδιες με τις τιμές της χονδρικής. Ακριβώς διότι γίναμε εξαγωγέας.
Ο καταναλωτής, για πρώτη φορά, χάρη στο «πράσινο» τιμολόγιο -που αντικατέστησε εκατοντάδες διαφορετικά τιμολόγια, με ατελείωτα μικρά γράμματα- γνωρίζει, πλέον, τις πραγματικές τιμές των παρόχων. Προϋπόθεση αναγκαία για να λειτουργεί στην αγορά ο ανταγωνισμός.
Με το διζωνικό τιμολόγιο που καθιερώσαμε προσφέρεται στα νοικοκυριά πρόσβαση στις φθηνές ώρες των φωτοβολταϊκών, βοηθώντας σε μετακίνηση της ζήτησης για να πέσει η τιμή για όλους τους καταναλωτές.
Οι μπαταρίες απελευθερώθηκαν και μπαίνουν μαζικά στο ηλεκτρικό μας σύστημα τη σωστή στιγμή, αφού δηλαδή έπεσαν δραματικά οι τιμές τους και χωρίς επιδοτήσεις, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης πολιτικής που εφαρμόσαμε τον τελευταίο 1,5 χρόνο, που σταμάτησε τις επιδοτήσεις σε βάρος του καταναλωτή.
Οι επενδύσεις στο δίκτυο από τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ τριπλασιάστηκαν από το 2019 και το φετινό καλοκαίρι θα βγει οριστικά η Κρήτη από την ηλεκτρική απομόνωση, χάρη στο μεγάλο έργο του καλωδίου, το οποίο θα μειώσει στρατηγικά και το κόστος των ΥΚΩ στους λογαριασμούς, στα επόμενα χρόνια.
Οι λογαριασμοί, οι καταμετρήσεις έγιναν μηνιαίες και αυτό συνδράμει, μαζί με αυστηρότερες ποινές στη μείωση του μεγάλου προβλήματος των ρευματοκλοπών, για το οποίο κανείς δεν έκανε τίποτα επί πολλά χρόνια.
Λύθηκε οριστικά το θέμα της τηλεθέρμανσης στις μεγάλες πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας. Διασφαλίστηκε εξαιρετικά φθηνό ρεύμα και σταθερές τιμές για τους αγρότες με το τιμολόγιο Γαία και το ίδιο έρχεται με το πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ για τα ευάλωτα νοικοκυριά και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Υλοποιείται στο δικό μας Υπουργείο, που έχει το 25% του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ένα σχέδιο εξαιρετικά εκτεταμένο, μεταρρυθμίσεων και προγραμμάτων, με πολύ μεγάλες απορροφήσεις (περίπου 1 δισ. το 2024) και προγράμματα εξοικονόμησης που ενισχύουν εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά. Χαρακτηριστική είναι η φοβερή συμμετοχή που έχουμε στο πρόγραμμα για τις αντλίες θερμότητας και ηλιακούς θερμοσίφωνες, που είναι τώρα σε εξέλιξη.
Καθιερώνεται, για πρώτη φορά, θεσμικό πλαίσιο για τις περικοπές και μπαίνουν μετρητές στα φωτοβολταϊκά για να προλαβαίνουμε τα φαινόμενα μπλακάουτ.
Προχωρούν: το θεσμικό πλαίσιο και οι επενδύσεις στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα, το υδρογόνο και το βιομεθάνιο, που δρομολογούν επενδύσεις πάνω από 2,5 δισ. μέχρι το 2030.
Κατασκευάστηκαν ή κατασκευάζονται νέα μεγάλα εργοστάσια φυσικού αερίου, τουλάχιστον τέσσερα, που σε συνδυασμό με το FSRU της Αλεξανδρούπολης κάνουν τη χώρα ενεργειακό πρωταγωνιστή στην ευρύτερη περιοχή.
Προχωρούν οι έρευνες φυσικού αερίου στις θάλασσές μας, με πρωταγωνιστές τις δύο μεγαλύτερες εταιρίες έρευνας υδρογονανθράκων στον κόσμο (ExxonMobil και Chevron), με σοβαρές πιθανότητες να γίνει η Ελλάδα παραγωγός φυσικού αερίου, του πολύτιμου μεταβατικού καυσίμου της πράσινης μετάβασης.
Σε συνδυασμό αυτά, με την τεράστια πρόοδο των ΑΠΕ στη στεριά και στη θάλασσα – η θάλασσα έπεται, η Ελλάδα θα αποκτήσει τα επόμενα χρόνια φθηνή ενέργεια, ενεργειακή ασφάλεια και εθνική, ενεργειακή ανεξαρτησία.
Όλα αυτά, με πλήρη επίτευξη των στόχων για την κλιματική αλλαγή. Υπερ-επίτευξη! Έχουμε, σήμερα, 10 εκατ. παραπάνω δικαιώματα εκπομπών από αυτά που υποχρεούμεθα να έχουμε.
Με την κυβέρνησή μας προχωράει, επίσης, η πραγματική εκμετάλλευση του ορυκτού μας πλούτου που επί δεκαετίες τον αγνοούσαμε.
Θα πω χαρακτηριστικά νέες επενδύσεις, όπως το μεγάλο εργοστάσιο του αλουμινίου που εξαγγέλθηκε, που συνδυάζεται με μία επένδυση στο γάλλιο, που θα καλύψει 100% τις ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και νέο μεταλλείο στους Μολάους, που αφορά και σπάνιες γαίες, όπως το γερμάνιο. Πολύ μεγάλες επενδύσεις!
Στη χωροταξία, προχωράει η κυβέρνηση τον πολεοδομικό σχεδιασμό, που καλύπτει ολόκληρη τη χώρα, όταν επί πολλές δεκαετίες, το 80% της χώρας δεν είχε κανένα σχεδιασμό. Αυτό παραλάβαμε. Πάμε από το 20% στο 100%. Στα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια, στον χαρακτηρισμό των κοινοχρήστων οδών σε ολόκληρη τη χώρα και στο σύστημα αυτόματου εντοπισμού παρακολούθησης και ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης με τεχνητή νοημοσύνη, επενδύουμε 1 δισ. ευρώ και αυτή η επένδυση είναι σήμερα σε πλήρη εξέλιξη.
Ειδικά με τη μεταρρύθμιση των αυθαιρέτων γίνεται, για πρώτη φορά, πραγματική προσπάθεια να σταματήσει η νέα αυθαιρεσία. Εδώ το «κλειδί» είναι ότι εκτός από τα αυστηρά πρόστιμα και τις ποινικές και διοικητικές κυρώσεις που θεσμοθετήσαμε, προσθέσαμε, ότι τα νέα αυθαίρετα κατεδαφίζονται πρώτα, για να σταματήσουν οι τοπικές κοινωνίες να εμποδίζουν τις κατεδαφίσεις, αφού δεν θα αθροίζονται, πλέον, εναντίον των κατεδαφίσεων όλοι όσοι έχουν διαχρονικά αυθαιρετήσει. Και αυτοί δεν είναι δεκάδες χιλιάδες, δεν είναι εκατοντάδες χιλιάδες. Είναι περισσότεροι. Η μεταρρύθμιση αυτή με την πρωτοβουλία του Υπουργείου άρχισε να εφαρμόζεται, ήδη, «χειροκίνητα» σε Μύκονο και Σαντορίνη, όπου κατεξοχήν ανθίζει η «αυθαιρεσία της βουλιμίας». Γιατί αν δεν τελειώσουμε με τη νέα αυθαιρεσία, ποτέ δεν θα έχουμε πολεοδομική πολιτική.
Στα δάση, μετά από δεκαετίες αδιαφορίας, προχωρήσαμε στη μεγάλη επένδυση πρόληψης του Anti-nero. Την τριετία 2022 – 2024, κάναμε έργα ύψους κοντά 300 εκατ. ευρώ, που καλύπτουν καθαρισμούς, αντιπυρικές ζώνες και δασικούς δρόμους σε περισσότερα από 600.000 στρέμματα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Συν 30 εκατ. για αντιπυρικές ζώνες γύρω από οικισμούς και 120 εκατ. για αναδάσωση και αντιπλημμυρικά – αντιδιαβρωτικά.
Ταυτόχρονα, προχωρά η μεγάλη δασική μεταρρύθμιση που θα βάλει επιτέλους τα δάση μας σε διαχείριση. Πάνω από τα μισά ελληνικά δάση επί δεκαετίες δεν τα διαχειρίζονταν κανείς. Όλη η Νότια Ελλάδα ήταν εκτός διαχείρισης. Τώρα αναλαμβάνουν τη διαχείριση των δασών, με βάση διαχειριστικές μελέτες της δασικής υπηρεσίας, υβριδικά σχήματα -δασικοί συνεταιρισμοί και ιδιώτες, κυρίως βιομηχανίες ξύλου- με σκοπό την επιδοτούμενη απομάκρυνση και αξιοποίηση της υπερβάλλουσας, δασικής βιομάζας, που αφαιρούμενη περιορίζει τις υπερ-πυρκαγιές (mega-fires). Ήδη οι μελέτες τελείωσαν για τα δάση της Αττικής και οι πρώτοι διαγωνισμοί ξεκινούν αυτή την άνοιξη.
Εξίσου σημαντικά είναι τα έργα ορεινής υδρονομίας. Τα πιο αποτελεσματικά έργα πρόληψης πλημμυρών, που η χώρα τα είχε εγκαταλείψει από τη δεκαετία του ’60. Προχωρούν, ήδη, τέτοια έργα στον Έβρο και τη Θεσσαλία (πάνω από 200 εκατ.). Και προετοιμαζόμαστε να επεκτείνουμε το σχέδιο και στην Αττική.
Στο χώρο των υδάτων, έρχεται τις επόμενες ημέρες, αφού ολοκληρώθηκε η δημόσια διαβούλευση, το νομοσχέδιο για τις ΔΕΥΑ, που θέτει αυστηρούς κανόνες πιστοποίησης, που μέσω της ΡΑΑΕΥ, θα οδηγήσουν στην πολύ καλύτερη λειτουργία τους, μαζί με 200 εκατ. που τις ανακουφίζουν από τα χρέη που δημιουργήθηκαν στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης.
Τέλος, στη διαχείριση των αποβλήτων, υλοποιούμε ένα ρεαλιστικό, εθνικό σχέδιο. Και από 3 μονάδες που λειτουργούσαν και 5 που κατασκευάζονταν το 2019, σήμερα λειτουργούν 13, κατασκευάζονται 24, ενώ άλλες 7 ξεκινούν να κατασκευάζονται εντός του έτους. Και μειώσαμε τα πρόστιμα για τις παράνομες χωματερές κατά 70%.
Ολοκληρώνοντας, η κυβέρνηση έχει, ήδη, σας το απέδειξα νομίζω, ένα πλούσιο μεταρρυθμιστικό έργο και έχει ακόμη μεγαλύτερη ευθύνη να ολοκληρώσει και να διευρύνει αυτό το έργο σε μία περίοδο παγκόσμιας οικονομικής και γεωπολιτικής αστάθειας.
Η αντιπολίτευση μη έχοντας, δυστυχώς, χρήσιμη πρόταση για τη χώρα προσπαθεί να εκμεταλλευτεί με ακραίο μικροκομματισμό την τραγωδία των Τεμπών, επικεντρώνοντας τα πάντα, όχι στο πραγματικό αίτιο, τη σύγκρουση των δύο τρένων και τί οδήγησε σε αυτό, αλλά σε θεωρίες συνωμοσίας.
Να ξέρετε, όμως, επειδή η αλήθεια, αργά ή γρήγορα θα λάμψει και η δικαιοσύνη θα αποδοθεί, στο τέλος, όταν θα προσέλθουμε όλοι μας στον ελληνικό λαό, αυτό που θα μετρήσει δεν θα είναι η ύβρις και ο μικροκομματισμός. Θα είναι το έργο που έκανε ή μπορεί να κάνει ο καθένας μας σε αυτή τη δύσκολη και αβέβαιη εποχή για την Ελλάδα και τους Έλληνες”.