Πέντε προϋποθέσεις για την επαναφορά, αμέσως μετά τη λήξη του Μνημονίου, των διατάξεων που “πάγωσαν” με ειδική νομοθετική ρύθμιση κατά την περίοδο της κρίσης και αφορούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, θέτει ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ Άρης Σκέρτσος. Εκτιμά ότι οι έκτακτες αυτές διατάξεις για την μη εφαρμογή της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων και της αρχής της ευνοϊκότερης λειτούργησαν και λειτουργούν ευεργετικά για τις επιχειρήσεις και την απασχόληση. Κι επισημαίνει ότι ενώ έχουν ημερομηνία λήξης με την ολοκλήρωση του 3ουμνημονίου, οι συνθήκες που απαιτούν μεγαλύτερη ευελιξία για τη διάσωση επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας δεν έχουν λήξει ακόμη.
Σύμφωνα με τον κ. Σκέρτσο, για δεκαετίες πριν από την έναρξη της κρίσης και έως το 2011, εφαρμοζόταν συστηματικά στην Ελλάδα μία πρακτική επέκτασης ισχύος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (ΣΣΕ) που επηρέαζε άμεσα και οριζόντια το συνολικό κόστος εργασίας στις ελληνικέςεπιχειρήσεις. Δηλαδή, οι συμβάσεις που συνυπέγραφαν οι κοινωνικοί εταίροι, αλλά και οι πολλές αποφάσεις υποχρεωτικής διαιτησίας που τους επιβάλλονταν, είχαν καθολική ισχύ για το σύνολο των επιχειρήσεων του εκάστοτε κλάδου, ανεξαρτήτως αν αυτές ήταν μέλη ή όχι των εργοδοτικώνφορέων. Αυτό συνέβαινε χωρίς να εξετάζονται ούτε η αντιπροσωπευτικότητα των συμβαλλομένων μερών -εργοδοτών και εργαζομένων- ούτε οι επιπτώσεις στη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Μεγάλο, δε, ποσοστό των ρυθμίσεων αυτών ήταν αποτέλεσμα τηςυποχρεωτικής διαιτησίας, που δεν εφαρμόζεται πουθενά στην ΕΕ, στην οποία κατέληγε η πλειονότητα των -επί τούτου- άγονων συλλογικών διαπραγματεύσεων. Αυτή η σχετικά αφανής και αδιαφανής πρακτική, υποστηρίζει ο Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ, ιδιαίτερα την περίοδο 2000-2009, διάβρωσε την παραγωγή και την ανταγωνιστικότητα της χώρας, συμβάλλοντας στην πολυετή κρίση που ακολούθησε.
Ενόψει του καλοκαιριού και της τυπικής λήξης του 3ου Μνημονίου, ο κ. Σκέρτσος εκτιμά πως η δυνατότητα επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων, χωρίς ταυτόχρονα διόρθωση των πολλών εσωτερικών στρεβλώσεων του συστήματος, θα αποτελέσει μεγάλη οπισθοδρόμηση και θαυπονομεύσει την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την αποτελεσματική λειτουργία της αγοράς εργασίας.
Με στόχο δε, την αναθεώρησή της σχετικής διάταξης που ψηφίστηκε το 2017, ο ο ΣΕΒ προτείνει 5 αλλαγές βελτίωσης του πλαισίου λειτουργίας:
1) Να εφαρμοσθεί ως δεσμευτική προϋπόθεση η αντιπροσωπευτικότητα τουλάχιστον κατά 50% στον εκάστοτε κλάδο από την πλευρά των μερών που συνυπογράφουν.
2)Να συμφωνούν οι αντίστοιχες οργανώσεις των εργοδοτών και των εργαζομένων στην επέκταση ισχύος της κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας που έχουν συνάψει.
3) Να μην περιλαμβάνεται η δυνατότητα επέκτασης των συλλογικών ρυθμίσεων, που είναι αποτέλεσμα της ελληνικής υποχρεωτικής διαιτησίας.
4) Να ληφθεί υπόψη η σχετική γνώμη των αρμοδίων οργάνων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.
5) Τουλάχιστον έως ότου έχουν ολοκληρωθεί οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης των δεκάδων χιλιάδων επιχειρήσεων που βαρύνονται με μη-εξυπηρετούμενα δάνεια, να υπερισχύουν οι επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις έναντι των κλαδικών.