Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κυβέρνηση, προκειμένου να προχωρήσει σε φορολογικές ελαφρύνσεις εντός της επόμενης τετραετίας, παρά τους νέους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες που επιβάλλονται από τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι νέοι κανόνες επικεντρώνονται στον ετήσιο ρυθμό αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών, ο οποίος για την Ελλάδα έχει οριστεί στο 3,7% για το 2025 (περίπου 3,5 δισ. ευρώ), 3,6% το 2026, 3,1% το 2027 και 3% το 2028. Εάν η κυβέρνηση επιθυμεί να δαπανήσει επιπλέον 1 δισ. ευρώ πέρα από το προβλεπόμενο, αυτό θα πρέπει να προέλθει είτε από νέους φόρους ή αυξήσεις υφιστάμενων, είτε από μόνιμα έσοδα που θα προκύψουν από την ανάπτυξη ή την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ειδικότερα, με μια αύξηση εσόδων κατά 0,5 μονάδα να απαιτεί άνοδο του ΑΕΠ κατά 5%, το βάρος πέφτει στην αποκάλυψη φορολογητέας ύλης.
Παρότι δεν υπάρχουν επίσημες εκτιμήσεις για το μέγεθος της φοροδιαφυγής, η Τράπεζα της Ελλάδος υπολογίζει ότι τουλάχιστον 60 δισ. ευρώ βρίσκονται στο μεσοστράτι της λεγόμενης «γκρίζας» οικονομίας, με τη φοροδιαφυγή να υπολογίζεται γύρω στα 10-12 δισ. ευρώ.
Ήδη μπορεί να γίνει λόγος για θετικά αποτελέσματα από τις προσπάθειες αποκάλυψης φορολογητέας ύλης. Από τη σύνδεση του τεκμαρτού εισοδήματος των ελευθέρων επαγγελματιών με τον κατώτατο μισθό, εκτιμώνται πρόσθετα έσοδα περίπου 500 εκατ. ευρώ, ενώ από την απώλεια επιδομάτων, επιπλέον 100 εκατ. ευρώ.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε ότι η σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS έχει συμβάλει σε αύξηση 10,3% στα έσοδα από ΦΠΑ το πρώτο εξάμηνο του 2024 σε σχέση με το 2023.
Τα όπλα της ΑΑΔΕ
Η ΑΑΔΕ έχει αναπτύξει ένα ισχυρό «οπλοστάσιο» μέτρων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στα οποία περιλαμβάνεται και η διασύνδεση POS και ταμειακών μηχανών, ηλεκτρονικά τιμολόγια, και έλεγχο σε πραγματικό χρόνο με Τεχνητή Νοημοσύνη.
Υπενθυμίζεται ότι κ. Χατζηδάκης ανακοίνωσε την Παρασκευή (01/11/24) ότι το νομοσχέδιο για την υλοποίηση των πρωτοβουλιών του 2025 θα τεθεί σε διαβούλευση την ερχόμενη εβδομάδα. Ο περιορισμός της φοροδιαφυγής είναι κρίσιμος για τη δυνατότητα υλοποίησης φορολογικών ελαφρύνσεων, με την κυβέρνηση να επιδιώκει να πείσει τις Βρυξέλλες ότι οι στρατηγικές αυτές θα έχουν μόνιμα θετικά αποτελέσματα στον προϋπολογισμό.
«Θα τους πούμε», υπογραμμίζουν στελέχη του υπουργείου στο ΑΠΕ, «ότι έχουμε κάθε χρόνο αυτά τα μόνιμα και όχι συγκυριακά έσοδα, άρα πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο και μπορούμε πλέον να μειώσουμε φόρους».