Με τρεις κινήσεις – ματ, το οικονομικό επιτελείο, σε συνεργασία με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), δρομολογεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο στρατηγικής συνεχούς μείωσης της αναλογίας του χρέους ως προς το ΑΕΠ έως και τα τέλη του 2026. Η αποκλιμάκωση της αναλογίας του δημόσιου χρέους κάτω από το 140% στο τέλος της τετραετίας αποτελεί βασική προτεραιότητα του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη.
Η αρχή θα γίνει από τον Προϋπολογισμό του 2024, που έχει αρχίσει να καταρτίζεται, όπου θα υπάρχει πρόβλεψη για αποκλιμάκωση του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης στο 150,8% του ΑΕΠ. Δεδομένου ότι τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας παραμένουν κοντά στα 36 δισ. ευρώ, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να μην ανησυχεί για τη χρηματοδότηση του ελληνικού χρέους.
Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ
Ωστόσο, αυτό που τίθεται «στην πρώτη γραμμή» της πολιτικής του υπουργού Εθνικής Οικονομίας είναι η περαιτέρω μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, κάτι που αποτελεί βασική παράμετρο για την πιστοληπτική αναβάθμιση της χώρας. Η πρόωρη αποπληρωμή δανείων του πρώτου μνημονίου, η συνέχιση της μείωσης του δημόσιου χρέους μέσω της χρήσης του «μαξιλαριού» διαθεσίμων, σε συνδυασμό με τον περιορισμό έκδοσης εντόκων γραμματίων, και η σύνδεση των πρωτογενών πλεονασμάτων με τη σταθερή κάλυψη των τόκων είναι οι τρεις κεντρικές κινήσεις μέσω των οποίων το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί στο 150,8% του ΑΕΠ το 2024, στο 142,6%του ΑΕΠ το 2025 και στο 135,2% του ΑΕΠ το 2026. Ο δείκτης χρέους μειώνεται όσο περιορίζονται τα ελλείμματα, όσο δημιουργούνται πλεονάσματα, αλλά και όσο ο παρονομαστής του ΑΕΠ αυξάνεται. Έτσι, στη μείωσή του θα συνδράμει και η εκτίμηση ότι η χώρα μας θα έχει φέτος υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης απ’ ό,τι αρχικά υπολογιζόταν.
Επιπλέον, το ελληνικό χρέος, μετά τις αναδιαρθρώσεις που έχουν συντελεστεί, έχει μια ευνοϊκή διάρθρωση, η οποία λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας και απέναντι στις επιτοκιακές αυξήσεις, ενώ η χώρα θα έχει για αρκετό διάστημα χαμηλές χρηματοδοτικές δαπάνες.
Οι άξονες
Η στρατηγική του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας στηρίζεται σε τρεις άξονες. Eιδικότερα:
1.Πρόωρη εξόφληση άλλων δύο δόσεων από το GLF για τα έτη 2024 και 2025 μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου, με χρήση των ταμειακών διαθεσίμων. Μόλις αποπληρωθεί η δεύτερη διπλή δόση από το διμερές δάνειο στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, η Ελλάδα θα έχει αποπληρώσει 10,6 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 1/3 από το δάνεια των 32,3 δισ. ευρώ που πήρε το 2010. Έτσι, το Δημόσιο σβήνει χρέη που «έτρεχαν» με επιτόκιο 3,9% και γλιτώνει από -διόλου ευκαταφρόνητους- τόκους 40 εκατ. ευρώ, που θα κατέβαλλε σε βάθος χρόνου. Ταυτόχρονα, αποστέλλεται «καθαρό» μήνυμα προς τις αγορές ότι, ανεξαρτήτως των συνθηκών, η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω την πολυετή οικονομική κρίση και συνεχίζει να αποπληρώνει το χρέος της στον επίσημο τομέα και προς την Ευρώπη, κάτι που θα έχει θετική επίδραση στον δημόσιο δανεισμό.
2.Νέα στρατηγική από τον ΟΔΔΗΧ, που θα στοχεύει στη μείωση του στοκ των εντόκων γραμματίων και στην επαναγορά ομολόγων. Οι κινήσεις εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο κινήσεων αναδιάρθρωσης που υλοποιεί ο ΟΔ- ΔΗΧ, βελτιώνοντας το προφίλ αποπληρωμής του χρέους. Ειλημμένη είναι η απόφαση του οικονομικού επιτελείου για χρήση των ταμειακών διαθεσίμων για την αποπληρωμή χρέους ,καθώς, όπως εκτιμάται, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα θωρακίσει τη χώρα από κάθε κακοτοπιά, περιορίζοντας τη βοήθεια των διαθεσίμων. Παράλληλα, στο επίκεντρο της στρατηγικής είναι η βελτίωση του προφίλ του δημόσιου χρέους μέσω της αύξησης του μέσου χρόνου λήξης, αποσύροντας βραχυχρόνιους τίτλους, αυξάνοντας τη ρευστότητα σε μακροπρόθεσμους τίτλους και μειώνοντας εντέλει το ύψος του χρέους.
Την περασμένη Τετάρτη, ο ΟΔΔΗΧ άντλησε 250 εκατ. ευρώ μέσω της δημοπρασίας επανέκδοσης ομολόγων 3,875%, λήξεως στις 15 Ιουνίου 2028, με το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε να είναι για μία ακόμη φορά μεγάλο, όπως συμβαίνει το τελευταίο διάστημα με τους ελληνικούς τίτλους. Στόχος εί- ναι πάλι η αύξηση της ρευστότητας των ελληνικών ομολόγων.
Το πρόγραμμα του ΟΔΔΗΧ, όπως έχει ανακοινωθεί, προβλέπει άλλες τρεις επανεκδόσεις, στις 10 Σεπτεμβρίου, στις 18 Οκτωβρίου και στις 15 Νοεμβρίου. Οι επανεκδόσεις γίνονται με βάση το σκεπτικό να υπάρχουν διαθέσιμοι τίτλοι τόσο για τους σημερινούς όσο και για τους μελλοντικούς επενδυτές ομολόγων. Η συμπλήρωση της καμπύλης των ελληνικών ομολόγων έχει μεσομακροπρόθεσμη στόχευση και σημείο αναφοράς την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
3.Υποστηρικτικά στον στόχο για τη μείωση του χρέους θα επιδράσει και η σταθερή παραγωγή εύλογων πρωτογενών πλεονασμάτων.
Η επιστροφή στον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων άνω του 2% από το 2024, σύμφωνα με τις αγορές, είναι απαραίτητη προκειμένου να θεωρηθεί το χρέος βιώσιμο. Η Ελλάδαθα παρουσιάσει για τα επόμενα χρόνια Προϋπολογισμούς με πρωτογενή πλεονάσματα ικανά να καλύπτουν τους τόκους εξυπηρέτησης του χρέους (απαιτείται για τον σκοπό αυτόν ετήσιο πρωτογενές πλεόνασμα στην περιοχή του 2%). Αυτό σημαίνει ότι το χρέος δεν θα παράγει χρέος και θα μπορεί σταδιακά να αποκλιμακώνεται. Η κίνηση έχει και άμεσο όφελος, αφού δεν προσθέτει χρέος λόγω ελλειμμάτων και παράλληλα δείχνει και την προσήλωση της κυβέρνησης στον δρόμο της δημοσιονομικής ισορροπίας. Γι’ αυτόν τον λόγο συνδέονται τα πρωτογενή πλεονάσματα με τη σταθερή κάλυψη των τόκων.