Οι χώρες που βγαίνουν από ένα πρόγραμμα είναι ευάλωτες στα εξωτερικά γεγονότα και η Ελλάδα θα πρέπει να θωρακιστεί στέλνοντας με σαφήνεια το μήνυμα ότι θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις. Την εκτίμηση αυτή εκφράζει σε αποκλειστική συνέντευξη στη Ναυτεμπορική ο Επικεφαλής Οικονομολόγος του ESM Ρολφ Στράουχ, εν μέσω κλιμάκωσης στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων δύο μήνες πριν από τη λήξη του προγράμματος. Ως προς την εκδοχή μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής; «Εναπόκειται στην ελληνική κυβέρνηση να αποφασίσει αν θα υποβάλει ένα τέτοιο αίτημα. Και απ’ όσο γνωρίζω, αυτό δεν είναι στις προθέσεις της».
Απόφαση της κυβέρνησης, μια προληπτική πιστωτική γραμμή
Ο κ. Στράουχ υπογραμμίζει ότι η ελληνική κυβέρνηση μπορεί και πρέπει οπωσδήποτε να ολοκληρώσει όλα τα 88 προαπαιτούμενα μέχρι τη συνεδρίαση του Eurogroup στις 21 Ιουνίου. Στο μεταξύ, προκειμένου να μην απολέσει την υποδόση ύψους 1 δισ. ευρώ, εκκρεμότητα της 3ης αξιολόγησης, θα πρέπει να έχει δείξει δείγματα γραφής στη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου και στη διενέργεια των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, το αργότερο μέχρι τις 15 Ιουνίου. Αναφορικά με την επικείμενη τελευταία εκταμίευση, στο πλαίσιο της 4ης αξιολόγησης, προαναγγέλλει ένα «ουσιαστικό ποσό», το οποίο θα διατεθεί στη δημιουργία του αποθεματικού, με στόχο να καλύψει την Ελλάδα για τουλάχιστον 12 μήνες μετά τη λήξη του προγράμματος.
Ο Επικεφαλής Οικονομολόγος του ESM θέτει δύο προϋποθέσεις για την περαιτέρω ελάφρυνση του ελληνικού χρέους: «μόνο αν πραγματικά χρειάζεται και μόνο αν η Ελλάδα έχει ολοκληρώσει επιτυχώς το πρόγραμμα». Σε κάθε περίπτωση, «οι συζητήσεις δεν έχουν καταλήξει», ως προς τις δυνητικές προδιαγραφές της γαλλικής πρότασης για τη σύνδεση της ελάφρυνσης χρέους με τον ρυθμό ανάπτυξης. Ο ρόλος του ΔΝΤ; «Ακόμη και αν δεν είχε το δικό του πρόγραμμα παράλληλα με το πρόγραμμα του ESM από το 2015, ακόμη και αν δεν εκταμίευσε χρήματα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, εξακολουθεί να αποτελεί σαφώς μέρος του προγράμματος».
Μέρος της συμφωνίας, η περικοπή των συντάξεων
Η περικοπή των συντάξεων το 2019 και η μείωση αφορολόγητου το 2020 ή το 2019 «είναι μέρος των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν» τονίζει ο κ. Στράουχ. Σε ό,τι αφορά την προοπτική για αντίμετρα, εκφράζει την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση θα είναι σε θέση να λάβει ορισμένα από αυτά, «αν συνεχίσει να επιτυγχάνει το τωρινό πρωτογενές πλεόνασμα».
Ο ESM δεν δείχνει να προβληματίζεται για τον αντίκτυπο των υπερπλεονασμάτων στην ανάπτυξη, επικαλούμενος μάλιστα το επιχείρημα ότι οι δημοσιονομικοί αυτοί στόχοι «είναι μέρος της αναπτυξιακής στρατηγικής την οποία παρουσίασε ο υπουργός Οικονομικών Τσακαλώτος τον Απρίλιο».
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η Ελλάδα εμφανίζεται ουραγός στις διεθνείς κατατάξεις ανταγωνιστικότητας, ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ESM απαντά ότι η Ελλάδα εισήλθε στο πρόγραμμα με περισσότερες διαρθρωτικές αδυναμίες και ευρύτερες ανισορροπίες σε σύγκριση με άλλες χώρες. Προβαίνει πάντως στην παρατήρηση ότι, όπου η ελληνική διοίκηση έδειξε ιδιοκτησία των μεταρρυθμίσεων, υπήρξαν επιτυχίες.
Ο κ. Στράουχ μιλά για «καθαρή έξοδο», με αστερίσκους, που αφορούν μια «πιο στενή επιτήρηση» και «μετα-προγραμματικές συμφωνίες οι οποίες ενδεχομένως θα διαφέρουν από εκείνες που είχαμε σε άλλες χώρες». Άλλωστε, μετά το τέλος του προγράμματος, ο ESM «θα επισκέπτεται τακτικά την Ελλάδα για να διασφαλίζει ότι οι εξελίξεις βαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση, έτσι ώστε τελικά η χώρα να είναι σε θέση να αποπληρώσει το χρέος της».