Το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, που συμφωνήθηκε τον
Αύγουστο του 2015, εφαρμόζεται αρκετά καλά, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού
Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους
Ρέγκλινγκ, σε συνέντευξη που έδωσε στην ισπανική εφημερίδα El Mundo και δημοσιεύθηκε στο φύλλο της
17ης Δεκεμβρίου. «Υπάρχουν προβλήματα, υπάρχουν καθυστερήσεις, αλλά
κινούμαστε στη σωστή κατεύθυνση. Επί του παρόντος, έχουμε κολλήσει λίγο στη
δεύτερη αξιολόγηση, αλλά ελπίζω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να κάνουμε πρόοδο
στο μέλλον», δήλωσε ο επικεφαλής του ESM.
Αναφορικά με το προσωρινό πάγωμα εφαρμογής των
βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, ο Ρέγκλινγκ σημείωσε ότι τα κράτη – μέλη
του ESM θα αποφασίσουν τώρα
τι θα κάνουν. «Με βάση το πρόγραμμα του ESM, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να συζητά εκ των προτέρων με
τους θεσμούς όλα τα μέτρα πολιτικής που ενδεχομένως επηρεάζουν τους στόχους και
τους σκοπούς του προγράμματος. Επίσης, το τι θα κάνει με κάθε υπεραπόδοση τους
πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονάσματος, όπως ήταν η συγκεκριμένη περίπτωση, πρέπει
να συζητείται εκ των προτέρων με τους θεσμούς. Δεν είχαμε ενημερωθεί από την
ελληνική κυβέρνηση για τις προτάσεις να διατεθούν πρόσθετοι δημοσιονομικοί
πόροι για συντάξεις και ΦΠΑ, πριν αυτές ανακοινωθούν. Ελπίζω να μπορέσουμε
σύντομα να επανέλθουμε σε πρακτικές συνεργασίες οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Όσον
αφορά την ουσία, οι θεσμοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα ανακοινωθέντα
μέτρα εγείρουν σημαντικές ανησυχίες, αλλά ότι δεν αναμένεται να μεταβάλουν
σημαντικά τα επιδιωκόμενα δημοσιονομικά αποτελέσματα για το 2017 και 2018. Τα
κράτη – μέλη του ESM θα αποφασίσουν τώρα
τι θα κάνουν».
Ερωτηθείς, αν συμφωνεί με τα παράπονα της κυβέρνησης
Σαμαρά ότι οι θεσμοί πίεσαν πάρα πολύ στα τέλη του 2014 και ότι αυτό που συνέβη
το 2015 ήταν το άμεσο αποτέλεσμα του λάθους αυτού, ο Ρέγκλινγκ απάντησε: «Όχι.
Γνωρίζω τις απόψεις αυτές. Είναι αρκετά συνηθισμένο μία χώρα που βρίσκεται σε
πρόγραμμα να πιστεύει ότι της ασκείται υπερβολική πίεση. Αυτή είναι η έννοια
των όρων. Φυσικά, υπάρχει πίεση σε μία χώρα να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις έναντι
ενός σημαντικού ύψους κεφαλαίων. Είναι πολύ κατανοητό ότι οι πιστωτές έχουν
μεγάλο ενδιαφέρον για το συμβαίνει στη χώρα. Θέλουν να βελτιώσουν την
κατάσταση, να διορθώσουν τις ανισορροπίες. Φυσικά, μπορεί κανείς να συζητήσει
πώς και πόσο γρήγορα, αλλά αν οι προσαρμογές ήταν πιο αργές, θα χρειάζονταν
περισσότερα χρήματα. Υπάρχει ένα όριο στο πόσα χρήματα μπορεί να δώσει ένας
δημόσιος πιστωτής, όπως ο ESM, και πρέπει να
λάβουμε υπόψη την κοινή γνώμη σε όλα τα κράτη – μέλη μας. Και μη ξεχνάτε: Εμείς
μόνο δώσαμε στην Ελλάδα σχεδόν 174 δισ. ευρώ με πολύ ευνοϊκούς όρους βοήθειας.
Αυτό το ποσό είναι πολύ μεγαλύτερο από ότι έχει λάβει οποιαδήποτε άλλη χώρα του
κόσμου».
Ερωτηθείς, αν το ελληνικό πρόγραμμα δεν πέτυχε – σε
αντίθεση με το κυπριακό, ιρλανδικό, πορτογαλικό και ισπανικό – λόγω μικρότερης
τεχνογνωσίας στην αρχή, ο επικεφαλής του ESM απάντησε: «Όχι. Δεν το νομίζω. Στηρίξαμε πέντε χώρες,
οι τέσσερις από τις οποίες αποτελούν περιπτώσεις επιτυχίας σε διαφορετικούς
βαθμούς. Όλες οι χώρες βγήκαν από τη στήριξη μετά από ένα μόνο πρόγραμμα, το
οποίο δεν διήρκεσε ποτέ περισσότερα από τρία χρόνια. Σήμερα, έχουν επανέλθει
όλες στις αγορές και μπορούν να χρηματοδοτούνται. Η Ισπανία, η Ιρλανδία και η
Κύπρος είναι μεταξύ των χωρών με τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην
Ευρώπη. Μία πολύ επιτυχής επίδοση, ιδιαίτερα για την Ιρλανδία και την Ισπανία.
Η Ελλάδα είναι διαφορετική και είναι πολύ καλό ερώτημα το γιατί. Υπάρχουν τρεις
λόγοι κατά την άποψή μου. Ο πρώτος είναι ότι όταν ξέσπασε η κρίση, τα
προβλήματα στην Ελλάδα ήταν πολύ μεγαλύτερα
από ότι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα σε όρους δημοσιονομικού ελλείμματος, εμπορικού
ελλείμματος και απώλειας ανταγωνιστικότητας. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η
ελληνική διοίκηση είναι πολύ αδύναμη. Αυτός είναι ο λόγος που η Ελλάδα έλαβε
μεγάλη τεχνική βοήθεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το ΔΝΤ, τα κράτη – μέλη,
αλλά το να ενισχυθεί η διοίκηση και να γίνει όσο ισχυρή όσο στο μέσο ευρωπαϊκό
όρο, αποτελεί έργο μίας γενιάς. Ο τρίτος λόγος είναι ότι στο πρώτο μέρος του
2015 υπήρχε αυτή η μεγάλη διακοπή με τη νέα κυβέρνηση».
Απαντώντας σε ερώτηση, αν η οργή των υπουργών και των
επικεφαλής των θεσμών σε κάποιο χρονικό σημείο στο 2015 οφειλόταν σε προσωπικό
θέμα ή σε κάτι άλλο, ο Ρέγκλινγκ απάντησε: «Νομίζω ότι ήταν προσωπικό θέμα. Η
συμπεριφορά του Έλληνα υπουργού Οικονομικών (Βαρουφάκη) δεν ήταν αποδεκτή και
το Eurogroup ήταν σαφώς ενωμένο, 18 υπουργοί Οικονομικών είχαν πολύ
διαφορετική άποψη».