Του Τάσου Δασόπουλου
Σε μεγάλη ευκαιρία που μπορεί να περιορίσει τα μνημονιακά μέτρα μέχρι και 3 δις ευρώ ή σε μεγάλη παγίδα μπορεί να εξελιχθεί το πανευρωπαϊκό πλέον ενδιαφέρον για το προσφυγικό και ο στρατηγικός στόχος της Ελλάδας ως πύλη εισόδου για τους όρους εφαρμογής του μνημονίου ΙΙΙ.
Το όλο θέμα ανακινείται λίγες μέρες πριν ξεκινήσει το πιο ουσιαστικό κομμάτι της διαπραγμάτευσης, που θα δρομολογήσει τα πιο δύσκολα από τα μέτρα του προγράμματος, όπως η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τα κόκκινα δάνεια, το εργασιακό, το νέο φορολογικό περιβάλλον και φυσικά το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Γιώργος Χουλιαράκης, έχουν μιλήσει σε κάθε ευκαιρία για τα «ανοιχτά μέτωπα» του προγράμματος.
Ως τέτοια έχουν αναφερθεί το ασφαλιστικό και ειδικότερα το περιθώριο για ηπιότερες παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο, ειδικά για τις χαμηλές συντάξεις, την κατάργηση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, την συνέχιση της προστασίας της πρώτης κατοικίας για τους πλειστηριασμού και των ήπιων αποκρατικοποιήσεων.
Απώτερος στόχος είναι, μετά από την πετυχημένη πρώτη αξιολόγηση, μια καλή λύση για το χρέος, που θα ελαφρύνει σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σε αυτό το χρονικό σημείο όμως, δεν υπάρχει μόνο μια Ελλάδα που ζητάει συγκεκριμένα πράγματα από την ΕΕ. Υπάρχει και η ΕΕ, η οποία ζήτησε χθες κάποια πράγματα από την Ελλάδα. Ζήτησε η χώρας μας να γίνει «κυματοθραύστης» του προσφυγικού κύματος από την Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Να δημιουργήσει υποδομές υποδοχής και διαμονής.
Όλα αυτά για να υπάρξει ανάσχεση του προσφυγικού κύματος προς τις χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά. Όλα αυτά, δεν έχουν μόνο οικονομικό κόστος – το οποίο θα καλυφθεί – αλλά και κοινωνικό και πολιτικό, το οποίο χρήζει μιας αποζημίωσης μεγαλύτερης από την χρηματική κάλυψη των πρόσθετων υποδομών.
Το κλειδί για μια έμμεση ελάφρυνση των μέτρων του ελληνικού προγράμματος, υπάρχει με την μορφή της υιοθέτησης ευνοϊκότερων παραδοχών για την ύφεση τόσο του 2015 όσο και του 2016. Αν δηλαδή στο μεσοπρόθεσμο 2016-2019, που θα πρέπει να συνταχθεί στο πλαίσιο της αξιολόγησης, υπάρχει η πρόβλεψη για ύφεση 1,5% (αντί 2,3% που προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού) του ΑΕΠ για φέτος και 0,5% (αντί 1,3% ) για το 2016, τότε δημιουργείται ένα δημοσιονομικό «περιθώριο» 2,83 δις ευρώ, που μπορεί να αφαιρεθούν ως μέρος ή ως σύνολο από τα μέτρα του μνημονίου.
Η συμφωνία αυτή δεν θα γραφτεί σε κανένα επίσημο κείμενο. Θα πιστοποιηθεί όμως με την υποχώρηση σε κάποια πράγματα στα οποία οι δανειστές ήταν ανυποχώρητοι.
Από την άλλη, αν το προσφυγικό υπερεκτιμηθεί και γίνει αιτία για να επανέλθουν υπερβολικές απαιτήσεις που θα ανατρέψουν την προσπάθεια που έχει ξεκινήσει εδώ και πεντέμισι χρόνια, τότε η εξέλιξη θα είναι αντίστροφη.
Η Ελλάδα θα βρεθεί σε μια απίστευτη διπλή πίεση να διαχειριστεί και τα του οίκου της αλλά και το εισαγόμενο πρόβλημα των προσφύγων.