Με σύμμαχο την τεχνολογία, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του υπουργείου Ανάπτυξης και η Επιτροπή Ανταγωνισμού απλώνουν ένα ηλεκτρονικό δίχτυ προστασίας των καταναλωτών απέναντι σε όσες επιχειρήσεις κερδοσκοπούν. Η αντιμετώπιση της ακρίβειας σε βασικά αγαθά, κυρίως στα τρόφιμα, παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους καταναλωτές αλλά και για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που προσπαθεί μέσα από εξονυχιστικούς ελέγχους να εντοπίσει φαινόμενα κερδοσκοπίας.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΡΙΣΤΟΥΛΙΑ
Προς αυτή την κατεύθυνση, τις τελευταίες ημέρες έχει πέσει στο τραπέζι μια σειρά από προτάσεις, προκειμένου να δημιουργηθούν τα κατάλληλα τεχνολογικά εργαλεία που θα οδηγήσουν πιο αποτελεσματικά στον περιορισμό της κερδοσκοπίας. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της Realnews, μια πρόταση που συζητείται αυτή την περίοδο στο υπουργείο Ανάπτυξης έχει να κάνει με τη δημιουργία μιας καινοτόμου εφαρμογής που θα μπορούν να έχουν στο κινητό τους τηλέφωνο οι καταναλωτές, μέσα από την οποία θα έχουν τη δυνατότητα να καταγγέλλουν υψηλές και αδικαιολόγητες ανατιμήσεις σε προϊόντα και υπηρεσίες.
H εφαρμογή για τα κινητά, εφόσον υλοποιηθεί, θα επιτρέπει να γίνονται οι καταγγελίες γρήγορα, εύκολα και αποτελεσματικά. Ειδικότερα, θα δίνεται η δυνατότητα στους
καταναλωτές να φωτογραφίζουν τα προϊόντα που θεωρούν ότι πωλούνται σε υψηλές τιμές και να αποστέλλουν τις φωτογραφίες στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του
Καταναλωτή. Στη συνέχεια, οι ελεγκτές θα διασταυρώνουν τα στοιχεία που λαμβάνουν από τους καταναλωτές, έχοντας τη δυνατότητα να αποστέλλουν άμεσα και ηλεκτρονικά το πρόστιμο στην επιχείρηση που παραβαίνει τον νόμο, χωρίς να απαιτείται καν επιτόπιος έλεγχος.
Με αυτόν τον τρόπο, ουσιαστικά θα υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται καθημερινά έλεγχοι και να επιβάλλονται άμεσα υψηλά πρόστιμα, με τους καταναλωτές να διαδραματίζουν τον βασικότερο ρόλο. Η συγκεκριμένη εφαρμογή θα μπορεί να δέχεται είτε επώνυμες είτε ανώνυμες καταγγελίες, όπως ακριβώς γίνεται ήδη και με την εφαρμογή kataggelies.mindev.gov.gr.
Οι ελεγκτές μέσα από την οθόνη του υπολογιστή τους θα μπορούν να διενεργούν στοχευμένους ηλεκτρονικούς ελέγχους και, εάν το απαιτούν οι συνθήκες, να προβαίνουν και σε επιτόπιους. Οι ηλεκτρονικοί έλεγχοι φαίνεται ότι είχαν αποτέλεσμα στις περιπτώσεις των επιχειρήσεων που εντοπίστηκαν να πραγματοποιούν πλασματικές εκπτώσεις, δηλαδή να αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων τους πριν από τις εκπτώσεις και να τις επαναφέρουν κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων. Πλέον, με τη δημιουργία των κατάλληλων τεχνολογικών εργαλείων, στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας πιο ισχυρός μηχανισμός, προκειμένου το υπουργείο Ανάπτυξης να μπορεί να έχει μια πολύ καλύτερη εικόνα για το τι πραγματικά γίνεται στην αγορά. Δεν είναι φυσιολογικό, για παράδειγμα, όταν αυξάνονται τα ενεργειακά προϊόντα, δηλαδή το πετρέλαιο μπρεντ, το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα, να αυξάνονται οι τιμές σε βασικά αγαθά και όταν μειώνονται οι καταναλωτές να συνεχίζουν να τα πληρώνουν σε υψηλές τιμές.
Σε ό,τι αφορά τους ελέγχους στις τιμές των προϊόντων, υπενθυμίζεται ότι τα σούπερ μάρκετ και τα πρατήρια καυσίμων είναι υποχρεωμένα να πωλούν τα προϊόντα τους με μεικτό περιθώριο κέρδους που δεν θα ξεπερνά το αντίστοιχο του Δεκεμβρίου του 2021, οπότε και ξεκίνησε η ενεργειακή κρίση. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, μάλιστα, έχει ξεκαθαρίσει ότι σε θέματα κερδοσκοπίας θα συνεχίσει να πραγματοποιεί ελέγχους με αμείωτη ένταση, με τον υπουργό Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα να τονίζει ότι «όποιος προσπαθήσει να κερδοσκοπήσει και να βγάλει κέρδος μεγαλύτερο από αυτό που είχε στην πληθωριστική κρίση θα το πληρώσει πολύ ακριβά».
Έλεγχος σε 65.000 προϊόντα
Την ίδια στιγμή, η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει στήσει ένα ισχυρό ηλεκτρονικό ραντάρ για τον έλεγχο των τιμών σε περισσότερα από 65.000 προϊόντα, κάνοντας χρήση της τεχνητής νοημοσύνης για την ταυτοποίηση προϊόντων σε ηλεκτρονικά καταστήματα. Προς αυτή την κατεύθυνση, ειδική ομάδα της Επιτροπής Ανταγωνισμού, στελεχωμένη από εξειδικευμένους επιστήμονες και άριστους γνώστες πληροφοριακών προγραμμάτων, συλλέγει καθημερινά στοιχεία για τις τιμές των προϊόντων σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες, όπως είναι τα τρόφιμα, παρατηρώντας τις μεταβολές των τιμών.
Στη συνέχεια, μέσα από ειδικούς και πολύπλοκους αλγόριθμους, η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να εξάγει συμπεράσματα για το εάν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για στρέβλωση του ανταγωνισμού, δηλαδή για την ύπαρξη καρτέλ ή άλλων αντιανταγωνιστικών πρακτικών. Στόχος της Επιτροπής Ανταγωνισμού είναι να προχωρά σε ελέγχους μόνο για τις περιπτώσεις όπου υπάρχουνισχυρές ενδείξεις ότι καταστρατηγούνται κανόνες του ανταγωνισμού. Γι’ αυτόν τον λόγο, γίνεται εξονυχιστική ανάλυση των δεδομένων με τη βοήθεια εξειδικευμένων τεχνολογικών εργαλείων.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού πραγματοποιεί χαρτογραφήσεις κλάδων και προϊόντων, όπως είναι τα καύσιμα, το γάλα, το βρεφικό γάλα σε σκόνη, το γιαούρτι αγελάδος, η φέτα και το τυρί γκούντα, τα απορρυπαντικά πλυντηρίων ρούχων, ενώ σκοπός της διοίκησης της Επιτροπής είναι να προτείνει και την έναρξη νέων χαρτογραφήσεων, κυρίως στον τομέα του κρέατος. Επίσης, η Επιτροπή Ανταγωνισμού πραγματοποιεί συγκριτικές μελέτες τιμών με άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε διάφορα προϊόντα, όπως στα απορρυπαντικά πλυντηρίων ρούχων και στο φρέσκο γάλα, ενώ σύντομα θα δημοσιευθούν και άλλες έρευνες.