«Αναπτύσσοντας το μέλλον» είναι το μήνυμα του 16ο Συνέδριου για την Αξιοποίηση της Ακίνητης Περιουσίας – Prodexpo που έκανε έναρξη εργασιών την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία.
Κατά τη διάρκεια του διήμερου συνεδρίου μέλη της ελληνικής Κυβέρνησης, διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι ειδικοί εμπειρογνώμονες και διαχειριστές ακινήτων μεγάλων οργανισμών και τραπεζών παρουσιάζουν την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Ελληνικής Αγοράς Ακινήτων και δίνουν τις δικές τους προτάσεις για το πως μπορεί η ανάπτυξη και η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας να αποτελέσει κινητήριο μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας.
Μετά τον χαιρετισμό από την πλευρά του Διευθύνοντος Συμβούλου της SGT κ. Συμεών Τσομώκου, το συνέδριο ξεκίνησε με την παρουσίαση των συμπερασμάτων του Executive Breakfast που προηγήθηκε από τον δρ Πρόδρομο Βλάμη, του Πανεπιστημίου του Cambridge, που συνέκλιναν στην ανάγκη ανάπτυξης ενός σταθερού οικονομικού πλαισίου θα ενθαρρύνει την προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων στην Ελλάδα.
Το λόγο πήρε ακολούθως ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Τρύφων Αλεξιάδης, ο οποίος στην ομιλία του, υπογράμμισε την ανάγκη οι αλλαγές στο φορολογικό σύστημα να είναι αποτέλεσμα διαλόγου με συγκεκριμένο στόχο και όχι κομματικής πειθαρχίας στη Βουλή.
Ο Υπουργός μίλησε για το διαρκώς μεταβαλλόμενο φορολογικό σύστημα και τόνισε την σημασία ανάπτυξης της ακίνητης περιουσίας, κάνοντας λόγο για ανάγκη μείωσης κόστους του Δημοσίου και αξιοποίησης της περιουσίας του προς όφελός του, ενώ έδωσε έμφαση στη σημασία της φορολογικής σταθερότητας.
Την ίδια στιγμή, επεσήμανε ότι πρέπει να γίνουν επενδύσεις με διαφάνεια και συγκεκριμένο στόχο που θα εξυπηρετούν τα συμφέροντα του Δημοσίου και όχι πολιτικών προσώπων.
Σύμφωνα με τον Υπουργό, για το 2015 ο ΕΝΦΙΑ θα είναι ο ίδιος με την προηγούμενη χρονιά, ενώ, όπως σημείωσε, για το 2016 η συμφωνία μιλά για εισπραξιμότητα 2,65 δισ. από την ακίνητη περιουσία. Όπως ανακοίνωσε, τον Σεπτέμβριο του 2016 ολοκληρώνονται τόσο το κτηματολόγιο, όσο και το περιουσιολόγιο, τα οποία θα λειτουργήσουν ως εργαλεία πάταξης της φοροδιαφυγής.
Εξήγγειλε, επίσης, απλοποίηση των συστημάτων στο κομμάτι της κτηματαγοράς, ψηφιακούς ηλεκτρονικούς ελέγχους αλλά και την επιβολή φορολογίας σε ακίνητα Ελλήνων στο εξωτερικό, ακολουθώντας το παράδειγμα της Ιταλίας.
‘’Πρόθεση της κυβέρνησης ο φόρος που θα αντικαταστήσει τον ΕΝΦΙΑ να είναι πιο δίκαιος και αναλογικός. Ο ΕΝΦΙΑ έχει κλείσει τον κύκλο του, το κράτος πήρε ό,τι είχε να πάρει’’ υπογράμμισε ο κ. Αλεξιάδης, ο οποίος κατέληξε ότι ‘’αν δεν υλοποιηθεί η συμφωνία και δεν προχωρήσει η αξιολόγηση, όλες οι θυσίες του ελληνικού λαού θα πάνε χαμένες’’.
Στη συνέχεια, στην πρώτη ενότητα με τίτλο ΄΄Σε αναζήτηση μακροοικονομικής ισορροπίας και βιώσιμης ανάπτυξης ‘’, ο επικεφαλής Οικονομολόγος του ΣΕΒ κ. Μιχάλης Μασουράκης, τόνισε ότι το βασικό ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι οι επενδύσεις. Όπως εκτίμησε, τα κεφάλαια από το 2010 είχαν πάρει την κατιούσα, με τις επενδύσεις, να είναι πλέον πολύ λιγότερες από τις αποσβέσεις. Σύμφωνα με τον κ. Μασουράκη, κάθε χρόνο στην Ελλάδα χάνονται 15 δισ. κεφαλαιακού αποθέματος, ενώ μίλησε για ‘’βουτιά’’ του δείκτη οικονομικού κλίματος, που βελτιώθηκε λίγο τον τελευταίο καιρό μετά το σοκ των capital controls. Συμπλήρωσε, τέλος, ότι η Ελλάδα έχει ανακάμψει στον τομέα της ανταγωνιστικότητας.
Από την πλευρά του, ο κ. Κωνσταντίνος Κόλλιας, πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας υπογράμμισε ότι ένα προσχέδιο του επερχόμενου προϋπολογισμού δείχνει ότι η συνεχιζόμενη ύφεση θα ενισχύσει την ασφυξία στην αγορά, ενώ η πορεία των δημοσιονομικών δείχνει ότι η χρονιά θα κλείσει με περισσότερες τρύπες.
Όσον αφορά στα χαρακτηριστικά του αναπτυξιακού σχεδίου, μίλησε για δύο άξονες: Τη φορολογία, η οποία μπορεί να αποτελέσει μοχλός στην ανάπτυξη, με την παροχή γενναίων φορολογικών κινήτρων, και τη λύση του ζητήματος των τραπεζών με τα κόκκινα δάνεια να βρίσκονται στο επίκεντρο. Έκανε, τέλος, λόγο για έκθεση του ΔΝΤ, η οποία αναφέρεται σε ‘’πίεση στις τράπεζες για διαγραφή των κόκκινων δανείων’’. Όπως τόνισε, ‘΄’το real estate μπορεί να λειτουργήσει θετικά, μόνο αν απαλλαγεί από στρεβλώσεις, συνδυάζοντας τις τάσεις της αγοράς με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας’’.
Στην δική του τοποθέτηση, ο κ. Χρήστος Καραμάνος , Αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών στην περιφέρεια Αττικής, έκανε λόγο για ‘’επιθετική επενδυτική στρατηγική με θετικό πρόσημο’’. Ο κ. Καραμάνος μίλησε για συνέργεια και σχεδιασμό παντού, ενώ τόνισε ότι παρά την κινδυνολογία, τα διαθέσιμα της Περιφέρειας Αττικής ήταν και είναι ασφαλή. Ο ίδιος έκανε λόγο για σημαντικά έργα υποδομής, έργα πολιτιστικών υποδομών και την ανάγκη να στηρίξει η κοινωνία τις επενδύσεις.
Σύμφωνα με τον κ. Καραμάνο, η ‘’Περιφέρεια Αττικής παρεμβαίνει μέσα από την ανάπτυξη στα καίρια προβλήματα της κοινωνίας. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδει στην καινοτομία με την δημιουργία οδικού χάρτη για βιώσιμη, γαλάζια και πράσινη οικονομία. Είναι πρωτοπόρα στην εκκίνηση της διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης’’. Κατέληξε, δε, στην ανακοίνωση για την ίδρυση μιας εταιρίας, στο πλαίσιο της Περιφέρειας Αττικής, ως καταλύτη ανάπτυξης στην περιοχή.
Ο Dr. Andrea Boltho, καθηγητής στο Magdalen College, director of Oxford Economics μίλησε για ύφεση αλλά για την κατάθλιψη που έχει προκαλέσει η κρίση στην Ελλάδα.
Αναφέρθηκε στην έλλειψη καλής φορολογικής πολιτικής, στη χώρα, ενώ μίλησε για παραμέτρους που επιτείνουν την ύφεση όπως η σημαντική πτώση του ενιαίου νομίσματος σε σχέση με αυτό των ΗΠΑ και την άνοδο των τιμών του πετρελαίου.
Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο κ. Boltho για την κινεζική κρίση, η οποία, όμως, είναι πιο ‘’ελαφριά’’ εξαιτίας των πολλαπλών επενδύσεων που έχει κάνει η χώρα, ξεπερνώντας ακόμα τις ΗΠΑ και την Ευρώπη.
Αναφερόμενος στην πιθανότητα Grexit, τόνισε ότι θα ήταν πολύ δύσκολο για την Ελλάδα- αν συμβεί- να ανακάμψει, ενώ εκτίμησε ότι σε ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από το ευρώ, πολλά θα εξαρτηθούν από τις αντιδράσεις των αγορών. ‘Όπως δήλωσε ‘’ο Μάριο Ντράγκι έχει τα εργαλεία να το αποτρέψει, αλλά το σενάριο, παρότι είναι μη ρεαλιστικό, θα είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο’’.
Στα προβληματικά δάνεια επικεντρώθηκε η τοποθέτηση του κ. Μάριου Κολιόπουλου, Διευθύντος Σύμβουλου, Alvarez & Marsal, ο οποίος τόνισε ότι η διαχείρισή τους συνδέεται με την ακίνητη περιουσία. Σύμφωνα με τον κ. Κολιόπουλο, η κρίση έχει οδηγήσει στην συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 26%, έχει μειώσει τις τιμές των ακινήτων κατά 30-35% και δεδομένων των αρνητικών εξελίξεων, τα προβληματικά δάνεια όλο και αυξάνονται. Ο ίδιος αποκάλυψε ότι υπάρχουν 220 δισ. σε δάνεια στις τράπεζες, 35 από τα οποία αφορούν την ακίνητη περιουσία. Τόνισε επίσης ότι υπάρχουν πολλές λύσεις, κυρίως μέσω κρατικής ενίσχυσης, αλλά και με την δημιουργία φορέων που να αντιμετωπίζουν τα δάνεια με έναν κρατικό τρόπο, με την παράλληλη συμμετοχή ιδιωτών.
Στο τέλος της ενότητας, ο Γιάννης Γκικόπουλος, Associate Partner, McKinsey & Co,
μίλησε για ανάγκη επίλυσης της κρίσης μέσω επενδύσεων και σταθερότητας, παρουσιάζοντας μελέτη της εταιρείας, η οποία εκτιμά ότι θα μπορούσε να έρθει ανάπτυξη καταρχάς μέσα από 30 δισ. δημοσιονομικής προσαρμογής. Όπως υπογράμμισε, η προοπτική που διαφαίνεται για τη λύση της ύφεσης περνά από τους παραγωγικούς τομείς της χώρας και έκανε λόγο για 51 δισ. επενδύσεων, τα οποία θα μπορούσαν να φέρουν 650.000 νέες θέσεις εργασίας, για την αύξηση των αριθμών των τουριστών τους προηγούμενους μήνες και τη μείωση του τουριστικού κόστους στα 600 ευρώ ανά επίσκεψη, κάνοντας το προϊόν πιο ανταγωνιστικό. Σύμφωνα με τον κ. Γκικόπουλο, σε βάθος οκταετίας η χώρα χρειάζεται επενδύσεις 150 δις. από το ΕΣΠΑ, τις ιδιωτικοποιήσεις και από την ιδιωτική επένδυση, ενώ τόνισε ότι για την επίτευξη προόδου στην ελληνική οικονομία, το επίπεδο των επενδύσεων θα πρέπει να επανέλθει στο 25 με 30%.
Στη συνέχεια, στην θεματική ενότητα για το νέο σενάριο προκλήσεων στις επενδύσεις στην αγορά του Real Estate από την πλευρά του επενδυτή, ο Δρ. Πρόδρομος Βλάμης στην τοποθέτησή του μίλησε για τα βασικά προβλήματα της ελληνικής αγοράς ακινήτων. Κάποια από αυτά συνιστούν η έλλειψη κατάλληλου και σύγχρονου πολεοδομικού πλαισίου, ο μη καθορισμός χρήσεων γης και τον ιδιαίτερο ρόλο του ΣτΕ, η έλλειψη διαφάνειας, η έλλειψη πληροφόρησης, το δυσμενές φορολογικό καθεστώς και η ρηχή αγορά. Σημαντικά μειονεκτήματα για την ανάπτυξη της αγοράς του real estate αποτελούν, επίσης, σύμφωνα με τον κ. Βλάμη, η έλλειψη κεντρικού συστήματος μητρώου ακινήτων, αλλά και η μη ολοκλήρωση του εθνικού κτηματολογίου. Αναφέρθηκε, επίσης και στην διαφθορά των πολεοδομιών και των διοικητικών υπηρεσιών, αλλά και στον περιορισμένο αριθμό έμμεσων επενδύσεων και την έλλειψη επενδυτικού προϊόντος.
Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Περρωτή, Αντιπρόεδρο του Συνδέσμου Επενδυτών Ακινήτων, τα προβλήματα στην αγορά ακινήτων υπάρχουν χρόνια, ωστόσο οι κατά καιρούς ηγεσίες δεν έχουν καταφέρει να τα αντιμετωπίσουν. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι σημαντικό πρόβλημα είναι η απουσία αποτελεσματικής δικαιοσύνης στη χώρα, με εύλογο κόστος και συνοπτικές διαδικασίες. Capital controls, ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και αβεβαιότητα της εφαρμογής του μνημονίου, κατά τον κ. Περρωτή, συμβάλλουν στην δημιουργία ενός κακού περιβάλλοντος για τις επενδύσεις. Μίλησε, τέλος, για ανάγκη λειτουργίας της οικονομίας εντός ευρώ με τη διαμόρφωση ενός σταθερού περιβάλλοντος επενδύσεων.
Για τον κ. Παναγιώτη Καπετανάκο, Διευθυντή Επενδύσεων της Εθνική Πανγαία
είναι η επιτακτική η σημασία της ασφάλειας και βεβαιότητας στις συμφωνίες μισθωμάτων.
Σε αναμονή των νέων επενδυτικών ευκαιριών, σύμφωνα με τον κ. Καπετανάκο, οι τράπεζες αναμένεται να κινήσουν το προϊόν που έχουν, ενώ κατέληξε λέγοντας ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η ανακεφαλαιοποίησή τους, είναι καθοριστικοί παράγοντες για την επιστροφή της ρευστότητας.
Η κ. Ναταλία Στράφτη, Chief Operating Officer, Grivalia Properties τόνισε ότι ‘’ευκαιρίες υπάρχουν και στους πιο δύσκολους καιρούς’’, επισημαίνοντας ότι η εταιρία της, σε μια δύσκολη συγκυρία, έχει πραγματοποιήσει 300 εκατ. επενδύσεις τα τελευταία δύο χρόνια. Τώρα, σύμφωνα με την κ. Στράφτη, στόχος είναι η δημιουργία επενδύσεων. Η ίδια αναφέρθηκε, επίσης, στην έλλειψη ρευστότητας ως πολύ μεγάλο πρόβλημα, το, οποίο, μπορεί να λυθεί με την επανεγκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική αγορά.
Από την πλευρά της η κ. Λίλα Πατεράκη, διευθύντρια Business Development, Zeus Capital Partners μίλησε για τους ξένους επενδυτές που ήθελαν να πάρουν το ρίσκο να επενδύσουν στην Ελλάδα τα προηγούμενα δύο χρόνια, κάτι που ανακόπηκε το τελευταίο οκτάμηνο. Σύμφωνα και με την κ. Πατεράκη, είναι σημαντική η ανάκαμψη της εμπιστοσύνης και της σταθερότητας ανάμεσα στους ξένους επενδυτές. Σημείωσε, δε, ότι την δεκαετία 13-14 έχουν επενδυθεί στην Ευρώπη 163 δις. ευρώ και έχουν εξασφαλιστεί άλλα 74. Σε σχέση με το χρονοδιάγραμμα της επανόδου της ρευστότητας, η ίδια μίλησε ότι αυτό πρέπει να συζητηθεί μετά την ανακεφαλαιοποίηση. Οι επενδύσεις στην Κεντρική και Νοτιονατολική Ευρώπη θα ξεπεράσουν τα 10 δισ. από τα οποία ελάχιστα θα έρθουν στην Ελλάδα.
Ακολούθως το λόγο πήρε ο Δημήτρης Ανδρίτσος, Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank Property Services, ο οποίος έκανε λόγο για ‘’σαθρό τοπίο’’ στην προσέλκυση επενδύσεων, κάνοντας λόγο για επιτακτική ανάγκη για δημιουργία ελκυστικών προϊόντων. Όπως υπογράμμισε ‘’χρειάζεται ασφάλεια δικαίου στις συναλλαγές, εμπιστοσύνη και δεν πρέπει να υπάρχουν εκπλήξεις για τους επενδυτές’’. Ο ίδιος μίλησε για την σημασία της ύπαρξης σταθερού οικονομικού πλαισίου, ενώ εξέφρασε την εκτίμηση ότι αυτό που χρειάζεται είναι κίνητρα για να επιστρέψουν οι καταθέσεις και εν συνεχεία να επενδυθούν στην ελληνική οικονομία.
Στην θεματική ενότητα για την φορολογία της ακίνητης περιουσίας, ο κ. Χρήστος Σταϊκούρας, βουλευτής ΝΔ και πρώην Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών έκανε λόγο για την φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας ως ορθή φορολογική πολιτική. Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, ‘’η κατοχή της ακίνητης περιουσίας αποτελεί διαχρονικά αντικείμενο φορολογικής επιβάρυνσης, με την προϋπόθεση, όμως, να διασφαλίζει καθεστώς σταθερότητας’’. Όπως τόνισε, σκοπός και σήμερα παραμένει η πιο ορθολογική και δίκαιη φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας και προς αυτή την κατεύθυνση στοχεύει η εξομάλυνση των αντικειμενικών αξιών. Ο ίδιος μίλησε για την ανάγκη ενός ευέλικτου μηχανισμού άμεσης αποκατάστασης αδικιών και την σύνδεσή του με εισοδηματικά κριτήρια, ενώ εκτίμησε ότι θα μπορούσε να εξεταστεί η σταδιακή μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας, αλλά και να αξιολογηθεί η μετεξέλιξη του φόρου σε ανταποδοτικού, ωφέλιμου προς την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως συμβαίνει στο εξωτερικό.
Από την πλευρά του, ο κ. Χάρης Θεοχάρης, βουλευτής του Ποταμιού, τόνισε ότι βασικό μειονέκτημά του φόρου για την ακίνητη περιουσία συνιστά το γεγονός ότι είναι ένας φόρος ‘’δύο σε ένα’’, βασισμένος σε μη επιστημονικά κριτήρια και τρόπο υπολογισμού χωρίς ‘’ανθρώπινη παρέμβαση’’. Ο ίδιος μίλησε για σειρά παρεμβάσεων που μπορούν να γίνουν για την ισορροπία της φορολόγησης ακινήτων, όπως το κτηματολόγιο, οι χρήσεις γης, η οριστική επίλυση θεμάτων αυθαιρέτων και οι νέες αντικειμενικές αξίες.
Μιλώντας, δε, για ένα νέο τρόπο φορολόγησης ακίνητης περιουσίας, με ορθή και δίκαιη φορολόγηση, έθεσε ως προϋποθέσεις τον εξορθολογισμό μη περιοδικών φόρων, την εξέταση πλαισίου για τις εταιρίες, την απλοποίηση των διαδικασιών και της νομοθεσίας, αλλά και τον εξορθολογισμό του ΕΝΦΙΑ ως προς το τμήμα του συμπληρωματικού φόρου. Κατέληξε, δε, την ομιλία του με την εκτίμηση ότι η μεταφορά του ΕΝΦΙΑ στους ΟΤΑ θα πάρει τουλάχιστον μια τριετία για να υλοποιηθεί.
Η κ. Άντζελα Ηλιάδη, γενική Διευθύντρια φορολογικού τμήματος KPMG Ελλάδος έκανε λόγο ότι το μήνυμα για την φορολογία ακινήτων είναι η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα και αυτό μπορεί να επιτευχθεί αν η Ελλάδα σκεφτεί σαν επιχείρηση, αναλογιζόμενη τα δυνατά της σημεία και να εργαστεί παράλληλα σε ένα σχέδιο πάνω στον τουρισμό και την γεωργία. Σύμφωνα με την κ. Ηλιάδη, θα πρέπει να προωθηθεί ο αγροτουρισμός, η Ελλάδα ως προορισμός για τους συνταξιούχους, ο ιατρικός τουρισμός, ο θρησκευτικός τουρισμός αλλά και η χώρα μας ως προορισμός για σπορ. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχουν στρατηγικές για την ανάπτυξη της γεωργίας και την αύξηση της παραγωγής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Τόνισε, τέλος την ανάγκη για οικοδόμηση μακροπρόθεσμης φορολογικής πολιτικής και επανακαθορισμό του υπάρχοντος συστήματος φορολόγησης.
Στο τέλος της ενότητας για την φορολογία, ο κ. Γιάννης Γκάνος, Πρόεδρος RICS Greece & Cyprus μίλησε για την μεγάλη σημασία ενός ισορροπημένου φορολογικού καθεστώτος, καθώς τα ακίνητα συνιστούν βασικό αναπτυξιακό εργαλείο της οικονομίας. Ο κ. Γκάνος εισηγήθηκε για την ύπαρξη φόρων ‘’δύο ταχυτήτων’’ με τα παραγωγικά ακίνητα να απολαμβάνουν ιδιαίτερης αντιμετώπισης.
Η νέα στρατηγική για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας ήταν η επόμενη θεματική ενότητα, στην οποία επικεντρώθηκε το συνέδριο με την κ. Λίλα Τσιτσογιαννοπούλου, Εντεταλμένη Σύμβουλο του ΤΑΙΠΕΔ να μιλά για τις μεγάλες επενδύσεις του Δημοσίου, όπως ο Αστέρας Βουλιαγμένης, το Ελληνικό και η Αφάντου στη Ρόδο. Ειδικότερα, σε σχέση με το Ελληνικό, υπογράμμισε ότι ‘’υπάρχουν πολλές ενέργειες που πρέπει να γίνουν μέχρι το τέλος του 2016, ενώ εξετάζονται οι όποιες πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις’’. Σύμφωνα με την ίδια, ‘’το ταμείο οδηγεί τις επενδύσεις μέσα από σειρά μεταρρυθμίσεων, με εναλλακτικούς τρόπους αξιοποίησης, όπως ο αγροτουρισμός, ο θεματικός τουρισμός κ.ά ’’. Όπως τόνισε, έχουν γίνει σημαντικά άλματα στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ωστόσο του έχει ασκηθεί και μεγάλη κριτική. Η ίδια υποστήριξε ότι θα συνεχιστεί η προσπάθεια ανάπτυξης της δημοσίας περιουσίας με γνώμονα την δημιουργία θετικών συνθηκών στην ελληνική οικονομία. Στο πλαίσιο της περαιτέρω αξιοποίησης τουριστικών σημείων της χώρας, η κ. Τσιτσογιαννοπούλου ανακοίνωσε την έναρξη νέων διαγωνισμών για τουριστική ανάπτυξη σε περιοχές όπως η παραθαλάσσια έκταση στην Αγία Τριάδα Θεσσσαλονίκης, έκταση στην Κρυοπηγή Χαλκιδικής, έκταση στο Πόρτο Χέλι Αργολίδας για ιδιωτικό αεροδρόμιο, έκταση για γκολφ στο Βαρθολομιό Ηλείας και παραθαλάσσια έκταση στην Ιερισσό Χαλκιδικής.
Ο Γιώργος Φράγκου, Β. Γενικός Διευθυντής Ακίνητης Περιουσίας Τράπεζας και Ομίλου Εθνικής Τράπεζας αναφέρθηκε στους προβληματισμούς για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας που είναι το εναλλασσόμενο κανονιστικό πλαίσιο, το ασταθές φορολογικό πλαίσιο, το μεγάλο ύψος αρχικής επένδυσης, η αίσθηση αποξένωσης της δημόσιας περιουσίας, οι προσφυγές στο ΣτΕ αλλά και τα ιδιοκτησιακά θέματα. Ο ίδιος τόνισε την ανάγκη ύπαρξης ενός πιο σταθερού περιβάλλοντος για τον επενδυτή, με σταθερό φορολογικό πλαίσιο και απλοποίηση των διαδικασιών. Ως νέα ιδέα της περιφερειακής ανάπτυξης επεσήμανε την διάθεση ακινήτων κατάλληλων για εναλλακτική αξιοποίηση, όπως τα αγροτικά, τα οποία μπορούν να στεγάσουν γεωργικές και κτηνοτροφικές μονάδες. Χώρος, εξάλλου, με ιδιαίτερη προοπτική για τον κ. Φράγκου είναι το κομμάτι δημιουργίας οικοδομών για πράσινη ενέργεια. Τα προγράμματα αυτά μπορούν να ‘’τρέξουν’’ μέσα από ΣΔΙΤ ή ΕΣΠΑ και τα οφέλη είναι τριπλά: Για το δημόσιο είναι η επανεκκίνηση του προγράμματος, η αξιοποίηση επιπλέον ακινήτων, η δημιουργία χρηματορροών, η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και η προσέλκυση ξένων επενδυτών. Για την κοινωνία είναι η ανάπτυξη, θέσεις απασχόλησης, η κοινωνική πολιτική και κοινωνική αποδοχή, ενώ για την οικονομία είναι η αναζωογόνηση των επαγγελματικών κλάδων, η ενεργοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η σύμπραξη Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και η δημιουργία συνεργειών.
Τέλος, ο Δημήτρης Ανδριόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Dimand τόνισε ότι η διαδικασία του ΤΑΙΠΕΔ είναι μια διαφανής διαδικασία που, όπως υποστήριξε ‘’μπορείς να πας και να αναμετρηθείς με την υπόλοιπη αγορά’’. ‘’Είναι η πρώτη φορά που το κράτος μας κάνει να νιώθουμε ως επιχειρηματίες ότι υπάρχουν ειλικρινείς και ανοιχτοί όροι στις διαδικασίες’’ εκτίμησε. Όπως, δε, υπογράμμισε, το ΤΑΙΠΕΔ πρέπει να ασκήσει πίεση και να συγκρούεται με τους αντιπροσώπους του λαού στο κοινοβούλιο. Κατήγγειλε δε, ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, του, στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού έχουν ‘’κατοχυρώσει’’ κάποια ακίνητα στην περιοχή της Πλάκας και αρνούνται να δώσουν χαρτιά στο ΤΑΙΠΕΔ για να κάνει τις μεταβιβάσεις. Εξέφρασε, δε, την αισιοδοξία ότι στο μέλλον θα υπάρξουν ακόμα περισσότερες ευκαιρίες για την αξιοποίηση των δημόσιων ακινήτων , ενώ εκτίμησε ότι εμπόδιο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας δεν είναι το κράτος, αλλά το τραπεζικό σύστημα.
Στην θεματική ενότητα Ψηφιακές προσκλήσεις στον κλάδο του Real Estate, o Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός μίλησε για τέσσερις εφαρμογές που θα συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας ανάπτυξης των ακινήτων όπως το σύστημα καταγραφής αυθαιρέτων κατασκευών, η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου, το σύστημα ηλεκτρονικής έκδοσης οικοδομικών αδειών και η ψηφιοποίηση των στοιχείων των ακινήτων.
Όπως υπογράμμισε, η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου προάγει την διαφάνεια στην αγορά και αποτελεί αναλυτική καταγραφή της κατάστασης του κτιρίου, ενώ σχετικά με την ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών, τόνισε ότι απλοποιείται η έκδοση της οικοδομικής άδειας, που συνιστά σημαντικό βήμα στην καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης.
Από την πλευρά του, ο Πέτρος Δαλιάνης, Sales & Marketing Director της CGSoft εξέφρασε την εκτίμηση για ανάγκη ψηφιακής διαχείρισης των ακινήτων, λόγω του ιδιαίτερα μεγάλου πληθυσμού που έχει πρόσβαση σε ψηφιακές εφαρμογές, Όπως υπογράμμισε, ο κλάδος του real estate καθοδηγείται από τις πληροφορίες, ενώ υπάρχουν πλέον πολύ περισσότερες συναλλαγές.
Όπως σημείωσε ο κ. Δαλιάνης ‘’η ελληνική εμπειρία, διδάσκει ότι υπάρχουν πολλά δεδομένα συνδεόμενα με τον κλάδο, ωστόσο η χώρα μας είναι απούσα από τις περισσότερες real estate εφαρμογές, ενώ τα δεδομένα είναι διάσπαρτα και ακόμα αναξιοποίητα’’. Τέλος, αναφέρθηκε και στην γραφειοκρατία του δημοσίου που εκτείνεται και στον ιδιωτικό τομέα και δυσκολεύει την ψηφιοποίηση των διαδικασιών.
Στην τελευταία ενότητα της ημέρας με τίτλο Μεγάλα έργα ανάπτυξης και υποδομής – Πρόοδος και Προσκόμματα, ο πρώην υπουργός Ανάπτυξης και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Κωστής Χατζηδάκης περιέγραψε έξι βασικές προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση των έργων και την προσέλκυση νέων ιδιωτικών επενδύσεων : Την ύπαρξη πολιτικής σταθερότητας και ενιαίου λόγου από την κυβέρνηση, την εφαρμογή της συμφωνίας χωρίς καθυστερήσεις, την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, την ομαλοποίηση της εφαρμογής του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, την αποπλήρωση μέρους οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα και τέλος την ανάγκη ενός ανοίγματος στην επιχειρηματικότητα. Ο κ. Χατζηδάκης, στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη για ένα σταθερό φορολογικό σύστημα και ένα φιλικό διοικητικό περιβάλλον. Υπενθύμισε, μάλιστα, το ‘’πάγωμα’’ του Νόμου-Πλαισίου 4264/2014 για την απλούστευση της αδειοδότησης των επιχειρήσεων, μια μεγάλη μεταρρύθμιση με την οποία μειώνονται στο 60% οι γραφειοκρατικές διαδικασίες για το άνοιγμα μιας επιχείρησης. Τέλος, ο υπογράμμισε ότι ‘’το 2015 θα είναι μια χαμένη χρονιά για τα έργα και τις επενδύσεις. Πλέον το στοίχημά μας αφορά τη διάσωση της επόμενης χρονιάς, το 2016’’.
Από την πλευρά του, ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Κώστας Μπακογιάννης, υπογράμμισε ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι οι επενδύσεις. Μόνο το 2008 στην Ελλάδα συντελέστηκαν 23,5 δις. επενδύσεων, ενώ επτά χρόνια μετά, το 2015 το πρόσημο ήταν αρνητικό. Δεν υπάρχει ακόμα σήμερα ολοκληρωμένο σχέδιο για τις υποδομές, ενώ δεν έχει γίνει καμία τεχνοοικονομική αξιολόγηση και υπάρχουν έργα ανολοκλήρωτα. Στο πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων επικρατεί ο απόλυτος νόμος της ζούγκλας για να βγει ωφελημένος ο πιο διαπλεκόμενος. Ωστόσο, ο ίδιος τονίζει ότι αυτό θα πρέπει να αλλάξει και να ιεραρχηθούν αλλιώς οι προτεραιότητες και να γίνουν βήματα μπροστά.
Στο πλαίσιο αυτό ανακοίνωσε από την πλευρά της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας την ανάπτυξη της βιομηχανικής ζώνης των Οινοφύτων-Σχηματαρίου, η οποία μεν έχει άναρχη δόμηση, αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντικός πόλος ανάπτυξης. Πρόκειται για την δημιουργία ενός επιχειρηματικού πάρκου εξυγίανσης στην περιοχή, το οποίο θα συνδυάζει την χωροταξιακή και τοπογραφική οργάνωση, με σκοπό τα Οινόφυτα να γίνουν μια πρότυπη περιβαλλοντική πόλη, χωρίς καταστροφικές συνέπειες. Η δαπάνη του πάρκου θα γίνει από τον φορέα υλοποίησης του, με δανεισμό, αλλά και πόρους από το το ΕΣΠΑ, χωρίς να αποκλείονται ιδιωτικές συμμετοχές. Το έργο θα παρουσιαστεί τηνΠέμπτη στη Βοιωτία.
Για τον Άρι Συγγρό, Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας Αξιοποίησης Εκκλησιαστικής Ακίνητης Περιουσίας ΑΕ, η κρίση μπορεί να αντιμετωπιστεί με επενδύσεις που θα μεγαλώσουν την αξία των περιουσιών που διαχειρίζονται οι φορείς του κράτους. Σύμφωνα με τον κ. Συγγρό, η πολιτική αστάθεια δεν είναι ο λόγος που δεν υπάρχουν επενδύσεις και μεγάλα έργα, φέρνοντας ως παραδείγματα τις περιπτώσεις του Ιράκ, της Λιβύης και της Αιγύπτου. Ως βασικά στοιχεία για την οπισθοδρόμηση στην ανάπτυξη ανέφερε την έλλειψη υγιούς τραπεζικού συστήματος και το ζήτημα της ανυπαρξίας σχεδιασμού. Κλείνοντας, επεσήμανε ότι χρειάζεται μακρόπνοος σχεδιασμό και έργα ανάπτυξης στη χώρα.
Ο Γιάννης Μωραϊτης, Γενικός Διευθυντής της REDS (όμιλος Ελλάκτωρ) μίλησε για ένα μεγαλόπνοο έργο αξιοποίησης, αυτό του κτήματος Καμπά, η αίτηση για το οποίο έχει κατατεθεί από το 2006, ενώ η κατασκευή αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019. Το κτήμα Καμπά βρίσκεται στην καρδιά του νομού Αττικής, στην περιοχή των Μεσογείων και έχει έκταση 90.000 τ.μ, με την προσέγγισή του να γίνεται με αυτοκίνητο, μετρό και προαστιακό. Εξασφαλίζει δε προσβασιμότητα για πάνω από 3,8 εκατ. ανθρώπους, πάνω από 10 μήνες το χρόνο για κατοίκους της Αττικής και τουρίστες. Το έργο σε αριθμούς : Κόστος πάνω από 220 εκατ. ευρώ, δημιουργία 1600 θέσεων εργασίας, ενώ τα έσοδα από τα μισθώματα υπολογίζονται στα τριάντα εκατ. ευρώ.
Τέλος, η κ. Τζίνα Γιαννακούρου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια θεσμών και πολιτικών πολεοδομίας. χωροταξίας και περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών έκανε λόγο για ανάπτυξη της χωροταξίας και της πολεοδομίας. Όπως εκτίμησε, ο απολογισμός από την πρόσφατη εφαρμογή χωροταξικών ρυθμίσεων είναι καταρχήν απολύτως θετικός, δεδομένης και της έγκρισής τους ως επενδυτικά σχέδια. Σύμφωνα, δε, με το τρίτο μνημόνιο, η χωροταξία και η πολεοδομία αναφέρονται ως πόλοι για την οικιστική ανάπτυξη. Από την πλευρά της, η κ. Γιαννακούρου έθεσε πέντε προτεραιότητες για την περαιτέρω χωροταξική ανάπτυξη: Την έκδοση εφαρμοστικών πράξεων, την τυποποίηση των διοικητικών διαδικασιών, την ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας , την ενδυνάμωση διοικητικού συντονισμού και την διαχείριση του πλήθους των χωροταξικών σχεδίων.
στο 