Της Άννας Κανδύλη
Ανοίγει ο δρόμος για την κατασκευή έργων ύψους 6 δισ. ευρώ στο μητροπολιτικό πάρκο Ελληνικού-Αγίου Κοσμά μεταξύ αυτών και των 6 υψηλών κτιρίων, ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης, μέγιστου ύψους 200 μέτρων, γνωστά ως τοπόσημα (landmarks) του Ελληνικού. Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ´ αριθμόν 1305/2019 απόφασή της κρίνει νόμιμο το Προεδρικό Διάταγμα που αφορούσε στην «έγκριση του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγίου Κοσμά περιφέρειας Αττικής» (έκτασης 6.000 στρεμμάτων) και περιελάμβανε τα παραπάνω έργα.
Παράλληλα, οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι με το επίμαχο Προεδρικό Διάταγμα δεν παραβιάζονται οι συνταγματικές επιταγές του άρθρου 24 για το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον που έχει αναχθεί σε συνταγματικά προστατευόμενη αξία, ενώ απέρριψαν τους ισχυρισμούς των προσφευγόντων ότι το σχέδιο επιφέρει υποβάθμιση του περιβάλλοντος και επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης στις όμορες περιοχές. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι για το τελευταίο διατυπώθηκε ισχυρή μειοψηφία 10 συμβούλων Επικρατείας και ειδικά ως προς το σκέλος που αφορούσε το παράκτιο μέτωπο της επίμαχης έκτασης.
Στο ΣτΕείχαν προσφύγει 550 κάτοικοι της περιοχής του Ελληνικού όπως και νομικά πρόσωπα (Πανελλήνιο Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων, Οικολογική Συνεργασία, Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων, Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση- WWF Ελλάς, Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης) ζητώντας να ακυρωθεί το επίμαχο Προεδρικό Διάταγμα.
Το σκεπτικό
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται μεταξύ άλλων στο σκεπτικό: «Το Δικαστήριο, ερμηνεύοντας τις σχετικές διατάξεις του ν. 4062/2012 έκρινε, αφενός ότι ο αριθμός των 6 ειδικών κτιρίων είναι εύλογος προκειμένου αυτά να επιτελέσουν την αρχιτεκτονική τους λειτουργία ως τοποσήμων και, αφετέρου, ότι από τις συνοδευτικές του σχεδίου αρχιτεκτονικές μελέτες θα εξαρτηθεί αν θα εξαντληθεί το μέγιστο προβλεπόμενο ύψος των 200 μ. Περαιτέρω κρίθηκε ότι καμία από τις διατάξεις των άρθρων 2, 10, 12, 14 και 16 του ν. 3028/2002, 1 παρ. 1 του ν. 1469/1950 και 52 του κ.ν. 5351/1932, 18 και 19 και 21 ου ν. 1650/1986, του ν. 3827/2010, με τον οποίο κυρώθηκε η Ευρωπαϊκή Σύμβαση της Φλωρεντίας για το τοπίο, και 22 του ν. 4277/2014 (ν. ΡΣΑ), δεν υπάγει στην αρμοδιότητα της αρχαιολογικής αρχής την έγκριση χωρικού σχεδίου για λόγους προστασίας του τοπίου. Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις αυτές (ιδίως άρθρα 10, 12, 14 και 16 του ν. 3028/2002) αρμοδιότητα του Υπουργού Πολιτισμού, ασκούμενη μετά από γνωμοδότηση του οικείου συμβουλίου, αποσκοπεί στην προστασία αρχαίων μνημείων, αρχαιολογικών χώρων και ιστορικών τόπων και δεν επεκτείνεται στην προστασία του τοπίου, με την εξαίρεση των τόπων “ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους”, κατά την παλαιότερη και τυπικώς ισχύουσα ακόμη νομοθεσία (ν. 1469/1950), η οποία, όμως, αφορά περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί με αρμοδίως εκδιδόμενη διοικητική πράξη και βάσει ειδικής διοικητικής διαδικασίας, ως τόποι αυτής της κατηγορίας.»