Οι αποφάσεις της κυβέρνησης να εφαρμόζει προγράμματα επιδότησης προς τις επιχειρήσεις, δίνει μεγάλη ανάσα και στους επιχειρηματίες, αλλά ανοίγει και θέσεις εργασίας. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά ερωτήματα από τους επιχειρηματίες προς τους λογιστές τους, για το εάν οι επιδοτήσεις που λαμβάνουν αποτελούν εισόδημα για τις επιχειρήσεις αυτές και εάν θα πρέπει να υπολογιστούν σαν λοιπά έσοδα στο έντυπο αναλυτικών στοιχειών επιχειρήσεων της εφορίας, το επονομαζόμενο «Κατάσταση Οικονομικών Στοιχείων από Επιχειρηματική Δραστηριότητα», όπως ονομάζεται το Έντυπο Ε3.
Παρόλο που με το άρθρο 72 παράγραφο 25 του νόμου 4172/2013, του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ), παύει να ισχύει ο προηγούμενος ΚΦΕ (Ν. 2238/1994), η διοίκηση, τόσο με την ΠΟΛ.1116/10.6.2015, όσο και με διάφορα έγγραφα (ατομικές διοικητικές λύσεις) επαναφέρει τις θέσεις της για την αντιμετώπιση των επιχορηγήσεων για αγορά παγίων και κάλυψη δαπανών, ως αφαιρετικά στοιχεία της δαπάνης που πραγματοποιεί η επιχείρηση για την απόκτησή τους.
Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει δημοσίευμα της εφημερίδας Finance & Markets Voice,
στο έγγραφο της ΔΕΑΦ, 1080132 ΕΞ 2-6-2015: «Φορολογική αντιμετώπιση των επιδοτήσεων-επιχορηγήσεων στα πλαίσια ατομικής επιχειρηματικής δραστηριότητας» αναφέρεται ότι:
«1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του Ν. 4172/2013, ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις. Στα έσοδα από τις επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται και τα έσοδα από την πώληση των στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης, καθώς και το προϊόν της εκκαθάρισής της, όπως αυτά προκύπτουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους.
2. Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, οι επιδοτήσεις δεν εξαιρούνται από το σύνολο των εσόδων από επιχειρηματικές συναλλαγές, αλλά προσμετρούνται στον υπολογισμό του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα σύμφωνα με την ανωτέρω διαδικασία (λογιστικός τρόπος προσδιορισμού).
3. Ωστόσο, όπως έχει γίνει πάγια δεκτό από τη Διοίκηση και σύμφωνα με τους εκάστοτε νόμους περί ιδιωτικών επενδύσεων, τα εισπραττόμενα ποσά των επιχορηγήσεων για αγορά παγίων δεν θεωρούνται προσθετικά στοιχεία των ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, αλλά αποτελούν μειωτικό στοιχείο των πραγματοποιηθεισών νέων επενδύσεων. Περαιτέρω, οι αποσβέσεις υπολογίζονται στην αξία κτήσης των παγίων, αφού αφαιρεθούν τα ποσά των επιχορηγήσεων (σχετική η 1040321/10238/Β0012/ ΠΟΛ. 1093/5.5.1992 εγκύκλιος που έδινε οδηγίες εφαρμογής του Ν. 1892/1990).
Οι επιδοτήσεις από αναπτυξιακούς νόμους
Στην ίδια λογική αντιμετωπίζονται οι επιχορηγήσεις από αναπτυξιακούς νόμους. Η θέση της διοίκησης αποτυπώνεται στο ίδιο έγγραφο (ΔΕΑΦ 1080132 ΕΞ 2-6-2015 ) το οποίο αναφέρει συγκεκριμένα:
«4. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την ΠΟΛ 1059/18.03.2015 εγκύκλιο, διευκρινίζεται ότι όσον αφορά στις επιχορηγήσεις που εισπράττονται στα πλαίσια αναπτυξιακών νόμων (π.χ. Ν. 1892/1990, ν. 3299/2004) συνεχίζουν να ισχύουν όσα ειδικότερα ορίζονται στις σχετικές διατάξεις καθώς και τις οδηγίες που έχουν δοθεί για την εφαρμογή τους, ενώ για τις επιχορηγήσεις που καταβάλλονται για την κάλυψη συγκεκριμένων δαπανών, αυτές δεν προσαυξάνουν τα έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά αποτελούν μειωτικό στοιχείο του κόστους της δαπάνης που επιχορηγήθηκε (π.χ. οι επιχορηγήσεις από τον ΟΑΕΔ για την καταπολέμηση της ανεργίας αποτελούν μειωτικό στοιχείο της δαπάνης για αμοιβές προσωπικού).
5. Διευκρινίζεται ότι τα οριζόμενα ανωτέρω, αφορούν στον γενικό κανόνα αντιμετώπισης των επιδοτήσεων/επιχορηγήσεων και δεν αναφέρονται σε οποιαδήποτε ειδική αντιμετώπιση συγκεκριμένων κατηγοριών επιδοτήσεων/επιχορηγήσεων με ειδικότερες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Λογιστική αντιμετώπιση των επιχορηγήσεων στα απλογραφικά βιβλία
Ο λογιστικός χειρισμός όσον αφορά στις οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία (παλιά Β΄ Κατηγορίας) πρέπει να είναι σύμφωνος με τα παραπάνω, δεδομένου ότι για την καταχώριση-αντιμετώπιση λογιστικά των κρατικών επιχορηγήσεων, ακολουθούν τα προβλεπόμενα από τη φορολογική νομοθεσία και όχι όσα αναφέρονται στα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (Άρθρο 23: Κρατικές επιχορηγήσεις και αναβαλλόμενοι φόροι).
Τρόπος αντιμετώπισης των επιχορηγήσεων-επιδοτήσεων
Α. Επιχορηγήσεις παγίων
Σε περίπτωση που ένα πάγιο αγοραστεί με επιδότηση, τότε για τον υπολογισμό των αποσβέσεων θα πρέπει, στο βιβλίο παγίων, να αφαιρέσουμε την επιδότηση και να υπολογίσουμε τις αποσβέσεις π.χ. αν ένα πάγιο αγοραστεί 100.000 ευρώ και επιδοτείται κατά 35%, στο βιβλίο παγίων, το συγκεκριμένο πάγιο πρέπει να παρουσιαστεί ως εξής:
Αξία Παγίου Επιδότηση Αξία Αποσβέσεων Ποσοστό Απόσβεσης Απόσβεση 2015
100.000 35.000 65.000 10% 6.500
Σε περίπτωση που τα πάγια αγοραστούν μέσα στη μία χρήση (π.χ. Φορολογικό έτος 2015) και η επιχορήγηση ληφθεί το επόμενο φορολογικό έτος (π.χ. 2016), τότε η επιχείρηση θα υπολογίσει κανονικά τις αποσβέσεις για το φορολογικό έτος που αγοράστηκαν τα πάγια και θα μειώσει την αναπόσβεστη αξία το επόμενο φορολογικό έτος που θα λάβει την επιχορήγηση.
Β. Επιχορηγήσεις δαπανών
Με την ίδια λογική λειτουργεί και η επιδότηση δαπανών. Αν μία επιχείρηση πάρει επιδότηση π.χ. μισθοδοσίας για την πρόσληψη νέου προσωπικού, τότε το ποσό της επιδότησης που θα λάβει θα πάει αφαιρετικά της δαπάνης μισθοδοσίας του φορολογικού έτους 2015.
Αν για παράδειγμα το εργοδοτικό κόστος της μισθοδοσίας είναι 14.205 ευρώ (μεικτός μισθός συν εργοδοτικές εισφορές) και επιχορηγηθεί με το ποσό των 5.000 ευρώ, στον υπολογισμό των καθαρών αποτελεσμάτων ως ποσό μισθοδοσίας θα υπολογισθεί το ποσό των 9.205 ευρώ (14.205-5.000).
στο 