Ολομέτωπη επίθεση κατά της φοροδιαφυγής των ελεύθερων επαγγελματιών ετοιμάζεται να εξαγγείλει –μεταξύ άλλων- ο Πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ: Στο τραπέζι βρίσκεται ακόμη και ο τρόπος φορολόγησής τους και ενώ σήμερα για τα πρώτα 10.000 ευρώ των εσόδων ισχύει συντελεστής 9%, που οδηγεί σε μείωση του φόρου εισοδήματος της τάξης των 1.300 ευρώ. Κάτω από αυτό το πρίσμα δεν θεωρείται τυχαίο πως επτά στους δέκα ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν κέρδη σε αυτά τα επίπεδα.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Όπως είπε άλλωστε ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης «ένα από τα θέματα που μελετάμε είναι η φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών. Θέλουμε να δούμε πώς θα έχουμε ένα σύστημα, το οποίο, χωρίς να θίγει την επιχειρηματικότητα και χωρίς να δημιουργεί ζητήματα νομικής φύσεως θα οδηγεί σε πιο δίκαιη φορολόγηση».
Το «μεγάλο αγκάθι» της φοροδιαφυγής
Το μεγάλο «αγκάθι» στο πεδίο των ελεύθερων επαγγελματιών είναι το ότι δηλώνουν χαμηλά καθαρά κέρδη, με αποτέλεσμα ο φόρος που πληρώνουν να είναι εξαιρετικά μικρός. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες δήλωσαν το προηγούμενο έτος συνολικό φορολογητέο εισόδημα 4,3 δισ. ευρώ. όταν ο τζίρος τους είναι σχεδόν δεκαπλάσιος.
Μάλιστα και η Κομισιόν έχει διαπιστώσει ότι το πρόβλημα έγκειται στο ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες εκδίδουν κατά το δοκούν αποδείξεις για τις πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών και μόνο αν πιεστούν από τον πελάτη.
Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο στο τραπέζι του νέου οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης βρίσκεται σχέδιο με παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στον περιορισμό της φοροδιαφυγής από αδήλωτα εισοδήματα και ΦΠΑ.
Η «ναυαρχίδα» πάντως των παρεμβάσεων που ετοιμάζει η Κυβέρνηση για να πλήξει την φοροδιαφυγή είναι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και την ΑΑΔΕ για να κάνει τους αντίστοιχους ελέγχους.
Από «κόσκινο» οι δαπάνες των ελεύθερων επαγγελματιών
Στο στόχαστρο θα βρεθούν και οι δαπάνες των ελεύθερων επαγγελματιών οι οποίες εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά τους, περιορίζοντας τα φορολογητέα κέρδη και κατά συνέπεια τη φορολογική τους επιβάρυνση.
Για τον καλύτερο έλεγχο των δαπανών σχεδιάζεται να αναγνωρίζονται μόνο οι δαπάνες που περνούν μέσα από τα ηλεκτρονικά βιβλία MyDATA.
Ταυτόχρονα, εξετάζεται να γίνει υποχρεωτική η χρήση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης, η οποία θα συνοδεύεται με κίνητρα για τις επιχειρήσεις, ενώ έρχονται το ψηφιακό δελτίο αποστολής και το ψηφιακό πελατολόγιο για γιατρούς, δικηγόρους και άλλες επαγγελματικές ομάδες.
Αλλαγές θα υπάρξουν και στους συντελεστές φορολόγησης, καθώς σήμερα για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματος ισχύει συντελεστής 9%, που οδηγεί σε μείωση του φόρου εισοδήματος της τάξης των 1.300 ευρώ.
Ολόκληρο το σχέδιο για τη φοροδιαφυγή
Τι έχει λοιπόν στα «σκαριά» το υπουργείο για να εγκλωβίσει την φοροδιαφυγή;
- Μείωση του ύψους του απλοποιημένου τιμολογίου. Σήμερα, για την απλοποίηση των συναλλαγών έχει θεσπιστεί το απλό τιμολόγιο για συναλλαγές έως 100 ευρώ. Ουσιαστικά, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες για συναλλαγές μέχρι 100 ευρώ λαμβάνουν την απόδειξη λιανικών πωλήσεων που είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εντοπισθεί η ειλικρίνεια της συναλλαγής. Στις σκέψεις του οικονομικού επιτελείου είναι το απλοποιημένο τιμολόγιο να μειωθεί κατά 50% και συγκεκριμένα στα 50 ευρώ. Πάνω από το ύψος αυτό θα εκδίδονται τα κανονικά τιμολόγια.
- Εξετάζεται όλα τα τιμολόγια και οι αποδείξεις να «ανεβαίνουν» στα ηλεκτρονικά βιβλία. Σε διαφορετική περίπτωση δεν θα γίνονται αποδεκτά από την εφορία. Η πρόταση αυτή θα κλείσει τα παράθυρα μη πραγματικών δαπανών από επιχειρήσεις και επαγγελματίες που τις χρησιμοποιούνται απλά για να μειώσουν το φορολογητέο εισόδημα. Για παράδειγμα, σήμερα μπορεί να μαζέψει κάποιος επαγγελματίας από φίλους, γνωστούς κ.λπ. αποδείξεις βενζίνης και να τις χρησιμοποιήσει για να μειώσει το φορολογητέο εισόδημά του.
- Σταδιακό κλείδωμα των δηλούμενων στοιχείων στο MyDATA και των δηλώσεων ΦΠΑ και Ε3. Εξετάζεται οι κωδικοί των εσόδων τόσο στον ΦΠΑ όσο και στο έντυπο Ε3 να είναι κλειδωμένοι, σε μια προσπάθεια να περιορισθεί η φοροδιαφυγή. Το εγχείρημα όμως δεν θα σταματήσει μόνο στους κωδικούς των εσόδων. Σε επόμενη φάση θα κλειδωθούν και οι κωδικοί των εξόδων, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι αρκετές επιχειρήσεις εκ των υστέρων τροποποιούν τους κωδικούς των εσόδων – εξόδων ανεβάζοντας ή μειώνοντας τα έσοδα και τα έξοδα. Στην πρώτη περίπτωση έχει διαπιστωθεί ότι κάποιες έχουν λάβει πλαστά και εικονικά φορολογικά στοιχεία, ενώ στις δεύτερες προσπαθούν να δικαιολογήσουν χωρίς παραστατικά αγορές από το εξωτερικό. Σημειώνεται ότι για τις δηλώσεις ΦΠΑ που υποβάλλονται από 5.12.2022 η ΑΑΔΕ προσυμπληρώνει τις εκροές και εισροές και τους αντίστοιχους φόρους στους σχετικούς κωδικούς των πινάκων της δήλωσης ΦΠΑ, με βάση τα στοιχεία που διαβιβάζονται στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA της ΑΑΔΕ