«Παγωμένες» είναι οι δόσεις δανείων που ξεπερνούν τα 28 δισ. ευρώ, όταν άλλα 21 δισ. έχουν ρυθμιστεί και εξυπηρετούνται κανονικά, εν μέσω πανδημίας: Αν και η επιστροφή στην… κανονικότητα μοιάζει προς το παρόν μακρινό ενδεχόμενο, η κυβέρνηση ετοιμάζεται για την «επόμενη ημέρα» και στο πεδίο διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων. Και κάπου εκεί ανοίγει και η «κουβέντα» για τους πλειστηριασμούς.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Όπως προκύπτει, από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην 4η έκθεση της Ειδικής Γραμματείας Ιδιωτικού Χρέους, από τα μέσα Μαρτίου 2020 -περίοδο έναρξης της υγειονομικής κρίσης- έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2020, δόθηκε η δυνατότητα αναστολής πληρωμής δόσεων δανείων σε 405.473 δάνεια, συνολικού ύψους 28,42 δισ. ευρώ.
Ο «χάρτης» των δανειοληπτών
Παράλληλα, από τον Ιούλιο 2019 έως τα τέλη Δεκεμβρίου 2020 συνολικά 397.000 μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά, καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, συνολικού ύψους 21,2 δισ. ευρώ, ρυθμίστηκαν διμερώς και επιτυχώς μεταξύ τραπεζών, Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις και οφειλετών. Επιπρόσθετα, για το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ», στις 29 Ιανουαρίου, πραγματοποιήθηκε η τρίτη φάση πληρωμών ύψους 24,7 εκατ. ευρώ. Συνυπολογίζοντας και τις προηγούμενες δύο φάσεις επιδότησης, των μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2020, το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης ανέρχεται στα 47,9 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί στην επιδότηση 110.037 δανείων σε 69.443 δικαιούχους.
Δικαιούχοι του προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ» είναι όσοι πλήττονται από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας του κορονοϊού, έχουν εξυπηρετούμενο ή ρυθμισμένο δάνειο με προσημείωση/υποθήκη στην Α’ κατοικία και δεν βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμής. Όσοι έχουν κάνει χρήση της δυνατότητας αναστολής θα επωφεληθούν από την κρατική επιδότηση, μόλις ολοκληρωθεί η περίοδος που «πάγωσε» η εξόφληση των δόσεων του δανείου τους.
Εδώ να σημειωθεί, ότι η 31η.3.2021 είναι η καταληκτική προθεσμία εντός της οποίας οι δανειολήπτες που έχουν μη εξυπηρετούμενο δάνειο, καταγγελμένο ή μη, θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει την επικοινωνία με την τράπεζά τους ή την εταιρεία διαχείρισης δανείων αντίστοιχα, ώστε να ρυθμίσουν το δάνειό τους.
Επί τάπητος η… επόμενη ημέρα
Και ενώ κάπως έτσι διαμορφώνεται ο «χάρτης» των δανειοληπτών στη χώρα μας εν μέσω πανδημίας και δεδομένων των μέτρων που έχουν ληφθεί για τη στήριξη εκείνων που έχουν «ανοίγματα» στις τράπεζες, η «κουβέντα» για το πότε θα ενεργοποιηθούν οι πλειστηριασμοί είναι σε… εξέλιξη: Στο κυβερνητικό επιτελείο εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να «ξεπαγώσουν» τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης -τα οποία οδηγούν μεν στην πράξη του πλειστηριασμού αλλά όχι άμεσα παρά μόνον μετά την πάροδο 8 έως 10 μηνών- για εκείνους τους οφειλέτες που η κατάστασή τους δεν σχετίζεται με τις αρνητικές επιπτώσεις της πανδημίας. Οι ισορροπίες είναι λεπτές γι’ αυτό και στο θέμα εμπλέκονται τόσο τα υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης, όσο και οι θεσμοί.
Όλη η συζήτηση γίνεται κυρίως για το διάστημα από σήμερα έως και τις 15 Μαρτίου, που ισχύει το γενικευμένο μέτρο της απαγόρευσης των πλειστηριασμών, αλλά και το χρονικό διάστημα μέχρι το τέλος Μαΐου 2021, για το οποίο η κυβέρνηση έχει διαμηνύσει ότι θα υπάρξει «πάγωμα» των πλειστηριασμών για όλες τις ευάλωτες κατηγορίες δανειοληπτών.
«Να ξεπαγώσουν οι πλειστηριασμοί»
Η άρση της αναστολής σε επιμέρους «κομμάτια» της διαδικασίας των πλειστηριασμών είναι -σύμφωνα με το τραπεζικό σύστημα και τις εταιρείες διαχείρισης – «κομβικής» σημασίας για τις τιτλοποιήσεις (ύψους 30 δισ. ευρώ) που έχουν κάνει ήδη οι τράπεζες και για τις οποίες έχουν δεσμευθεί (σ.σ. κυρίως οι εταιρείες διαχείρισης στις οποίες έχουν περάσει τα τιτλοποιηθέντα), προς τους επενδυτές που αγόρασαν τα πακέτα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ότι το 60% των εσόδων θα ανακτηθεί από ρυθμίσεις και το 40% από μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης/πλειστηριασμούς.
Όσο όμως δεν ξεκολλούν πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, κυρίως σε υπέρογκα επιχειρηματικά δάνεια που έχουν τιτλοποιηθεί, τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος να μην πληρωθούν στην ώρα τους και οι senior ομολογίες, οι οποίες φέρουν την εγγύηση του δημοσίου μέσα από την ένταξή τους στον «Ηρακλή». Και φυσικά κινδυνεύουν και οι τιτλοποιήσεις που είναι προγραμματισμένες να υλοποιηθούν εντός του 2021 και ήδη έχουν δρομολογηθεί.
Το χρονικό ορόσημο της 31ης Μαΐου
Σύμφωνα πάντως με τα όσα διαρρέονται, τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης συντάχθηκαν με την κυβερνητική απόφαση να μη γίνει κανένας πλειστηριασμός για τους ευάλωτους οικονομικά δανειολήπτες, αλλά θέτουν μετ’ επιτάσεως την εκκίνηση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης για τις περιπτώσεις δανείων που ανήκουν σε παραδοσιακά στρατηγικούς κακοπληρωτές. Το χρονικό ορόσημο της 31ης Μαΐου, το οποίο έχει θέσει η Κυβέρνηση για τα «πάγωμα» των πλειστηριασμών σε ευάλωτες ομάδες, δεν είναι τυχαίο: Συνδέεται με τη δέσμευση ότι από την 1η Ιουνίου θα ξεκινήσει η εφαρμογή του Πτωχευτικού, ο οποίος δίνει τη δυνατότητα είτε ρύθμισης-εξυγίανσης για επιχειρήσεις και νοικοκυριά είτε ενεργοποίησης της πτωχευτικής διαδικασίας.
Η δέσμευση εφαρμογής του Πτωχευτικού από την 1η Ιουνίου αποτέλεσε και το κύριο κυβερνητικό επιχείρημα στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς, εξού κι εκείνοι έδωσαν το «πράσινο φως» για καθολικό πάγωμα των πλειστηριασμών μέχρι τις 15 Μαρτίου και συνέχιση της αναστολής για τους ευάλωτους έως την 31η Μαΐου.