Του Τάσου Δασόπουλου
Εξαιρετικά δύσκολος στόχος είναι η επίτευξη τελικής συμφωνίας με ESM και ΔΝΤ μέχρι και τις 18 Αυγούστου, αφού οι προϋποθέσεις που θέτει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για συμμετοχή στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, προσκρούουν και στο σχεδιασμό της Αθήνας, αλλά και σε αυτόν της ΕΕ και της ΕΚΤ.
Η πρόσκληση που έστειλε χθες ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος προς το ΔΝΤ για μια νέα δανειακή διευκόλυνση, η οποία θα κινείται παράλληλα με αυτή του ESM μέχρι και τα μέσα του 2018, είναι μόνο το πρώτο βήμα για να συμμετέχει το Ταμείο στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα.
«Τεχνική» προϋπόθεση του ΔΝΤ για την εξέταση του ελληνικού αιτήματος, είναι να υπάρξει εκ του σύνεγγυς αξιολόγηση της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας στα ελληνικά υπουργεία και με τους έλληνες υπουργούς, οι οποίοι και θα πρέπει να δεσμευτούν για συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής.
Παρόλα αυτά, με το πρόσχημα της ασφάλειας, η Αθήνα επιμένει στο «κρυφτούλι» με τις δραστηριότητες της τρόικας, ψάχνοντας ξενοδοχεία γύρω από την Αθήνα, που μπορούν να γίνουν βάση της διαπραγμάτευσης. Θέτει επίσης ως επικεφαλής της διαπραγμάτευσης, τον πρόεδρο του ΣΟΕ Γιώργο Χουλιαράκη, αποδεχόμενη σιωπηρά «αν χρειαστεί», την επαφή και με τους υπουργούς.
Το βασικό θέμα όμως του Ταμείου ήταν και παραμένει η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Το Ταμείο έχει δημοσιεύσει δύο εκτιμήσεις, οι οποίες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο. Έχει ξεκαθαρίσει μάλιστα από την Πέμπτη, ότι χωρίς άμεση δέσμευση των ευρωπαίων για μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, δεν υπάρχει περίπτωση να εμπλακεί σε τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα . Η γενικόλογη αναφορά που υπήρχε στην συμφωνία της 12ης Ιουλίου για το χρέος, ότι δηλαδή, μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα εξεταστούν, αν είναι απαραίτητο, μετά την πρώτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, δεν καλύπτει το Ταμείο.
Ένα δεύτερο βασικό θέμα είναι η χρηματοδότηση του προγράμματος. Ως γνωστό, το Ταμείο έχει ένα υπόλοιπο δανείου ύψους 15,5 δις ευρώ από το δεύτερο πρόγραμμα με την Ελλάδα, το οποίο ολοκληρώνεται τον επόμενο Μάρτιο. Θα πρέπει συνεπώς να εξεταστούν από την αρχή οι ανάγκες της οικονομίας και κατά συνέπεια και η συμμετοχή του Ταμείου στο τρίτο πρόγραμμα χρηματοδότησης.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ( ESM ) Κλάους Ρέγκλινγκ, έχει μιλήσει εδώ και περίπου 10 ημέρες για ένα δάνειο ύψους 50 δις ευρώ προς την Ελλάδα έναντι συνολικών χρηματοδοτικών αναγκών, που υπολογίζονται από 82 έως και 86 δις ευρώ μέχρι και τα μέσα του 2018. Αν από τα χρήματα αυτά αφαιρεθούν τα 8,5 δις, που αφορούν τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις (2,5 δις ευρώ για το διάστημα 2015-2018) και το σωρευτικό πρωτογενές πλεόνασμα (6 δις ευρώ), μένει ένα ποσό από 23,5 δις ευρώ έως και 27,5 δις ευρώ που θα πρέπει να καλύψει το Ταμείο. Η Κριστίν Λαγκάρντ θα είναι δύσκολο να πείσει για ένα τρίτο, τόσο μεγάλο, δάνειο τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Ταμείου.
Eurogroup στις 11/8
Έχοντας όλα αυτά κατά νου, το ευρωπαϊκό μπλοκ των δανειστών, ετοιμάζεται για ένα άτυπο Eurogroup μέχρι και τις 11 Αυγούστου, όχι απαραίτητα για να εγκρίνει το νέο ελληνικό πρόγραμμα, αλλά για να αποφασίσει για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών για τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο.
Αν οι δανειστές δεν έχουν καταλήξει σε συμφωνία, θα πρέπει να εξεταστεί η χρήση κεφαλαίων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ώστε να εξασφαλιστεί για την Ελλάδα ένα δεύτερο βραχυπρόθεσμο δάνειο ύψους 5 δις ευρώ, με το οποίο η Ελλάδα θα αποπληρώσει την δεύτερη ομάδα ομολόγων της ΕΚΤ ύψους 3,2 δις ευρώ στις 20/8 και την δόση ύψους 1,5 δις ευρώ του ΔΝΤ που λήγει στις αρχές Σεπτεμβρίου.