Παρέμβαση του Συνηγόρου του Καταναλωτή για τη χρέωση του 1 ευρώ από τη ΔΕΗ στους έντυπους λογαριασμούς

Η Ανεξάρτητη Αρχή υπογραμμίζει σε σχετική επιστολή της προς την εταιρεία ότι η επιβάρυνσης των καταναλωτών που επιλέγουν την έγχαρτη επικοινωνία με την εταιρεία, χωρίς αντίστοιχη ελάφρυνση των λογαριασμών που αποστέλλονται ηλεκτρονικά, θα ισοδυναμούσε με επιβολή νέας, πρόσθετης, αυτοτελούς χρέωσης και μάλιστα, χωρίς ανταποδοτικό χαρακτήρα, η οποία δεν είναι συμβατή με το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή.

Συγκεκριμένα, με επιστολή του προς τον πρόεδρο της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκη, η οποία έχει κοινοποιηθεί και στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στα συναρμόδια υπουργεία Οικονομίας και Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και στη γενική γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή για τις δικές τους ενέργειες, ο Συνήγορος του Καταναλωτή Λευτέρης Ζαγορίτης επισημαίνει ότι η αναγγελθείσα αλλαγή τιμολογιακής πολιτικής της εταιρείας σχετικά με την επιβάρυνση των έγχαρτων λογαριασμών κατανάλωσης με 1 ευρώ, η οποία αφορά περίπου 7.000.000 πελάτες της εταιρείας – πολλοί από τους οποίους, μάλιστα, λαμβάνουν περισσότερους του ενός λογαριασμούς – εκτός από το ότι αντίκειται στο άρθρο 37 του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες, επιβαρύνει, περαιτέρω, αρκετές κατηγορίες ευάλωτων καταναλωτών.

Στην επιστολή του ο Συνήγορος του Καταναλωτή επιχειρηματολογεί αναφέροντας ότι η ανάγκη έγκαιρης, σαφούς και αναλυτικής ενημέρωσης και παρακολούθησης των λογαριασμών κατανάλωσης, είναι κρίσιμη για τη δυνατότητα ελέγχου, τόσο των χρεώσεων, όσο και της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και «αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα κάθε καταναλωτή, το οποίο πρέπει να παρέχεται ατελώς, χωρίς, δηλαδή, πρόσθετη χρέωση».

Όπως αναφέρεται, το δικαίωμα αυτό εξειδικεύεται και στο άρθρο 37 του του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες, το οποίο ορίζει ότι η χρέωση του πελάτη πραγματοποιείται με την έκδοση και αποστολή λογαριασμού κατανάλωσης. «Περαιτέρω, η παρ. 3 του ίδιου άρθρου ορίζει ότι “Ο Προμηθευτής αποστέλλει το Λογαριασμό Κατανάλωσης στην τελευταία δηλωθείσα ταχυδρομική διεύθυνση του Πελάτη. Ο Πελάτης δύναται εάν το επιθυμεί να λαμβάνει τον Λογαριασμό Κατανάλωσης με εναλλακτικούς τρόπους, όπως π.χ. μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, εφόσον προβλέπεται διαδικασία επιβεβαιωσης παραλαβής του Λογαριασμού…”».

Στην επιστολή υπενθυμίζεται το δελτίο τύπου που εξέδωσε η ΔΕΗ στις 6 Νοεμβρίου 2018 και το οποίο γνωστοποιεί πως: “το Δ.Σ. αποφάσισε ότι οι έγχαρτοι λογαριασμοί θα επιβαρύνονται με 1 ευρώ όσο περίπου το κόστος έκδοσης και αποστολής τους. Η ΔΕΗ πιστεύει ότι η πρωτοβουλία αυτή θα αποτελέσει λειτουργικό κίνητρο για όλους τους πελάτες της…”.

Ωστόσο, όπως σημειώνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή, αν ο στόχος είναι η εξυπηρέτηση του σκοπού της ενθάρρυνσης της ηλεκτρονικής εξυπηρέτησης των καταναλωτών και της ενδυνάμωσης της περιβαλλοντικής τους συνείδησης μέσω της προώθησης της επιλογής του ηλεκτρονικού έναντι του έγχαρτου τρόπου λήψης λογαριασμών, επιβάλλεται η αντίστροφη κινητροδότηση. «Δηλαδή, η ελάφρυνση των ηλεκτρονικών λογαριασμών κατά ένα ευρώ σε σχέση με την έκδοση έγχαρτων λογαριασμών, δεδομένου ότι, έως τώρα, το κόστος της εκτύπωσης και αποστολής των λογαριασμών, είχε απορροφηθεί και μετακυληθεί στον καταναλωτή ως μέρος της οφειλής του στην εταιρεία. ‘Αρα, είναι εύλογο οι καταναλωτές που επιλέγουν την ηλεκτρονική αποστολή και απαλλάσσουν, έτσι, την εταιρεία από το σχετικό κόστος – ακόμη και αν υποτεθεί ότι αυτό ανέρχεται σε 1 ευρώ ανά λογαριασμό – να απαλλάσσονται και από την αντίστοιχη ανταποδοτική δαπάνη, όπως την ποσοτικοποιεί η ίδια η ΔΕΗ ΑΕ».

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή σημειώνει ακόμη ότι «η απορρόφηση του κόστους έκδοσης έγχαρτων λογαριασμών στο ήδη ισχύον τιμολόγιο προμήθειας, προκύπτει εύλογα και από το γεγονός ότι τα τιμολόγια προμήθειας, αντανακλούν το πραγματικό κόστος προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και “το κόστος της δραστηριότητας εμπορίας και διαχείρισης Πελατών (ενδεικτικά, το κόστος των υπηρεσιών έκδοσης και είσπραξης τιμολογίων…)”, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (παρ. 2 στ’ άρθρο 1 Παράρτημα ΙΙ Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες)».

Ο Συνήγορος του Καταναλωτή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι κάθε άλλη παραδοχή, όπως αυτή της επιβάρυνσης των καταναλωτών που επιλέγουν την έγχαρτη επικοινωνία με την εταιρεία, χωρίς αντίστοιχη ελάφρυνση των λογαριασμών που αποστέλλονται ηλεκτρονικά, θα ισοδυναμούσε με επιβολή νέας, πρόσθετης, αυτοτελούς χρέωσης και μάλιστα, χωρίς ανταποδοτικό χαρακτήρα, η οποία δεν είναι συμβατή με το θεσμικό πλαίσιο για την προστασία του καταναλωτή. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην επιστολή, προσκρούει στο άρθρο 4 στ του ν. 2251/1994, σύμφωνα με το οποίο “προτού ο καταναλωτής δεσμευθεί από τη σύμβαση ή προσφορά, ο προμηθευτής επιδιώκει τη ρητή συναίνεση του καταναλωτή για κάθε πρόσθετη πληρωμή επιπλέον της αμοιβής που συμφωνείται για την κύρια συμβατική υποχρέωση του προμηθευτή”.

‘Αρα, συνεχίζει ο Συνήγορος του Καταναλωτή, «η μονομερής τροποποίηση εκ μέρους της ΔΕΗ της έως τώρα ακολουθούμενης από αυτή πρακτικής αποστολής έγχαρτων λογαριασμών κατ’ εφαρμογή της υφιστάμενης σύμβασης και επιβολή πρόσθετης χρέωσης για εκπλήρωση υποχρέωσης (έκδοση και αποστολή λογαριασμών) για την οποία η εταιρεία δεν χρέωνε έως τώρα – και δεν δικαιούται να χρεώνει βάσει και του άρθρου 37 του Κώδικα Προμήθειας Ηλ. Ενέργειας σε Πελάτες- προϋποθέτει ρητή συναίνεση του καταναλωτή/πελάτη».

Στην ίδια επιστολή υπενθυμίζεται ότι για την προστασία του καταναλωτή από μονομερείς τροποποίησεις της σύμβασης, και ιδίως του ισχύοντος τιμολογίου παροχής αγαθών και υπηρεσιών, «το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, με ειδική αναφορά, επιτρέπει τις τροποποιήσεις του τιμολογίου προμήθειας, μόνο εφόσον η τροποποίηση και ο μηχανισμός αναπροσαρμογής αυτής έχουν προβλεφθεί ρητά στη σχετική Σύμβασης Προμήθειας, κατά τη σύναψη της (παρ. 2 β’ και ια’ άρθρο 18 και άρθρο 30 και παρ. 2 στ’ άρθρο 1 Παράρτημα ΙΙ Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Πελάτες)».