Παρεμβάσεις ΕΣΕΕ στην επίτροπο Διεθνούς Εμπορίου στο ΔΣ της EuroCommerce

Στο Συμβούλιο συμμετείχε και η Επίτροπος κα Cecilia Malmström, με
αποκλειστική αρμοδιότητα σε επίπεδο ΕΕ το Διεθνές Εμπόριο, το χαρτοφυλάκιό της
οποίας περιλαμβάνει πολυμερείς (ΠΟΕ) και διμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις
(συμπεριλαμβανομένης της ΤΤΙΡ) και τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας
της ΕΕ (αντιντάμπινγκ). Η EuroCommerce από το διορισμό της Επιτρόπου το 2014,
έχει στενές σχέσεις με την ομάδα της και τις υπηρεσίες της, ενώ η ίδια έχει
μιλήσει συχνά σε συνεδριάσεις της EuroCommerce, σε συνδυασμό με την Ένωση
Εξωτερικού Εμπορίου. Το 2015 η κα Malmström κατέθεσε μια νέα μεσοπρόθεσμη στρατηγική
για την εμπορική πολιτική της ΕΕ, που επιδιώκει να προσαρμόσει την εμπορική
προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ταχέως μεταβαλλόμενη πραγματικότητα της
παγκόσμιας αλυσίδας αξίας. Η EuroCommerce διαμόρφωσε ένα έγγραφο πολιτικής
γενικών κατευθύνσεων, θέτοντας βασικές προτεραιότητες για μια ελεύθερη,
ευέλικτη, απλή και προβλέψιμη εμπορική πολιτική. Το έγγραφο αυτό επίσης
υπογράμμιζε τα νέα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν, δίνοντας παράλληλα
νέα έμφαση στις υπάρχουσες πολιτικές. Αυτές περιελάμβαναν:

• Υπηρεσίες που ενσωματώνονται σε αγαθά (“Λειτουργία 5”):
Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, η ΕΕ επιβάλλει εισαγωγικούς δασμούς για τα
προϊόντα που κατασκευάζονται στην Ασία, ενώ η τεχνογνωσία και ο σχεδιασμός
λαμβάνει χώρα στην ΕΕ. Οι Ευρωπαίοι εισαγωγείς και η βιομηχανία ενδιαφέρονται
για τη μείωση της τελωνιακής αξίας των εισαγόμενων προϊόντων από το μερίδιο της
Ευρωπαϊκής τεχνογνωσίας και των υπηρεσιών που περιέχονται σε αυτά.

• Διεθνές ηλεκτρονικό εμπόριο: Προς το παρόν, το ηλεκτρονικό εμπόριο με
τρίτες χώρες εξακολουθεί να είναι υπερβολικά περίπλοκο, δαπανηρό και
επικίνδυνο, ιδίως για τις μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις. Η εμπορική
πολιτική μπορεί να βοηθήσει στη διευκόλυνση των εξαγωγών μέσα από το
ηλεκτρονικό εμπόριο.

• Αντιντάμπινγκ: Τα μέσα εμπορικής άμυνας της ΕΕ έχουν απομακρυνθεί από
την άμυνα κατά των επιδοτούμενων εξαγωγών από τρίτες χώρες και έχουν μεταβληθεί
σε ένα εργαλείο προστατευτισμού για να βοηθήσουν τους λιγότερο ανταγωνιστικούς
παραγωγούς της ΕΕ. Η EuroCommerce εργάζεται για να περιορίσει το πεδίο
εφαρμογής και τον αντίκτυπο των μέτρων αντιντάμπινγκ και των μέτρων κατά των
επιδοτήσεων στους εισαγωγείς της ΕΕ.

• Εκσυγχρονισμός της εμπορικής άμυνας: Ως αποτέλεσμα του θέματος που
αναφέρθηκε στο προηγούμενο σημείο, οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για
τον εκσυγχρονισμό των μέσων εμπορικής άμυνας απέτυχε λόγω της έλλειψης
συναίνεσης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ των μελών του Ευρωπαϊκού
Κοινοβουλίου. Οι ευρωβουλευτές που συμμετέχουν στην επιτροπή εμπορίου και τα κράτη
μέλη προσπάθησαν να διατηρήσουν τον λεγόμενο “κανόνα των λιγότερων δασμών” (ο
οποίος κρατά τους δασμούς αντιντάμπινγκ της ΕΕ σε συγκριτικά χαμηλά επίπεδα)
και εισάγει μια «ρήτρα αποστολής» για να απαλλάξει τα εμπορεύματα που έχουν ήδη
αγοραστεί από τους εισαγωγείς και αποστέλλονται στην Ευρώπη από υψηλότερους
δασμούς αντιντάμπινγκ κατά την άφιξή τους. Χώρες υπέρ του προστατευτισμού και
ευρωβουλευτές ζήτησαν την καθιέρωση αναδρομικών φόρων (όπως συνέβη πρόσφατα σε
ορισμένες εισαγωγές χάλυβα από την Κίνα) και λιγότερες προϋποθέσεις για την
επιβολή δασμών αντιντάμπινγκ.

• Καθεστώς οικονομίας της αγοράς (ΚΟΑ) για την Κίνα: Το θέμα αυτό
συζητήθηκε από το Συμβούλιο τον Ιούνιο. Όταν η Κίνα εντάχθηκε στον Παγκόσμιο
Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) το 2001, η ΕΕ και άλλες χώρες ανέλαβαν τη δέσμευση να
αναγνωρίσουν τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ως οικονομία της αγοράς 15 χρόνια
αργότερα, δηλαδή τον Δεκέμβριο του 2016. Η ΕΕ προετοιμάζει τώρα την απόφαση.
Αντικειμενικά, η Κίνα δεν πληροί τα ουσιαστικά κριτήρια για την αναγνώρισή της
ως οικονομία της αγοράς. Δεδομένου ότι αυτό το καθεστώς θα μειώσει τα περιθώρια
δασμών αντιντάμπινγκ, οι βιομηχανίες του χάλυβα και άλλοι κλάδοι της ΕΕ που
πλήττονται από τις κινεζικές εξαγωγές, άσκησαν πιέσεις για τη μη αναγνώριση της
Κίνας ως οικονομίας της αγοράς. Εμπλεκόμενοι ενδιαφερόμενοι φορείς του εμπορίου
όπως η EuroCommerce είναι υπέρ της αναγνώρισης, παρά το γεγονός ότι έχουν
επίγνωση των προβλημάτων που θα δημιουργηθούν, όπως για παράδειγμα αυτά της
βιομηχανίας του χάλυβα. Η Κομισιόν μπορεί να προβεί στην αναγνώριση μαζί με
κάποια «συνοδευτικά μέτρα», όπως είναι η μείωση του πεδίου εφαρμογής του κανόνα
«λιγότερων δασμών». Αυτό θα έκανε εφικτό η ΕΕ να επιβάλει σημαντικά υψηλότερους
δασμούς αντιντάμπινγκ σε μελλοντικές κινεζικές εισαγωγές.

• Διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ: Η EuroCommerce είναι ένθερμος υποστηρικτής
του ΠΟΕ, διότι καμία άλλη εμπορική συμφωνία δεν μπορεί να προσφέρει μια
παρόμοια εμπορική πολιτική πολυμερών εφαρμόσιμων κανόνων που χαρακτηρίζονται
από σαφήνεια. Μετά το Γύρο Διαπραγματεύσεων της Ντόχα, που ξεκίνησε το 2001 και
την αποτυχία να καταλήξουν σε συναίνεση,
η EuroCommerce υποστηρίζει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για νέα ζητήματα,
ιδίως σε εκείνους τους κλάδους που σχετίζονται με τις παγκόσμιες αλυσίδες
αξίας: διεθνές ηλεκτρονικό εμπόριο, «Λειτουργία 5» και τους κανόνες προέλευσης,
αλλά χρειάζονται περισσότερα να γίνουν στη Γενεύη τους επόμενους μήνες για να
προχωρήσει η διαδικασία.

• Οι διμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις: Ενώ η EuroCommerce έχει στις
προτεραιότητές της το πολυμερές πλαίσιο του ΠΟΕ, υποστηρίζει επίσης κάθε πρόοδο
που μπορεί να γίνει μέσα από διμερείς ή πολυμερείς εμπορικές διαπραγματεύσεις,
όπως ΤΤΙΡ, CETA, με την Ιαπωνία, την Ινδία κ.λπ. Ωστόσο, τμήματα της κοινωνίας
των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρούν ότι είναι δύσκολο να προκύψουν οφέλη
από εμπορικές συμφωνίες όπως ΤΤΙΡ και CETA σχετικά με το περιεχόμενο και τη
διαδικασία. Η EuroCommerce έχει ενώσει τις δυνάμεις της με εμπορικές ενώσεις
της ΕΕ που έχουν θέση και άποψη για την Επιχειρηματική Σύμπραξη της ΕΕ για την
ΤΤΙΡ. Η ΕΣΕΕ όμως παρακολουθεί στενά τις διαπραγματεύσεις και θα τοποθετηθεί
μόνο εφόσον εξελίσσονται υπέρ της Ελλάδας.

Τα σημεία παρέμβασης του Προέδρου της ΕΣΕΕ κ. Βασίλη Κορκίδη κατά τη
συζήτηση με την Επίτροπο για το Διεθνές Εμπόριο κα Cecilia Malmström για την
TTIP ήταν τα εξής:

• Η ΤΤΙΡ έχει γίνει ένα από τα πιο καυτά πολιτικά θέματα στην Ευρώπη. Η
ελληνική κυβέρνηση είναι ενάντια στη συμφωνία ΤΤΙΡ, εάν δεν εξασφαλίζει
αυξημένη προστασία για τα βασικά γεωργικά προϊόντα με γεωγραφικούς δείκτες.

• Οι ΗΠΑ έχουν παραδεχθεί ότι οι γεωγραφικές ενδείξεις “δεν είναι ένα εύκολο θέμα” στην
ΤΤΙΡ. Η συμφωνία όμως δεν εξασφαλίζει τη προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων
και αυτό είναι ένα ευαίσθητο θέμα για τα ελληνικά συμφέροντα. Ως ΕΣΕΕ δεν μπορούμε
να δεχθούμε μια συμφωνία, μέσω της οποίας απαξιώνονται τα υψηλής ποιότητας
γεωργικά προϊόντα του τόπου μας και γενικότερα δημιουργούν ανάπτυξη και
προστιθέμενη αξία για τις τοπικές κοινότητες, που θα πρέπει να προστατεύουν.

• Συγκεκριμένη αναφορά έγινε στην υπόθεση της φέτας, ενός προϊόντος, το
οποίο μπορεί να παραχθεί μόνο σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές και υπό ειδικές
συνθήκες και προϋποθέσεις. Θα πρέπει λοιπόν να προστατεύεται από τον αθέμιτο
ανταγωνισμό και αυτό συνδέεται με τη σήμανση προέλευσης. Μπορεί το προϊόν να
προστατεύεται στην ΕΕ, αλλά έχει υποστεί κατάχρηση και σφετερισμό από εταιρείες
τρίτων χωρών κατά το παρελθόν και αυτή είναι μια από τις κύριες ανησυχίες μας.

• Ως εθνική οργάνωση έχουμε επίσης βαθιές ανησυχίες σχετικά με διάφορες
πτυχές της συμφωνίας για την ανάπτυξη, την απασχόληση και τη μικρομεσαία
επιχειρηματικότητα. Κυρίως επειδή φαίνεται ότι η ΤΤΙΡ είναι μια προσπάθεια από
τις πολυεθνικές εταιρείες να εξασφαλιστεί το άνοιγμα και η απελευθέρωση των
αγορών και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, προς αποκλειστικό όφελος τους.

• Ως κρίσιμα ζητήματα, θεωρούμε την αμοιβαιότητα στην απελευθέρωση των
δημόσιων συμβάσεων, τα θέματα της ναυτιλίας, τα αγροτικά προϊόντα με γεωγραφική
ένδειξη, τη προστασία των καταναλωτών από τα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα
και ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος.

Στο ΔΣ της EuroCommerce επίσης συζητήθηκε κατά πόσο υπάρχει ανάγκη να
επανεξεταστούν τα επιχειρήματα για τη σήμανση προέλευσης (origin labeling) των
τροφίμων και διαρκών προϊόντων και αποφάσισε να διατηρήσει μια στάση αναμονής.
Τόσο το 2005 όσο και το 2013 η ΕΕ υπέβαλε πρόταση που προέβλεπε την υποχρεωτική
“made in” ετικέτα για εισαγόμενα προϊόντα εκτός ΕΕ, όπου παραγωγοί
και κατασκευαστές εντός ΕΕ αντιμετώπιζαν προβλήματα επικαλούμενοι τη γεωργική
κρίση, και την οδηγία για ασφάλεια των προϊόντων. Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή
σταμάτησε και τις δύο φορές στο Συμβούλιο της Ευρώπης εξαιτίας της διαφωνίας
των χωρών-μελών και παραμένει ένα αμφιλεγόμενο θέμα. Σύμφωνα όμως με έρευνα του
Ευρωβαρόμετρου το 2014, το 84% των πολιτών της ΕΕ θεωρούν απαραίτητη την
αναγραφή προέλευσης του γάλακτος, το 88% του κρέατος και άνω του 90% των
επεξεργασμένων τροφίμων. Αντίστοιχα σύμφωνα με έρευνα της Κομισιόν η
υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης θα προκαλούσε επιπλέον κόστος 10-15% ενώ δεν θα
εξασφάλιζε τη ποιότητα και προτάθηκε είτε η εθελοντική σήμανση, είτε ειδική
ετικέτα για προϊόντα προέλευσης εκτός ΕΕ. Το γνωμοδοτικό όμως ψήφισμα των
ευρωβουλευτών δεν συμμερίζεται την άποψη αυτή και επιμένει στην υποχρεωτική
αναγραφή για τρεις κατηγορίες· το κρέας, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα
επεξεργασμένα τρόφιμα που αποτελούν πάνω από το 50% της παραγωγής τροφίμων στην
ΕΕ. Η επίσημη ελληνική θέση είναι η υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης
του γάλακτος και σε προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ που προστατεύονται εντός της ΕΕ, αλλά
όχι σε τρίτες χώρες. Η ΕΣΕΕ θεωρεί την υποχρεωτική αναγραφή σε επίπεδο ΕΕ,
ωφέλιμη για το ελληνικό εμπόριο.