Έξι κινήσεις πρέπει να κάνουν οι εργαζόμενοι προκειμένου να διεκδικήσουν τα χρήματα που τους οφείλουν οι εργοδότες τους.
Όπως αναφέρει ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος ,η πρώτη κίνηση είναι η υποβολή καταγγελίας στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας καθώς δεν κοστίζει και μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή.
Σύμφωνα με τον κ.Καρούζο τα βήματα είναι τα ακόλουθα:
Βήμα πρώτο: Η υποβολή καταγγελίας στο ΣΕΠΕ. Η προσφυγή – καταγγελία μπορεί να γίνει άμεσα και δεν έχει κανένα οικονομικό κόστος. Η συνάντηση, παρουσία του επιθεωρητή εργασίας, με εκπρόσωπο της επιχείρησης για την αναζήτηση ” συμφιλιωτικής” λύσης, γίνεται εντός μηνός και αναβολή μπορεί να δοθεί μόνο μια φορά.
Βήμα δεύτερο: Η κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων για τη διεκδίκηση τμήματος των οφειλόμενων μισθών. Η απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων εκτελείται αμέσως, δεν μπορεί να προσβληθεί με έφεση και εξαναγκάζει τον εργοδότη, αν υπάρχει περιουσία, να καταβάλει ένα μέρος των δεδουλευμένων.
Βήμα τρίτο: Η υποβολή μηνυτήριας αναφοράς στο ΣΕΠΕ, εφόσον δεν υπάρχει καμία ανταπόκριση – συμμόρφωση του εργοδότη. Η μη καταβολή της τρέχουσας μισθοδοσίας είναι ποινικό αδίκημα και διώκεται με τη διαδικασία του αυτοφώρου. Ο εργαζόμενος μπορεί να ασκήσει και αγωγή και να ζητήσει εντόκως τους καθυστερούμενους μισθούς καθώς και αποζημίωση για κάθε άλλη ζημία του.
Βήμα τέταρτο: Η επίσχεση εργασίας, εφόσον υπάρχει καθυστέρηση στην καταβολή τουλάχιστον 2 μηνών. Ο εργαζόμενος δικαιούται να δηλώσει στον εργοδότη ότι διακόπτει την εργασία του, μέχρις ότου να καταβληθούν οι καθυστερούμενες αποδοχές. Η δήλωση για επίσχεση πρέπει να είναι σαφής και ατομική, καθιστά τον εργοδότη υπερήμερο. Η άσκηση του δικαιώματος ελέγχεται, ωστόσο, από τα δικαστήρια αν γίνεται καταχρηστικά ή όχι.
Βήμα πέμπτο: Η έκδοση διαταγής πληρωμής για τους καθυστερούμενους μισθούς από περιουσιακά στοιχεία και “ό,τι υπάρχει” στο…ταμείο. Πριν από την έκδοση διαταγής πληρωμής για την καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών, ο νέος νόμος 4488/17 προβλέπει την αποστολή εξωδίκου. Με τον τρόπο αυτό ο εργοδότης κερδίζει λίγο χρόνο (έως δεκαπέντε ημέρες) για να καταβάλει τα δεδουλευμένα χωρίς να χρειαστεί η έκδοση διαταγής πληρωμής. Η συζήτηση στα δικαστήρια θα πρέπει να γίνεται όχι πέραν των 3 μηνών κι αν αυτή αναβληθεί, θα πρέπει να προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα στις επόμενες 30 ημέρες. Στην πράξη μένει να φανεί, βέβαια, αν οι παραπάνω προθεσμίες θα τηρούνται από τα δικαστήρια τα οποία θα πρέπει να εκδίδουν τις αποφάσεις μέσα σε 30 ημέρες από τη συζήτηση της αγωγής ή του τακτικού ένδικου μέσου. Έχει παρατηρηθεί, πάντως, ότι οι εργαζόμενοι συνήθως καθυστερούν να προσφύγουν με αποτέλεσμα είτε να μην βρίσκουν χρήματα σε λογαριασμούς της επιχείρησης είτε αυτά να είναι ήδη δεσμευμένα από άλλους πιστωτές με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η ικανοποίηση των απαιτήσεών τους.
Βήμα έκτο: Η αποχώρηση και η διεκδίκηση αποζημίωσης από τον εργοδότη και επιδότησης από τον ΟΑΕΔ. Τη νέα δυνατότητα δίνει ο πρόσφατος νόμος 4488/17 (άρθρο 51) που ισχύει από τις 13/9/17 σε συνδυασμό με το νόμο 4487/17 ο οποίος στο άρθρο 56 προβλέπει ότι η αξιόλογη καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης, θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας. Ο άνεργος ο οποίος έχει ασκήσει το σχετικό δικαίωμα για αποζημίωση (άρθρο 7 του νόμου 2112/1920) και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη, θα επιδοτείται (προϋπόθεση η προσκόμιση στον ΟΑΕΔ της εξώδικης δήλωσης και αποδεικτικό κοινοποίησης στον εργοδότη) μέχρι την τελική εκδίκαση της αγωγής.