Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρέτισε την πολιτική συμφωνία που επετεύχθη στις 13 Μαρτίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ σχετικά με νέους κανόνες διαφάνειας για τους μεσάζοντες – όπως οι φοροτεχνικοί, οι λογιστές, οι τράπεζες και οι δικηγόροι – που σχεδιάζουν και προωθούν ειδικά συστήματα φορολογικού σχεδιασμού για τους πελάτες τους.
Τα νέα μέτρα βασίζονται σε πολλούς φιλόδοξους κανόνες για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και για την ενίσχυση της φορολογικής διαφάνειας που έχουν ήδη συμφωνηθεί σε επίπεδο ΕΕ στο πλαίσιο της επιτροπής Juncker.
Μόλις τεθούν σε ισχύ, οι φορολογικοί μεσάζοντες που παρέχουν στους πελάτες τους πολύπλοκα διασυνοριακά οικονομικά συστήματα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην φοροαποφυγή θα υποχρεωθούν να αναφέρουν τις δομές αυτές στις φορολογικές τους αρχές.
Με τη σειρά τους, τα κράτη μέλη της ΕΕ θα ανταλλάσσουν αυτές τις πληροφορίες μεταξύ τους, αυξάνοντας περαιτέρω τον έλεγχο σχετικά με τις δραστηριότητες των φορολογουμένων και των συμβούλων.
Μετά τη συμφωνία, ο Pierre Moscovici, Επίτροπος αρμόδιος για οικονομικά και χρηματοπιστωτικά θέματα, φορολογία και τελωνεία, δήλωσε: “Οι νέοι κανόνες που συμφωνήθηκαν σήμερα επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ είναι ο παγκόσμιος ηγέτης στη φορολογική διαφάνεια.
Στο μέλλον, οι διαμεσολαβητές θα πρέπει να μοιράζονται με τις φορολογικές διοικήσεις τα συστήματα που πωλούν στους πελάτες τους. Οι φορολογικές διοικήσεις θα έχουν στη συνέχεια πρόσβαση στις πληροφορίες που χρειάζονται για να θέσουν τέρμα στα επιθετικά συστήματα φορολογικού σχεδιασμού που υποβαθμίζουν τις φορολογικές τους βάσεις.
Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση μεγαλύτερης διαφάνειας και καλύτερης συνεργασίας, διευκολύνοντας τη δικαιότερη και αποτελεσματικότερη φορολογία σε ολόκληρη την ΕΕ. “
Οι πρόσφατες διαρροές των μέσων ενημέρωσης, όπως τα έγγραφα του Παναμά και τα paradise papers, έδειξαν πώς μερικοί ενδιάμεσοι βοηθούν ενεργά τις εταιρείες και τα άτομα να αποφύγουν τη φορολογία, συνήθως μέσω πολύπλοκων διασυνοριακών συστημάτων.
Τα συστήματα διασυνοριακού φορολογικού σχεδιασμού μπορούν να φέρουν ορισμένα χαρακτηριστικά – ή «σφραγίδες» – που υποδηλώνουν κίνδυνο φοροαποφυγής ή φοροαποφυγής. Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να περιλαμβάνουν τη χρήση διασυνοριακών ζημιών για τη μείωση της φορολογικής υποχρέωσης, τη χρήση ειδικών προτιμησιακών φορολογικών καθεστώτων ή συμφωνιών μέσω χωρών που δεν πληρούν τα διεθνή πρότυπα καλής διακυβέρνησης. Οι διαμεσολαβητές που σχεδιάζουν ή παρέχουν προγράμματα που φέρουν οποιοδήποτε από αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα θα πρέπει τώρα να αναφέρουν αυτά τα συστήματα στις φορολογικές αρχές προτού χρησιμοποιηθούν.
Τα κράτη μέλη θα ανταλλάσσουν αυτόματα τις πληροφορίες που λαμβάνουν σχετικά με τα συστήματα φορολογικού σχεδιασμού μέσω μιας κεντρικής βάσης δεδομένων, δίνοντάς τους την έγκαιρη προειδοποίηση σχετικά με νέους κινδύνους αποφυγής και επιτρέποντάς τους να λάβουν μέτρα για να εμποδίσουν τις επιβλαβείς ρυθμίσεις και να διενεργήσουν αποτελεσματικότερα ελέγχους. Η υποχρέωση αναφοράς ενός καθεστώτος δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι είναι επιβλαβής, αλλά ότι αξίζει τον έλεγχο από τις φορολογικές αρχές. Ωστόσο, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να εφαρμόσουν αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για τις εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τα μέτρα διαφάνειας, δημιουργώντας ένα ισχυρό νέο αποτρεπτικό παράγοντα για όσους ενθαρρύνουν ή διευκολύνουν τη φορολογική κατάχρηση.
Επόμενα βήματα
Οι νέες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων θα αρχίσουν να ισχύουν την 1η Ιουλίου 2020, ενώ τα κράτη μέλη της ΕΕ υποχρεούνται να ανταλλάσσουν πληροφορίες κάθε 3 μήνες μετά από αυτό. Η πρώτη ανταλλαγή θα πραγματοποιηθεί έως τις 31 Οκτωβρίου 2020.