Ανατροπές και στον υπολογισμό του εφάπαξ αναμένεται να φέρει το φετινό φθινόπωρο. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις το Υπουργείο Εργασίας έχει στα «σκαριά» ολικό «λίφτινγκ» σημαντικών παραμέτρων που αφορούν στο συνταξιοδοτικό. Στο «τραπέζι» του αρμόδιου Υπουργείου πέρα από το «ψαλίδι» στις συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα και την κατάργηση του υφιστάμενου καθεστώτος εξαγοράς πλασματικών ετών εργασίας, έρχεται και το ζήτημα υπολογισμού των εφάπαξ.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Αυτή την στιγμή είναι επί τάπητος μια πρόταση για τον υπολογισμό του εφάπαξ που θεωρητικά έχει ως στόχο την αύξηση των ποσών που καταβάλλονται στους συνταξιούχους. Ο νόμος Κατρούγκαλου «ψαλίδιζε» τα χορηγούμενα ποσά, αλλά η νέα πρόταση υιοθετεί αλλαγές στον υπολογισμό τους, που εκ πρώτης όψεως φέρνουν αυξήσεις στους δικαιούχους.
Ποια είναι η νέα πρόταση για υπολογισμό του εφάπαξ
Επιπλέον, η πρόταση που έχει τεθεί δεν επηρεάζει τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς βασίζεται αποκλειστικά σε εισφορές εργαζομένων. Συγκεκριμένα, η πρόταση αυτή προβλέπει την επέκταση της περιόδου υπολογισμού του εφάπαξ από την πενταετία 2009-2013 στην τελευταία πενταετία πριν από τη συνταξιοδότηση.
Αυτό το μέτρο είναι ήδη υπό συζήτηση μεταξύ των αρμόδιων υπηρεσιακών παραγόντων των Ταμείων Πρόνοιας του Δημοσίου, καθώς ο τρέχων τρόπος υπολογισμού οδηγεί σε συνεχή μείωση του εφάπαξ για τους ασφαλισμένους που απομακρύνονται από την παραγωγική πενταετία.
Με την αλλαγή λοιπόν του τρόπου υπολογισμού, όπως έχει πέσει στο τραπέζι του Υπουργείου Εργασίας, ένας υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2022 με 36 έτη θα πάρει δύο τμήματα εφάπαξ, το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη έως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013 επί τα έτη ασφάλισης έως το 2013 και το δεύτερο τμήμα θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε το 2014 έως το 2022 χωρίς τόκο.
Ο νόμος Κατρούγκαλου, που τέθηκε σε ισχύ το 2016, εισήγαγε έναν διπλό τρόπο υπολογισμού του εφάπαξ, ο οποίος οδήγησε σε μείωση των ποσών για όσους συνταξιοδοτούνται από το 2014 και μετά.
Τι ισχύει σήμερα για το εφάπαξ
Συγκεκριμένα, το εφάπαξ σήμερα υπολογίζεται με δύο τμήματα:
Για τα έτη ασφάλισης έως το 2013 έχει ως βάση υπολογισμού τον παλιό τρόπο, ενώ για τα έτη από το 2014 και μετά επιστρέφονται άτοκα οι εισφορές. Με άλλα λόγια διαπιστώνεται ότι ο διαχωρισμός του εφάπαξ σε δύο μέρη, ένα για τα έτη ασφάλισης έως το 2013 και ένα για τα έτη από το 2014 και μετά έχει ημερομηνία λήξης, καθώς χρόνο με τον χρόνο το εφάπαξ θα μειώνεται για όλο και περισσότερους ασφαλισμένους, οι οποίοι θα απομακρύνονται από την «καλή» πενταετία.
Να σημειωθεί πως το εφάπαξ δεν έχει κρατήσεις και καταβάλλεται στο ακέραιο. Παρακράτηση γίνεται όταν υπάρχουν: οφειλές στην Εφορία (παρακράτηση μέχρι ποσοστού 50% της παροχής) δάνειο στο Ταμείο Παρακράτησης και Δανείων (ποσό σύμφωνα με τη σχετική σύμβαση χορήγησης δανείου) οφειλή εισφορών προς τον e-ΕΦΚΑ.