Ο αριθμός των επιχειρήσεων «ζόμπι» υπολογίζεται στο 8,9% ενός δείγματος περίπου 51.000 εταιρειών, όπως προκύπτει από σχετική έρευνα που διενήργησε το ΙΟΒΕ. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε 4.500 επιχειρήσεις το 2021.
Ουσιαστικά είναι επιχειρήσεις που δυσκολεύονται επί σειρά ετών να αποπληρώσουν τους τόκους για τις δανειακές τους υποχρεώσεις και η ύπαρξη αυτών εμποδίζει τις προοπτικές επενδύσεων και της απασχόλησης αλλά και πλήττει τον υγιή ανταγωνισμό στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία για την ποιοτική ανάλυση των επιχειρήσεων «ζόμπι. Αναλυτικά:
- Από το 2008 και μετά ο τομέας των κατασκευών εμφανίζει συστηματικά υψηλότερες υποχρεώσεις από επιχειρήσεις «ζόμπι».
- Οι επιχειρήσεις του τομέα της μεταποίησης εμφάνιζαν συστηματικά αξιοσημείωτο ύψος υποχρεώσεων προς τις τράπεζες. Δηλαδή το 2013 κορυφώθηκαν στα 3,4 δισ. ευρώ ή 21,3%μ του συνόλου των υποχρεώσεων από επιχειρήσεις «ζόμπι», ενώ το 2021 έχουν υποχωρήσει στο 1,1 δισ. ευρώ ή 15,7% του συνόλου.
- Ο τομέας του χονδρικού -λιανικού εμπορίου εμφανίζει υψηλότερο μερίδιο υποχρεώσεων από επιχειρήσεις «ζόμπι» σε σχέση με το μερίδιό του στη συνολική προστιθέμενη αξία της οικονομίας.
Tι άλλο έδειξαν τα στοιχεία του ΙΟΒΕ
Επίσης τα ίδια στοιχεία του ΙΟΒΕ έδειξαν πως αυξήθηκε ο αριθμός των επιχειρήσεων «ζόμπι» από το 2004 έως και το 2013, καθώς από 10% ή 3.4000 στο δείγμα των επιχειρήσεων της ICAP που αποτελεί τη βάση υπολογισμού ανήλθε στο 18,6% ή στις 7.200 επιχειρήσεις. Από το 2014 όμως και μετά ο αριθμός των επιχειρήσεων αυτών περιορίστηκε στο 8,9% και σε 4.500 επιχειρήσεις το 2021 από 16,5% ή 6.900 που ήταν αρχικά.
Το Ίδρυμα αναφέρεται και στο θέμα των κόκκινων δανείων. Από το 2010 έως και το 2023 η μέση αξία στο απόθεμα επιχειρηματικών δανείων ανήλθε σχεδόν στα 85 δισ. ευρώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις. Ενώ η κάθε μείωση που γίνεται στα κόκκινα δάνεια κατά 1 ποσοστιαία μονάδα ή κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες φέρνει νέες ετήσιες καθαρές ροές επιχειρηματικών δανείων ύψους 200 εκατ. ή 1 δισ. ευρώ αντίστοιχα.
Ωστόσο τα συμπεράσματα της μελέτης του Ιδρύματος για το θέμα αυτό έδειξαν μεταξύ άλλων τα εξής:
- Η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που καταγράφηκε στα βιβλία των τραπεζών κατά 40 ποσοστιαίες μονάδες και πλέον σωρευτικά μεταξύ 2016-2023 συνεπάγεται στο ότι αυξήθηκαν οι καθαρές ροές επιχειρηματικών δανείων σχεδόν κατά 8 δισ. ευρώ από 22.5% δισ. ευρώ που σημειώθηκε το ίδιο χρονικό διάστημα.
- Η σημαντική υποχώρηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε διαγραφές, πωλήσεις και τιτλοποιήσεις μεταξύ 2016 και 2022 και σε μικρότερο βαθμό σε «οργανική» βελτίωση. Συνεπώς το μεγαλύτερο απόθεμα των κόκκινων δανείων που μετακινήθηκε εκτός τραπεζικών ισολογισμών, βρίσκεται υπό την διαχείριση των servicers. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, τα επιχειρηματικά κόκκινα δάνεια στο σύνολο της οικονομίας να υποχώρησαν κατά 28% από το 2016 έως το 2022 και να ανέλθουν σχεδόν στα 42 δισ. το 2022