Μπορεί το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών ολοένα να συρρικνώνεται, ωστόσο η κατανάλωση εμφάνισε απρόσμενη αύξηση, τουλάχιστον με βάση τα στοιχεία του γ’ τριμήνου του 2016.
Κάποιοι αναλυτές ισχυρίζονται ότι το «παράδοξο» αυτό ενδεχομένως να αποτελεί «σημάδι» ότι η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε φάση ανάκαμψης, άλλοι πάλι το αποδίδουν στην αύξηση του «μαύρου χρήματος» αλλά και στη μεγαλύτερη χρήση των καρτών στις συναλλαγές. Σε κάθε περίπτωση περιμένουν τα επόμενα τρίμηνα για να διαμορφώσουν πιο ασφαλείς εκτιμήσεις για το αν σταδιακά η Ελλάδα βγαίνει από το «τούνελ» της ύφεσης.
Πιο αναλυτικά, όπως αναφέρεται στο εβδομαδιαίο δελτίο του ΣΕΒ, η ιδιωτική κατανάλωση σε πραγματικούς όρους αυξήθηκε κατά 5,7% στο γ΄ τρίμηνο του 2016, ενώ το καθαρό (μετά από φόρους και εισφορές) διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών υποχώρησε σε ποσοστό 2,1%.
Η μείωση του διαθεσίμου εισοδήματος σημειώνεται παρά την αύξηση των μισθών κατά 0,7% και της απασχόλησης των μισθωτών κατά 2,1% και οφείλεται κυρίως στη μηδενική αύξηση των εισοδημάτων από ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερα επαγγέλματα, τη μείωση κατά 0,6% των κοινωνικών παροχών και λοιπών μεταβιβάσεων σε χρήμα και σε είδος, όπου η αύξηση κατά 4,6% των μεταβιβάσεων σε είδος («δωρεάν» υγεία, παιδεία, ηλεκτρικό ρεύμα, μετακινήσεις μαθητών, συσσίτια κ.λπ.) υπεραντισταθμίζεται από τη μείωση κατά 4% των παροχών (συντάξεις και προνοιακά επιδόματα σε χρήμα) και, από την άλλη πλευρά, της αύξησης των φόρων εισοδήματος, περιουσίας κ.λπ. κατά 19% και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης κατά 1,9%.
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, η απόκλιση μεταξύ κατανάλωσης και διαθεσίμου εισοδήματος είναι ταυτόσημη με τη χειροτέρευση της ήδη αρνητικής αποταμίευσης. Υποστηρίζουν ότι «πιθανότατα εντατικοποιείται η χρησιμοποίηση πόρων που έχουν ήδη αποσυρθεί στο παρελθόν από τις τράπεζες ή προέρχονται από ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων» προσθέτοντας ότι, «ενδεχομένως, η απόκλιση μπορεί να αποτυπώνει και ένταση της φοροδιαφυγής, αφενός λόγω της αύξησης των φορολογικών συντελεστών και αφετέρου λόγω της αποκάλυψης αδήλωτων εισοδημάτων από την εντονότερη χρήση καρτών στις συναλλαγές, μετά την επιβολή περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων».
Ανησυχητική εξέλιξη
Σε κάθε περίπτωση υπογραμμίζουν πως «η εξέλιξη αυτή είναι ανησυχητική και, εάν συνεχισθεί, δεν προοιωνίζεται μία βιώσιμη ανάκαμψη το 2017. Χαρακτηριστικά υποστηρίζουν πως «με την αναμενόμενη συμπίεση του διαθεσίμου εισοδήματος το 2017 λόγω αύξησης φόρων-εισφορών και περικοπής συντάξεων, και με τις μικρές επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε απόγνωση, αναρωτιέται κανείς πώς θα συντελεσθεί η αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, που ακόμη σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται στην ιδιωτική κατανάλωση, χωρίς να μπορεί να γίνει επίκληση στις εξαγωγές που δεν μπορούν να στηρίξουν την ανάπτυξη».
Τέλος, όχι μόνο η αποταμίευση γίνεται όλο και πιο αρνητική και αργά ή γρήγορα οι επενδύσεις θα καταρρεύσουν πλήρως, αλλά και οι παραγωγικοί άνθρωποι με τις καλύτερες εργασιακές εξειδικεύσεις είτε αναγκάζονται -εφόσον μπορούν- να αποκρύπτουν εισοδήματα είτε μεταναστεύουν για να φτιάξουν τη ζωή τους μακριά από το δημευτικού χαρακτήρα φορολογικό περιβάλλον της χώρας μας. Επιπλέον το υψηλό μη μισθολογικό κόστος αποτελεί τροχοπέδη στις νόμιμες προσλήψεις κάθε είδους και κάνει απαγορευτικές τις προσλήψεις εργαζομένων με υψηλές εξειδικεύσεις και αποδοχές, επί ζημία των δυναμικότερων και πιο εξωστρεφών κλάδων της οικονομίας».
Πηγή: Έθνος