Λίλα Τσιτσογιαννοπούλου (ΤΑΙΠΕΔ): Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων θα ενταθεί τη διετία 2017-2018

Η κυρία Τσιτσογιαννοπούλου χαρακτήρισε προτεραιότητα τον ΔΕΣΦΑ, σημειώνοντας
ότι το ΤΑΙΠΕΔ είναι «σε πλήρη συνεργασία με την κυβέρνηση και το αρμόδιο
υπουργείο για την επίλυση νομικών ζητημάτων που έχουν τεθεί ως προς την
ολοκλήρωση του προηγούμενου διαγωνισμού».

«Από τη στιγμή που θα κλείσει η αξιολόγηση, συνολικά το κλίμα για την
Ελλάδα θα αλλάξει. Το είδαμε ήδη μία φορά με την ολοκλήρωση της πρώτης
αξιολόγησης», σημείωσε σχετικά, ενώ σε άλλο σημείο της συνέντευξης που
παραχώρησε υπογράμμισε ότι Έλληνες πολίτες και συνολικά το πολιτικό σύστημα
έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται την σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης με την
εισροή ξένων κεφαλαίων και την ενίσχυση των άμεσων επενδύσεων που έρχονται μέσω
του ΤΑΙΠΕΔ.

Ακολουθούν
αποσπάσματα από τη συνέντευξη

Διάχυτη είναι η αίσθηση ότι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων καρκινοβατεί. Δεν
αναφέρομαι στην ολοκλήρωση των διαγωνιστικά κλεισμένων ιδιωτικοποιήσεων, αλλά
στην προκήρυξη νέων. Ποια η γνώμη σας;

Καταρχήν θα διαφωνήσω με την διατύπωση ότι το «πρόγραμμα καρκινοβατεί». Το
πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για το 2017 αποτελεί ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό
σχέδιο αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας με πολύ σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις,
το οποίο ξεκίνησε από το 2015 και φέτος αναμένεται να ενταθεί. Οι επόμενοι μήνες
περιλαμβάνουν σημαντικούς και μεγάλους νέους διαγωνισμούς, που αναμένεται να
συμβάλουν κατά το μεγαλύτερο μέρος στην κάλυψη του προϋπολογισμού του Ταμείου
για τη διετία 2017-2018, όπως ο ΟΛΘ, οι μαρίνες, η Εγνατία, οι εταιρείες
ενέργειας, μειοψηφικά πακέτα συμμετοχών σε εταιρείες, καθώς και το αναμενόμενο
κλείσιμο του Ελληνικού. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι εμείς δεν έχουμε χαλαρώσει
ούτε στιγμή τους ρυθμούς μας τόσο για την ολοκλήρωση των κλεισμένων
ιδιωτικοποιήσεων (14 περιφερειακά αεροδρόμια, Ελληνικό κλπ), όσο και για την
προετοιμασία νέων διαγωνισμών. Δείτε για παράδειγμα την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, την σύμβαση
της οποίας υπογράψαμε με την Ferrovie 48 ώρες μετά την έγκριση του Ελεγκτικού
Συνεδρίου.

Είπατε ότι ανάμεσα στις επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις είναι και οι
ενεργειακές. Μεταξύ των ΔΕΣΦΑ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, ποια είναι η πιο ώριμη
;

Σίγουρα προτεραιότητά μας αποτελεί ο ΔΕΣΦΑ και το τελικό σχήμα με το οποίο
θα συμμετάσχει το Δημόσιο στον διαγωνισμό. Είμαστε σε πλήρη συνεργασία με την
κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο για την επίλυση νομικών ζητημάτων που έχουν
τεθεί ως προς την ολοκλήρωση του προηγούμενου διαγωνισμού. Να σας θυμίσω την
πρόσφατη τοποθέτηση του υπ. Ενέργειας Γ. Σταθάκη ότι η πώληση του 66% του
ΔΕΣΦΑ, δηλαδή αντίστοιχου ποσοστού με αυτό που προέβλεπε ο αρχικός διαγωνισμός,
είναι η βάση του μοντέλου στο οποίο προσανατολίζεται η κυβέρνηση και το οποίο
πρόκειται να ανακοινωθεί τις επόμενες ημέρες. Οσο για τις υπόλοιπες τρεις
ιδιωτικοποιήσεις, είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες, απαιτούν πρώτα την επίληση θεμάτων
ανταγωνισμού και ανοίγματος της αγοράς, που χρήζουν προσοχής. Επομένως θα πάμε
βήμα- βήμα.

Πρόσφατα ωστόσο παράγοντας του υπ. Ενέργειας, ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν
έχει συμφωνήσει σε πώληση των ενεργειακών εταιρειών, παρά μόνο στην πρόσληψη
συμβούλων που θα εισηγηθούν τους τρόπους για την αξιοποίησή τους. Τελικά τι
ακριβώς ισχύει ;

Το αναθεωρημένο Asset Development Plan (ADP) το οποίο και έχουμε ετοιμάσει,
δεν διαφοροποιείται ουσιαστικά ως προς τον αριθμό των έργων που περιλαμβάνονται
στο προηγούμενο Eπιχειρησιακό Πρόγραμμα Αξιοποίησης, με ημερομηνία Απρίλιος
2016. Και πολύ σύντομα θα αποσταλεί προς έγκριση στο ΚΥΣΟΙΠ. Έτσι θα διαλυθεί
και η φημολογία που έχει αναπτυχθεί το τελευταίο διάστημα γύρω από τις
εταιρείες ενέργειας. Όσο για την πρόσληψη συμβούλων σχετικά με την βέλτιστη
αξιοποίηση των παραπάνω εταιρειών, πολύ σύντομα θα δείτε την ανάρτηση των
σχετικών κειμένων. Η εκτίμηση μας είναι ότι μέσα στο Φεβρουάριο θα έχει
ικανοποιηθεί αυτή η υποχρέωση που έχουμε έναντι των δανειστών.

Σύμφωνοι, τότε όμως είναι αβάσιμοι οι ισχυρισμοί στελεχών της κυβέρνησης
ότι συζητούν με τους θεσμούς προκειμένου να φύγουν από το ΤΑΙΠΕΔ τα
ποσοστά των περισσότερων κρατικών επιχειρήσεων, και να μεταφερθούν στην
Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ), τη νέα θυγατρική του υπερ-Ταμείου…

Ο νόμος ίδρυσης της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ)
είναι σαφής και ορίζει ακριβώς ποιες εταιρείες θα μεταφερθούν σε πρώτη φάση
στην ΕΔΗΣ όταν αυτή συσταθεί. Το πρόγραμμα του ΤΑΙΠΕΔ δεν επηρεάζεται από αυτές
τις εξελίξεις.

Αληθεύει η αίσθηση ότι οι δανειστές έχουν χαλαρώσει την πίεση, και ότι
έχουν πάψει να σας πιέζουν όσο στο παρελθόν να προχωρήσετε τις
αποκρατικοποιήσεις ;

Όπως γνωρίζετε η τρόικα έχει παρατηρητές στο ΤΑΙΠΕΔ, οι οποίοι και συνεχίζουν
να λειτουργούν όπως ακριβώς και στο παρελθόν, παρακολουθώντας την τήρηση των
συμφωνημένων αποκρατικοποιήσεων και των αντίστοιχων χρονοδιαγραμμάτων. Οι
παρατηρητές παρίστανται σε όλα τα διοικητικά συμβούλια του Ταμείου και υπάρχει
συνεχής επικοινωνία με τους θεσμούς. Θέλω όμως να κάνω σαφές ότι η διοίκηση του
ΤΑΙΠΕΔ υλοποιεί τις αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης, ακολουθώντας όλες τις
τυπικές διαδικασίες.

Θέλετε να πείτε ότι συχνά βρίσκεστε στη μέση μιας διελκυστίνδας ανάμεσα
στις προθέσεις της κυβέρνησης και τις πιέσεις των δανειστών;

Θα σας απαντήσω ως εξής. Είναι προφανές ότι το κλείσιμο της αξιολόγησης θα
βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων του επιχειρησιακού μας προγράμματος, καθώς τα
δύο θέματα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Από εκεί και πέρα, είναι προφανές ότι η
όποια καθυστέρηση στην αξιολόγηση θα έχει συνέπειες και στην συλλογή των εσόδων
του Ταμείου. Οπότε, ίσως δούμε μετακυλήσεις πιθανών εσόδων σε επόμενες
χρονιές.

Στην πράξη, αυτό που μου λέτε είναι ότι οδεύουμε προς παράταση της διάρκειας
ζωής του ΤΑΙΠΕΔ…

Ο ιδρυτικός μας νόμος προβλέπει ότι το Ταμείο ολοκληρώνει το έργο του το
2017, με δυνατότητα παράτασης. Αρμόδιο όργανο για να αποφασίσει την επέκταση
του χρόνου λειτουργίας του ΤΑΙΠΕΔ είναι το διοικητικό συμβούλιο της Ελληνικής
Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ), όπως ονομάζεται το υπερ-Ταμείο.
Πιστεύω ωστόσο ότι όχι μόνο θα δοθεί η παράταση για να καλύψει το Ταμείο το
επιχειρησιακό πρόγραμμα, που όπως σας προανέφερα είναι ιδιαίτερα απαιτητικό και
με ορίζοντα τουλάχιστον τριετίας, αλλά και ότι το ΤΑΙΠΕΔ θα καταστεί
ουσιαστικός μοχλός ανάπτυξης για την οικονομία λόγω της συσσωρευμένης του
εμπειρίας.

Πράγματι για την περίοδο 2016-2018 ο στόχος ανέρχεται σε 5,8 δισ. ευρώ, και
εξ αυτών έχουν εισπραχθεί έως σήμερα μόλις 499 εκατ. ευρώ πέρυσι. Αντικειμενικά
είναι ανέφικτο να εισπράξουμε στη διετία 5,3 δισ. πόσο μάλλον όταν από την
ίδρυση του ΤΑΙΠΕΔ έως σήμερα τα έσοδα δεν ξεπερνούν τα 3,5 δισ. Επομένως ;

Από τη στιγμή που θα κλείσει η αξιολόγηση, συνολικά το κλίμα για την Ελλάδα
θα αλλάξει. Το είδαμε ήδη μία φορά με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά το ΤΑΙΠΕΔ θα είναι σε θέση να «τρέξει» νέους
διαγωνισμούς και να επιτύχει τους οικονομικούς στόχους που έχουν τεθεί. Όσο για
τα αποτελέσματα εσόδων του Ταμείου που αναφέρετε, από το 2011 έως σήμερα έχουμε
υπογράψει συμφωνίες που αντιστοιχούν σε έσοδα πάνω από 6,7 δισ. ευρώ. Βέβαια,
τα έσοδα αυτά εισπράττονται “σπαστά” όχι όλα στη διάρκεια της ίδιας
χρονιάς.

Τελικά θέλουμε ως κοινωνία και πολιτικό σύστημα τις ιδιωτικοποιήσεις; Τι
πιστεύετε ;

Όλοι, όχι μόνο οι Έλληνες πολίτες, αλλά συνολικά το πολιτικό σύστημα, έχουν
αρχίσει να αντιλαμβάνονται την σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης με την εισροή
ξένων κεφαλαίων και την ενίσχυση των άμεσων επενδύσεων που έρχονται μέσω του
ΤΑΙΠΕΔ. Τώρα, εφόσον υπάρχει ένα πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που θα πάρει τις
ευλογίες της κυβέρνησης, η προσωπική πολιτική βούληση έρχεται δεύτερη. Σε
μια προηγμένη κοινωνία η προσωπική πολιτική βούληση δεν επιτρέπεται να
επηρεάζει ένα υψηλότερων στόχων για τη χώρα πρόγραμμα. Το Ταμείο αντιλαμβάνεται
και εφαρμόζει την κυβερνητική οδηγία συλλογικά και η όποια ατομική παρέμβαση
από πολιτικά πρόσωπα θα πρέπει να περιορίζεται και να καθοδηγείται μόνο με
γνώμονα το συμφέρον του Έλληνα φορολογούμενου. Πάντα θα υπάρχει χώρος
συζήτησης, πάντα θα υπάρχουν διαφορετικές θέσεις και προσεγγίσεις και είναι
σεβαστές. Πρέπει όμως οι συζητήσεις αυτές να γίνονται στη σωστή στιγμή και μέσα
σε θεσμικά πλαίσια, όπως οι δημόσιες διαβουλεύσεις, που εξασφαλίζουν ότι η
όποια άποψη ακούγεται και λαμβάνεται υπ’ όψιν.

Εφόσον μια σειρά ποσοστών ΔΕΚΟ παραμείνουν στο ΤΑΙΠΕΔ προς ιδιωτικοποίηση,
ποιά assets θα μεταφέρετε στο υπερ Ταμείο; Έχουν ακουστεί για παράδειγμα τα
ΕΛΤΑ…

Τα ΕΛΤΑ όπου εμείς έχουμε μόνο τα δικαιώματα ψήφου, όχι την κυριότητα των
μετοχών, είναι μια ζημιογόνος εταιρεία. Έχουμε ενημερώσει σχετικά το υπουργείο
Οικονομικών και γίνονται όλες οι απαραίτητες ενέργειες από την διοίκηση των
ΕΛΤΑ για την εξεύρεση λύσεων και εφαρμογή τρόπων και νέων διαδικασιών που θα
διασφαλίσουν την βιωσιμότητα της εταιρείας. Το ΤΑΙΠΕΔ υποστηρίζει την ενίσχυση
της θέσης των κρατικών εταιρειών μέσα από την υγιή οικονομική τους ανάπτυξη,
από τη διεύρυνση του σκοπού λειτουργίας τους, έτσι ώστε να γίνουν πιο
ανταγωνιστικές και αποδοτικές, και να επεκτείνουν τις δραστηριότητες τους πέρα
από τα όρια της ελληνικής αγοράς.

Κάποτε τα ελληνικά ακίνητα υποτίθεται ότι θα έφερναν δισεκατομμύρια ευρώ.
Τι φταίει και οι επιδόσεις μας είναι τόσο χαμηλές;

Φταίει το γεγονός ότι η κρίση στην Ελλάδα συνεχίζεται. Από το 2008 έως
σήμερα, οι τιμές των ακινήτων στη χώρα μας πέφτουν συνεχώς, όπως καταγράφεται
και επίσημα από την Τράπεζα της Ελλάδος. Σε κάθε περίπτωση το ΤΑΙΠΕΔ στο
πλαίσιο των διαγωνισμών που «τρέχει» για τα ακίνητα λαμβάνει ανεξάρτητες
αποτιμήσεις και δεν δέχεται προσφορές χαμηλότερες από αυτές. Στις περισσότερες
περιπτώσεις τα τελευταία δύο χρόνια ολοκληρώσαμε συμβόλαια σε πολύ υψηλές
τιμές, οδηγώντας και την αγορά σε ανάλογα υψηλότερα επίπεδα. Είναι σαφές ότι με
ένα καλό προϊόν, δηλαδή ένα καλό και καθαρό ακίνητο σε διαγωνισμό και την
ενθάρρυνση του ανταγωνισμού μέσα από διαφανείς διαδικασίες, όπως αυτές της
ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-Auction που χρησιμοποιούμε, επιτυγχάνεται υψηλό
οικονομικό τίμημα. Είναι επίσης σαφές ότι με άλλο μάτι βλέπει ένας επενδυτής τα
ακίνητα μιας χώρας με εκκρεμότητες ως προς την αξιολόγηση, και εκτός του QE,
παρά στην αντίθετη περίπτωση.