Σε σημαντική ενίσχυση του αποθέματος των προβλέψεων κατά 1 δισ. ευρώ προχώρησαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες στο δεύτερο τρίμηνο της εφετινής χρήσης, παρά τις πρώτες ενδείξεις βελτίωσης της εικόνας από το μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Στο τέλος Ιουνίου, τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν κατά 120 εκατ., έναντι αύξησης 211 εκατ. το πρώτο τρίμηνο και έναντι αύξησης 622 εκατ. ευρώ το τέταρτο τρίμηνο του 2015.
Σημειώνεται ότι ανάλογη βελτίωση είχε καταγραφεί και στο τέλος του 2014, ωστόσο η πολιτική αστάθεια, οι πρόωρες εκλογές και η παρατεταμένη «διαπραγμάτευση» του 2015 οδήγησαν την οικονομία και πάλι σε ύφεση, με τελικό αποτέλεσμα την εκ νέου επιδείνωση της ποιότητας των χαρτοφυλακίων δανείων των τραπεζών.
Η βελτίωση στα «κόκκινα» δάνεια το β΄ τρίμηνο θα ήταν μεγαλύτερη, σύμφωνα με την Καθημερινή, αν δεν υπήρχε το πλήγμα που επέφερε η εξέλιξη με τον όμιλο Μαρινόπουλου, που αποτέλεσε και τη βασικότερη αιτία για την αύξηση των προβλέψεων των τραπεζών στο β΄ τρίμηνο.
Συνολικά, οι συστημικές τράπεζες διενήργησαν στο β΄ τρίμηνο προβλέψεις 1,04 δισ. ευρώ έναντι 877 εκατ. ευρώ το α΄ τρίμηνο, επιβαρύνοντας ανάλογα τα αποτελέσματά τους. Πλέον το συνολικό απόθεμα προβλέψεων φτάνει τα 51,2 δισ. ευρώ για ένα χαρτοφυλάκιο δανείων 201 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 74,1 δισ. ευρώ εμφανίζουν καθυστέρηση άνω των 90 ημερών (NPLs). Οι προβλέψεις καλύπτουν το 69% των καθυστερήσεων, ποσοστό ιδιαίτερα ισχυρό. Ωστόσο, πέραν των NPLs υπάρχουν ακόμα δάνεια ύψους 30 δισ. ευρώ, τα οποία παρουσίασαν προβλήματα στην εξυπηρέτησή τους, έχουν αναδιαρθρωθεί και εμφανίζουν πολλές πιθανότητες, τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος από αυτά, να βρεθούν στο «κόκκινο». Τα μη εξυπηρετούμενα πιστωτικά ανοίγματα (NPEs), που εκτός από τα NPLs περιλαμβάνουν και τα δάνεια σε αναδιάρθρωση, ξεπερνούν τα 100 δισ. ευρώ.
Tο μεγάλο στοίχημα για την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα είναι η επιστροφή της χώρας το γρηγορότερο σε τροχιά ισχυρής ανάπτυξης, καθώς μόνο έτσι θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί το μέγα πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων. Αν η οικονομία επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης τότε πολλά από τα δάνεια ύψους 30 δισ. ευρώ που έχουν αναδιαρθρωθεί θα επανέλθουν σε καθεστώς κανονικότητας και θα καταστούν και πάλι βιώσιμα, ενώ τα NPLs θα αντιμετωπιστούν με διαγραφές, πωλήσεις, αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων με την είσοδο νέων επενδυτών και μακροχρόνιες ρυθμίσεις των δανείων προς νοικοκυριά. Επιπλέον η εικόνα θα βελτιωθεί και έμμεσα μέσω της παραγωγής νέων καλής ποιότητας δανείων. Αν η οικονομία επανέλθει σε ανάπτυξη και επιστρέψουμε σε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης τότε το υπόλοιπο δανείων θα αυξάνεται, ενώ τα NPLs (ακόμα και αν μείνουν σταθερά) θα μειώνονται ως ποσοστό των συνολικών χορηγήσεων.
Οι επιτελείς των τραπεζών υπογραμμίζουν ότι για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα τα προαπαιτούμενα για τη χορήγηση της υποδόσης των 2,8 δισ. ευρώ (εκ των οποίων το 1,7 δισ. ευρώ αφορά την αποπληρωμή οφειλών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα) από την πρώτη αξιολόγηση και κατόπιν η κυβέρνηση να κινηθεί με ταχύτητα στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Τονίζουν ότι είναι απολύτως απαραίτητο αυτή να ολοκληρωθεί εντός του 2016, υπογραμμίζοντας ότι αν αυτό γίνει θα είναι αποφασιστικής σημασίας για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης και την επιστροφή της οικονομίας σε θετική τροχιά το 2017.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις συζητήσεις που έχουν κάνει οι τράπεζες με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM) πρέπει μέχρι το τέλος του 2019 να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κατά 40%, δηλαδή από τα επίπεδα των 74 δισ. ευρώ σήμερα στα 44 δισ. ευρώ. Ετσι στην τριετία 2017-2019 οι συστημικές τράπεζες θα πρέπει να μειώνουν κατά περίπου 10 δισ. ευρώ ετησίως το απόθεμα των NPLs. Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου τράπεζες και SSΜ θα έχουν συμφωνήσει σε ένα αναλυτικό πρόγραμμα μείωσης των NPLs και η κάθε τράπεζα θα δεσμευτεί με συγκεκριμένους στόχους.