«Σχεδόν καμία μικρομεσαία επιχείρηση δεν εφάρμοσε το δικαίωμα που της δόθηκε από την υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, λόγω αυξημένων λειτουργικών εξόδων και μειωμένης κατανάλωσης…»
Αυτό ανέφερε ο πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Βασίλης Κορκίδης, σχολιάζοντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την απόφαση του Δ΄Τμήματος του ΣτΕ, με την οποία κρίνεται συνταγματική η λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές.
Συγκεκριμένα, ο κ. Κορκίδης δήλωσε τα εξής:
«…Λυπάμαι που με οριακή πλειοψηφία του Δ΄Τμήματος του ΣτΕ, κρίθηκε συνταγματική η λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, παρά την αντίθετη εισήγηση του παρέδρου. Σέβομαι, αλλά δεν συμφωνώ με το σκεπτικό της απόφασης ότι δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, επειδή ακριβώς καθορίστηκαν συγκεκριμένες περιοχές με πολυχώρους και υπερκαταστήματα για ευνόητους λόγους. Η ανάγκη λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές στις συγκεκριμένες περιφέρειες και περιοχές, δεν διαπιστώθηκε ποτέ και σχεδόν καμία μικρομεσαία επιχείρηση δεν εφάρμοσε το δικαίωμα που της δόθηκε από την υπουργική απόφαση, λόγω αυξημένων λειτουργικών εξόδων και μειωμένης κατανάλωσης. Επίσης, θεωρώ ότι η κυριακάτικη λειτουργία σε συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές και σε συγκεκριμένες περιόδους του έτους, για να μην μετατρέψει της εξαίρεση σε κανόνα, πρέπει να αποφασίζεται σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τρεις από τους επτά συμβούλους Επικρατείας μειοψήφισαν, υποστηρίζοντας ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη και την 106η διεθνή σύμβαση εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας. Τέλος, αυτή που μπορεί να αποφασίσει οριστικά επί του ζητήματος, είναι η Ολομέλεια του ΣτΕ, η οποία το 2017 είχε κρίνει, ότι το Σύνταγμα κατοχυρώνει το δικαίωμα της κυριακάτικης αργίας».
Η απόφαση
Υπενθυμίζεται ότι η πλειοψηφία του Δ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε συνταγματική τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές.
Ειδικότερα, η επταμελής σύνθεσης του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Χρήστο Ράμμο και εισηγητή τον πάρεδρο Ιωάννη Μιχαλακόπουλο (ο τελευταίος μειοψήφησε) έκρινε κατά πλειοψηφία με την υπ΄ αριθμ. 18/2019 απόφασή της ότι δεν παραβιάζει την συνταγματική αρχή της αναλογικότητας η υπ’ αριθμ. 75812/6.7.2017 απόφαση του τότε υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Δήμου Παπαδημητρίου με την οποία καθορίστηκαν οι περιοχές στις οποίες επιτρέπεται η προαιρετική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές.
Ακόμα, κρίθηκε ότι η εν λόγω υπουργική απόφαση δεν παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, καθώς η εξαίρεση λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές δεν εισήχθη αδιακρίτως, αλλά μόνο στο αναγκαίο και ικανό μέτρο, δηλαδή σε περιφέρειες και περιοχές στις οποίες διαπιστωμένα υφίσταται αξιόλογη -σε εθνική κλίμακα- τουριστική κίνηση.
Επίσης, κρίθηκε ότι η εν λόγω υπουργική απόφαση επιδιώκει θεμιτό και πρόδηλο σκοπό γενικού συμφέροντος, ο οποίος συνίσταται στο τομέα του τουρισμού, η τόνωση και η ενίσχυση του οποίου (τουρισμού) είναι αναγκαία, καθώς αποτελεί βασικό τομέα της εθνικής οικονομίας, ενώ παράλληλα ενισχύεται και ο ανταγωνισμός, ενώ η λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές αφορά μέρος της χώρας και συγκριμένες περιόδους του έτους, αναφέρει το ΣτΕ, έτσι ώστε να μην τίθεται ζήτημα μετατροπής της εξαίρεσης σε κανόνα.
Παράλληλα, απορρίφθηκαν στο σύνολό τους οι αιτήσεις ακύρωσης ως αβάσιμες και έγιναν δεκτές οι παρεμβάσεις υπέρ της ισχύος της εν λόγω υπουργικής απόφασης, της Επιτροπής Ανταγωνισμού, του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών, κ.λπ.
Η μειοψηφία
Οι σύμβουλοι Επικρατείας Ηλίας Μάζος και Χριστίνα Σιταρά, καθώς και ο πάρεδρος Ιωάννης Μιχαλακόπουλος, μειοψηφούντες υποστήριξαν ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση για τη λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, τον ευρωπαϊκό κοινωνικό χάρτη και την 106η διεθνή σύμβαση εργασίας του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας.
Επίσης, η μειοψηφία επισημαίνει ότι η απόφαση της Ολομέλειας τους ΣτΕ του 2017 (100/2017), που έκρινε αντισυνταγματική και μη νόμιμη την λειτουργία των καταστημάτων κατά τις Κυριακές, έχει την δέουσα τεκμηρίωση.
Στο ΣτΕ είχαν προσφύγει Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας και 28 ακόμα φορείς.
Υπενθυμίζεται ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ το 2017 με τον τότε πρόεδρο της Σωτήρη Ρίζο, είχε κρίνει, μεταξύ των άλλων, ότι «το Σύνταγμα κατοχυρώνει για τους πάσης φύσεως εργαζομένους και απασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες, κ.λπ.) το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης του ατομικού και τους από κοινού με την οικογένεια τους, ως τακτικό διάλειμμα της εβδομαδιαίας εργασίας».