Θετικά μηνύματα για την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας εκπέμπουν οι τελευταίες εξελίξεις, όπως παρατηρεί η Alpha Bank, στο τελευταίο οικονομικό της δελτίο, υπογραμμίζοντας εντούτοις τη σημασία της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων, με το ενδιαφέρον μέχρι στιγμής να παραμένει υποτονικό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τους αναλυτές της Alpha Bank, το θετικό περιβάλλον που διαμορφώνεται για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας στο δεύτερο εξάμηνο του 2017 και το 2018 βασίζεται σε τρεις παράγοντες: ι) της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης που συνοδεύτηκε με την εκταμίευση της συνδεδεμένης δόσης, ιι) τη συμβολική διάσταση της σύστασης τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έξοδο της Ελλάδας από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, ιιι) τις δεσμεύσεις τις ελληνικής κυβέρνησης για υλοποίηση των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος με τη συμμετοχή του ΔΝΤ.
Όπως σημειώνεται, τα στοιχεία της οικονομικής συγκυρίας αποτελούν ενδείξεις ανάκαμψης ορισμένων σημαντικών τομέων δραστηριότητας και ισχυροποίησης της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών και επενδυτών, παρά το γεγονός ότι είναι εμφανώς επηρεασμένα από τη διατήρηση της αβεβαιότητας που συνδέθηκε με την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Οι δείκτες οικονομικής συγκυρίας που προαναφέρθηκαν προοιωνίζονται ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας σε βραχυχρόνιο ορίζοντα, εκτιμά η τράπεζα, συμπληρώνοντας: Ωστόσο, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων αποτελεί καταλύτη για βιώσιμη ανάπτυξη. Το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει υποτονικό για επενδύσεις στην Ελλάδα εξαιτίας της παρατεταμένης αβεβαιότητας, του διαρκώς επιβαρυνόμενου φορολογικού πλαισίου, του ασταθούς νομοθετικού πλαισίου και των στρεβλώσεων στην αγορά εργασίας και προϊόντων παρά τη βελτίωση που έχει υπάρξει την τελευταία επταετία.
Άλλωστε, όπως αναφέρεται, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, παρά την ανοδική τους πορεία τα τελευταία τρίμηνα του 2016 και στο πρώτο τρίμηνο του 2017, παραμένουν σε πολύ χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (2,5%).
Πάντως, η Alpha Bank επισημαίνει πως η ισχυροποίηση της προοπτικής εδραίωσης της ανάκαμψης αποτυπώνεται στην περαιτέρω υποχώρηση της διαφοράς αποδόσεων του ελληνικού με το γερμανικό δεκαετές ομόλογο που τείνει σταδιακά και σε βάθος χρόνου να διαμορφώσει συνθήκες προσεκτικής εξόδου του ελληνικού κράτους εκ νέου στις διεθνείς αγορές. Στους επόμενους μήνες και υπό την προϋπόθεση διατήρησης του θετικού κλίματος, αναμένεται μάλιστα να παρατηρηθούν τάσεις επιστροφής των αποταμιεύσεων στο τραπεζικό σύστημα.
Αναλυτικότερα, η Alpha Bank, στο τελευταίο οικονομικό της δελτίο, αναφέρει τα εξής:
Θετικό περιβάλλον για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας στο δεύτερο εξάμηνο του 2017 και το 2018 διαμορφώνεται κυρίως βάσει τριών δεδομένων: ι) της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης που συνοδεύτηκε με την εκταμίευση της συνδεδεμένης δόσης, ιι) τη συμβολική διάσταση της σύστασης τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής για έξοδο της Ελλάδας από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, ιιι) τις δεσμεύσεις τις ελληνικής κυβέρνησης για υλοποίηση των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος με τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Τα στοιχεία της οικονομικής συγκυρίας αποτελούν ενδείξεις ανάκαμψης ορισμένων σημαντικών τομέων δραστηριότητας και ισχυροποίησης της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών και επενδυτών, παρά το γεγονός ότι είναι εμφανώς επηρεασμένα από τη διατήρηση της αβεβαιότητας που συνδέθηκε με την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Με βάση την ετήσια μεταβολή του κινητού μέσου τριών μηνών, η μεταποιητική παραγωγή, οι εξαγωγές εκτός καυσίμων και ο δείκτης κύκλου εργασιών των λιανικών πωλήσεων εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών κινούνται ανοδικά από την αρχή του 2017. Ειδικότερα, σημαντική ήταν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα, κατά 5,0% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο του 2017 (κινητός μέσος τριών μηνών).
Από την άλλη πλευρά, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις συνεχίζουν να κινούνται πτωτικά από τον Μάιο του 2016, παρά την αύξηση των τουριστικών αφίξεων (κατά 3,2% σε ετήσια βάση στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2017). Η αντίθετη πορεία των δύο αυτών μεταβλητών παρουσιάσθηκε το 2016 και συνεχίσθηκε τους πρώτους μήνες του 2017. Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη μείωση της δαπάνης ανά διανυκτέρευση στην περίοδο αιχμής και την πτώση του μέσου αριθμού διανυκτερεύσεων ανά ταξίδι, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των αφίξεων.
Εντούτοις, τον Απρίλιο του 2017, σημειώθηκε αύξηση, σε ετήσια βάση, των εισπράξεων και της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, ωστόσο, στο τρίτο τρίμηνο του έτους θα έχουμε αξιόλογη άνοδο των τουριστικών εισπράξεων σε ετήσια βάση.
Οι δείκτες οικονομικής συγκυρίας που προαναφέρθηκαν προοιωνίζονται ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας σε βραχυχρόνιο ορίζοντα. Ωστόσο, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων αποτελεί καταλύτη για βιώσιμη ανάπτυξη. Το επενδυτικό ενδιαφέρον παραμένει υποτονικό για επενδύσεις στην Ελλάδα εξαιτίας της παρατεταμένης αβεβαιότητας, του διαρκώς επιβαρυνόμενου φορολογικού πλαισίου, του ασταθούς νομοθετικού πλαισίου και των στρεβλώσεων στην αγορά εργασίας και προϊόντων παρά τη βελτίωση που έχει υπάρξει την τελευταία επταετία.
Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις, παρά την ανοδική τους πορεία τα τελευταία τρίμηνα του 2016 και στο πρώτο τρίμηνο του 2017, παραμένουν σε πολύ χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (2,5%). Ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι η ροή εκταμιεύσεως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κινείται εντός στόχου στο πρώτο πεντάμηνο του έτους στα € 755 εκατ., αν και οι δαπάνες αυτές διαμορφώνονται χαμηλότερα έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2016 (στα € 1,1 δισ.).
Η αναζωπύρωση των επενδύσεων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και με την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών. Οι δείκτες προσδοκιών των επιχειρηματιών για τη Βιομηχανία και τις Υπηρεσίες, μετά την καθίζηση που υπέστησαν τον Ιούλιο του 2015, έχουν ανακάμψει και ακολουθούν ανοδική πορεία. Ιδιαίτερα έντονη αυξητική τάση παρατηρείται στον δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στις Υπηρεσίες στο πρώτο εξάμηνο του 2017, εξέλιξη που συνάδει με την βελτίωση των προσδοκιών στον κλάδο του τουρισμού. Αντίθετα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις Κατασκευές εμφανίζει έντονη μεταβλητότητα ανάλογα με την εξέλιξη των δημοσίων έργων αλλά και τις ιδιωτικές κατασκευές. Η φορολογία στην ακίνητη περιουσία βαραίνει καθοριστικά στις επενδυτικές αποφάσεις σε αυτόν το τομέα.
Η ισχυροποίηση της προοπτικής εδραίωσης της ανάκαμψης αποτυπώνεται στην περαιτέρω υποχώρηση της διαφοράς αποδόσεων του ελληνικού με το γερμανικό δεκαετές ομόλογο που τείνει σταδιακά και σε βάθος χρόνου να διαμορφώσει συνθήκες προσεκτικής εξόδου του ελληνικού κράτους εκ νέου στις διεθνείς αγορές. Στους επόμενους μήνες και υπό την προϋπόθεση διατήρησης του θετικού κλίματος, αναμένεται να παρατηρηθούν τάσεις επιστροφή των αποταμιεύσεων στο τραπεζικό σύστημα. Ήδη κατεγράφη ξανά θετική ροή καταθέσεων σε μηνιαία βάση τον Μάιο του 2017 (€ 638 εκατ.) μετά τη μεταβλητότητα κατά τους πρώτους μήνες του 2017, απόρροια της καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης.