Στην τελική ευθεία βρίσκεται η διαμόρφωση του νέου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου για το 2021 καθώς τη Δευτέρα, 26 Ιουλίου θα ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις κατά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν εισήγησης του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη.
Υπενθυμίζεται ότι ο νόμιμος κατώτατος μισθός και το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο για πλήρη απασχόληση, για τους υπαλλήλους και τους εργατοτεχνίτες όλης της χώρας διαμορφώνεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους ο κατώτατος μισθός ορίζεται στα 650 ευρώ.
β) Για τους εργατοτεχνίτες το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται στα 29,04 ευρώ. Υπογραμμίζεται ότι, κατά την παράγραφο 1/β του άρθρου 103, του ν. 4172/2013, ατομικές συμβάσεις εργασίας και συλλογικές συμβάσεις εργασίας κάθε είδους δεν επιτρέπεται να ορίζουν μηνιαίες τακτικές αποδοχές ή ημερομίσθιο πλήρους απασχόλησης, υπολειπόμενες από το νομοθετικώς καθορισμένο κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο ή της αντίστοιχης προκύπτουσας αναλογίας για τις συμβάσεις μερικής απασχόλησης.
Πάντως η κυβέρνηση αναμένεται να κρατήσει και φέτος “παγωμένο” τον κατώτατο μισθό, καθώς οι περισσότεροι εργοδότες δυσκολεύονται να αυξήσουν τον μισθό των εργαζομένων τους εν μέσω υγειονομικής κρίσης.
Η εγκύκλιος για τον κατώτατο μισθό
Οδηγίες για την εφαρμογή του κατώτατου μισθού και του κατώτατου ημερομισθίου για
τους υπαλλήλους και τους εργατοτεχνίτες όλης της χώρας είχε δώσει με εγκύκλιο του το υπουργείο Εργασίας . Αναλυτικά:
επιτρέπεται να ορίζουν μηνιαίες τακτικές αποδοχές ή ημερομίσθιο πλήρους απασχόλησης
κατώτερο από τον κατά τα ανωτέρω νόμιμο κατώτατο μισθό και νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο.
Οποιοσδήποτε όρος ατομικής ή συλλογικής συμφωνίας υπολείπεται αυτών είναι αυτοδικαίως
άκυρος και στους παραβάτες εργοδότες επιβάλλονται οι κυρώσεις των άρθρων 24 και 28 του ν.
3996/2011 (Α΄ 170), όπως ισχύει.
– Σε περίπτωση μεταβολής των αποδοχών των εργαζομένων, ο εργοδότης υποχρεούται να
υποβάλει στο πληροφοριακό σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» το έντυπο Ε4 (Πίνακας Προσωπικού),
συμπληρωμένο μόνο με τα στοιχεία της μεταβολής των αποδοχών, όπως ορίζεται στην παρ. 5.17
του άρθρου 5 της υπ’ αριθμ. οικ. 32143/Δ1.11288/11.6.2018 απόφασης της Υπουργού Εργασίας,
Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β΄ 2401).
Η προβλεπόμενη προθεσμία υποβολής του εντύπου Ε4 (Πίνακας Προσωπικού),
συμπληρωμένου μόνο με τα στοιχεία της μεταβολής των αποδοχών, παρατάθηκε έως τις 28
Φεβρουαρίου 2019, με την υπ’ αριθμ. οικ. 4595/Δ1.1613/31.1.2019 απόφαση της Υπουργού
Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β΄ 234).
Σε περίπτωση παρέλευσης της παραπάνω προθεσμίας, ηλεκτρονική υποβολή δεν είναι δυνατή
και ακολουθείται η διαδικασία της κατάθεσης με προσέλευση στην αρμόδια Υπηρεσία του ΣΕΠΕ,
με ανάλογη εφαρμογή των προβλεπόμενων κυρώσεων περί εκπρόθεσμης υποβολής εντύπων, σύμφωνα με την παρ. 5.21 του άρθρου 5 της υπ’ αριθμ. οικ. 32143/Δ1.11288/11.6.2018
απόφασης.
6. Κάθε αναφορά της ισχύουσας νομοθεσίας γενικά στον ελάχιστο μισθό ή στο ελάχιστο
ημερομίσθιο της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) νοείται ως αναφορά
στον νόμιμο κατώτατο μισθό και το νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο που καθορίζεται κατά τα
ανωτέρω.
Η διαβούλευση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού για το έτος 2021
Η προβλεπόμενη διαδικασία για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού ξεκίνησε στις 24 Φεβρουαρίου 2020 με τη συγκρότηση της τριμελούς επιτροπής συντονισμού της διαβούλευσης. Ωστόσο, οι εξελίξεις με την πανδημία του κορονοϊού κατέστησαν επιβεβλημένη την μετάθεση της έναρξης της διαβούλευσης αρχικά για το Σεπτέμβριο του 2020, στη συνέχεια για το Νοέμβριο του 2020, και εν τέλει, το Μάρτιο του 2021. Αντίστοιχα μετατέθηκε και η προθεσμία για τη λήψη της τελικής απόφασης για το 2ο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου του 2021.
Επισυνάπτεται το Σχέδιο του Πορίσματος Διαβούλευσης που συνέταξε το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), σε συνεργασία με πενταμελή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων.
Επισυνάπτονται τα πρακτικά της προφορικής διαβούλευσης για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού έτους 2021, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το άρθρο 103 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ Α’ 167). Η προφορική διαβούλευση πραγματοποιήθηκε στις 24/5/2021, μέσω τηλεδιάσκεψης.
Οι εκθέσεις για τον κατώτατο μισθό
Παρατίθενται παρακάτω οι εκθέσεις επιστημονικών Ινστιτούτων και Φορέων που κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη διαβούλευση για τον κατώτατο μισθό:
1.Τράπεζα της Ελλάδας: Δεδομένης της μεγάλης αβεβαιότητας ως προς την
εξέλιξη της πανδημίας, κρίνεται ότι δεν υπάρχει περιθώριο για μια αύξηση των
κατώτατων μισθών και ημερομισθίων το 2021.Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ( Τράπεζα της Ελλάδος).
2.ΕΛΣΤΑΤ: Η πρόταση της Αρχής είναι να συμπεριληφθεί στην ΑΠΔ του e-ΕΦΚΑ πεδίο με τις ώρες εργασίας έτσι ώστε να περιλαμβάνονται όλες οι μεταβλητές που απαιτούνται και να διευρυνθεί το “κατώτατο ωρομίσθιο”. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.) και Δείκτης Μισθολογικού Κόστους, Δ’ τρίμηνο 2020 και Διάρθρωση μισθών ανά κλάδο (2018)
3. ΟΑΕΔ: Οποιασδήποτε
τάξης μεγέθους αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού θα πρέπει να συνδυαστεί με τις
μεταβολές του ΑΕΠ και του δείκτη τιμών του καταναλωτή. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Οργανισμός Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (Ο.Α.Ε.Δ.)
4. ΚΕΠΕ: Οι επιπτώσεις από την όποια μεταβολή του κατώτατου μισθού είναι χρήσιμο να
διερευνώνται εκ των προτέρων και να συνεκτιμώνται από τους ασκούντες οικονομική
πολιτική, ειδικά κατά την τρέχουσα συγκυρία, η οποία αφενός δεν απέχει πολύ ούτε χρονικά
ούτε συγκυριακά από τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης και το σύνολο των πολιτικών
λιτότητας που τη συνόδευσαν, αφετέρου βρίσκει τη χώρα ακόμη στη δίνη της πανδημίας του
κορονοϊού, που έχει ήδη επιφέρει για το 2020 μείωση του ΑΕΠ κατά 8,2%. Σε αυτό το πλαίσιο
οι όποιες επιβαρύνσεις του κόστους εργασίας μπορεί να βλάψουν τις αναπτυξιακές
προοπτικές της ελληνικής οικονομίας Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών ΚΕΠΕ
5.ΟΜΕΔ: Ο Ο.ΜΕ.Δ. παραμένει ο μόνος θεσμικά εξουσιοδοτημένος
φορέας παροχής υπηρεσιών μεσολάβησης και διαιτησίας προς τις εργατικές
και εργοδοτικές οργανώσεις, καθώς και προς μεμονωμένους εργοδότες, με
σκοπό την υποστήριξη των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και την
επίλυση συλλογικών διαφορών εργασίας. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.)
6.ΕΙΕΑΔ: Με βάση την εξέταση, ανάλυση και εκτίμηση και των οικονομικών εργασιακών , κοινωνικών δεδομένων που ακολουθεί αλλά και την πρωτοφανή αβεβαιότητα για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας που συνοδεύει την πρωτοφανή και συνεχιζόμενη υγειονομική κρίση, το ΕΙΕΑΔ με τεκμηριωμένο τρόπο καταθέτει δύο εναλλακτικές προτάσεις για τον κατώτατο μισθό , ισοδύναμης συνολικά επίδρασης στην αγορά εργασίας:
Πρόταση 1η: Ο κατώτατος να παραμείνει αμετάβλητος στα 650 ευρώ με συνοδευτικά μέτρα ενίσχυσης των χαμηλοσυνταξιούχων, όπως ενδεικτικά η αναψηλάφηση του ζητήματος των προσαυξήσεων των 3 ετιών προϋπηρεσίας στον κατώτατο μισθό ή μια μικρή αύξηση του αφορολογήτου.
Πρόταση 2η: Ο κατώτατος μισθός να αυξηθεί στα 660 ευρώ , δηλαδή κατά 1,53% που αντιστοιχεί στο ήμισυ της πιθανής αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας τον επόμενο χρόνο. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού (Ε.Ι.Ε.Α.Δ.)
7. ΙΝΕ ΓΣΕΕ: Η πρόταση του ΙΝΕ
ΓΣΕΕ είναι η εξής: Άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στο ύψος των
751 ευρώ μηνιαίως στο πλαίσιο ενός χρονοδιαγράμματος με τιμή αναφοράς το 60% του διάμεσου ακαθάριστου μισθού των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Ινστιτούτο Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε. (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ)
8.ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ: Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο εξετάζεται ο ισχύων κατώτατος μισθός χωρίζεται σε δυο περιόδους. Η
πρώτη περίοδος αφορά το διάστημα από την εφαρμογή του (1/2/2019) μέχρι την αρχική έλευση της
πανδημίας (Φεβρουάριος 2020). Η δεύτερη περίοδος αφορά το διάστημα της εκδήλωσης της πανδημία
Covid – 19 (Μάρτιος 2020) που διαρκεί μέχρι σήμερα.
Κατά την πρώτη περίοδο φαίνεται πως η αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού στο 650 ευρώ δεν είχε κάποια
αρνητική επίδραση στα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, ενώ μπορεί να υποστηριχθεί πώς επέδρασε
θετικά στην μείωση του ποσοστού του πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού
αποκλεισμού..
Όσον αφορά την δεύτερη περίοδο η καθίζηση της οικονομίας και οι δυσμενείς επιπτώσεις που έχει
καταφέρει η πανδημία στην οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων προτεραιοποιούν τη λήψη μέτρων για
την στήριξη τους κατά το διάστημα της σταδιακής επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας ώστε να
διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και η διατήρηση των θέσεων εργασίας. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Ινστιτούτο Μικρών Επιχειρήσεων της Γ.Σ.Ε.Β.Ε.Ε. (ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ)
9.ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ: Η θεσμοθέτηση του κατώτατου μισθού αλλά και το ύψος του θα πρέπει να συνδέεται και με άλλες κοινωνικές παροχές όπως τα διάφορα επιδόματα που δίνονται στα πιο αδύναμα μέλη της κοινωνίας καθώς και αποτελούν και αυτά τμήμα μιας ευρύτερης πολιτικής σχετικά με την αγορά εργασίας. Διαβάστε περισσότερα για την έκθεση εδώ Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ε.Σ.Ε.Ε.(ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ)
10.ΙΝΣΕΤΕ : Μια αύξηση του
κατώτατου μισθού, ιδιαίτερα στις σημερινή συγκυρία που έχει δημιουργήσει η
πανδημία, είναι εξαιρετικά πιθανό να επιφέρει είτε τη μείωση του ρυθμού αύξησης του
ΑΕΠ και του ρυθμού μείωσης της ανεργίας, είτε και την περαιτέρω διόγκωση των
ευέλικτων μορφών απασχόλησης και πιθανότατα της αδήλωτης και ανασφάλιστης
εργασίας, με αποδοχές πολύ χαμηλότερες από τον κατώτατο μισθό και με σημαντικές
αρνητικές δημοσιονομικές επιπτώσεις αλλά και δημιουργία καταστάσεων αθέμιτου
ανταγωνισμού. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Ινστιτούτο του Σ.Ε.Τ.Ε. (INSETE)
11.ΙΟΒΕ: Μία αύξηση του επιπέδου του κατώτατου μισθού ταχύτερη από αυτήν της παραγωγικότητας θα επιβράδυνε περαιτέρω την
αποκλιμάκωση της ακόμα πολύ υψηλής ανεργίας, θα ενέτεινε τη θεμελιώδη πίεση στην
αγορά εργασίας ένεκα της πανδημίας όταν τα τρέχοντα προσωρινά μέτρα στήριξής της
σταδιακά θα αποσύρονται, με αρνητικές συνέπειες στην «απασχολησιμότητα» του άνεργου
ανθρώπινου δυναμικού και στις προοπτικές μακροχρόνιας ανάπτυξης της χώρας Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (Ι.Ο.Β.Ε.)
Τα υπομνήματα των κοινωνικών εταίρων για τον κατώτατο μισθό
Ακολουθούν τα υπομνήματα των κοινωνικών εταίρων για τον κατώτατο μισθό:
1. ΣΕΤΕ: Κατά τον προσδιορισμό και τον τρόπο επιβολής του Κατώτατου Μισθού πρέπει να θεσπιστούν
πρόνοιες για τους κλάδους στους οποίους ο Μέσος Μισθός διαμορφώνεται σήμερα σε πολύ
χαμηλά επίπεδα, καθώς και για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της
μεγάλης κρίσης στη χώρα, υπό την προϋπόθεση ότι η εισοδηματική πολιτική συμβάλει πράγματι
στην έξοδο των επιχειρήσεων από την κρίση, ιδιαίτερα αν από τα επιχειρηματικά τους
προγράμματα προκύπτει ότι έχουν τη δυνατότητα να επανέλθουν σε ανταγωνιστική
δραστηριότητα. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι στην τρέχουσα οικονομική συγκυρία και τις συνθήκες που έχει
δημιουργήσει η πανδημία του Covid-19 δεν ενδείκνυται μια αύξηση του κατώτατου μισθού το 2021. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ)
2.ΣΕΒ: Τουλάχιστον για όσο διαρκούν οι άμεσες αρνητικές επιδράσεις της πανδημίας, το 2021 δεν
κρίνεται σκόπιμο να γίνουν αλλαγές στο επίπεδο του κατώτατου μισθού, ειδικά μεγάλης κλίμακας. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ)
3.ΓΣΕΒΕΕ: Παραμένει σταθερή στη θέση της για αποκατάσταση των ελεύθερων
συλλογικών διαπραγματεύσεων μέσω της αποφασιστικής συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων
(εργοδοτών και εργαζομένων) στον καθορισμό του κατώτατου μισθού. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ)
4. ΕΣΕΕ: Ενδεχόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού σήμερα θα είχε ως
αποτέλεσμα να πληγεί η βιωσιμότητα των ΜμΕ, οι οποίες είναι ο
σημαντικότερος εργοδότης της χώρας, ενώ θα επέφερε ισχυρές
αναταράξεις σε θέσεις εργασίας που αμείβονται με τον κατώτατο
(νέοι εργαζόμενοι και ευέλικτες μορφές απασχόλησης) ή σε ήδη
σκληρά δοκιμαζόμενους κλάδους. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ)
5.ΙΝΕ-ΓΣΕΕ: Η θέση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ είναι ότι, για να είναι επαρκές το επίπεδο του κατώτατου μισθού, θα πρέπει να αντιστοιχεί στο ύψος του μισθού αξιοπρεπούς διαβίωσης. Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Ινστιτούτο Εργασίας της Γ.Σ.Ε.Ε. (ΙΝΕ-ΓΣΕΕ)
6.ΣΒΕ : Λόγω της δομής της Ελληνικής οικονομίας, η
αύξηση του κατώτατου μισθού θα έχει ως
συνέπεια την αύξηση της κατανάλωσης, γεγονός
που θα οδηγήσει στην αύξηση των εισαγωγών,
άρα στην περαιτέρω επιδείνωση του ισοζυγίου
εμπορικών συναλλαγών.
Διαβάστε ολόκληρη την έκθεση εδώ Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ)