“Τσουχτερά” πρόστιμα θα επιβάλλονται στους εργοδότες που δεν θα καταβάλλουν τις προβλεπόμενες (από τον Απρίλιο του 2024) αυξήσεις στους εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.
Όπως αναφέρει η υφιστάμενη νομοθεσία, τα πρόστιμα αυτά θα κυμαίνονται μεταξύ 1.800 ευρώ και 8.000 ευρώ και τα ποσά αυτά θα διαμορφώνονται ανάλογα με το αριθμό των εργαζομένων που απασχολεί μια επιχείρηση αλλά και από το εάν ο εργοδότης αυτός έκανε την παράβαση αυτή περισσότερες από 1 φορά. Ουσιαστικά τα πρόστιμα αυτά αφορούν στη «μη καταβολή μισθών / ημερομισθίων βάσει νομοθετικώς καθορισμένου νόμιμου κατώτατου μισθού /ημερομισθίου».
Διευκρινίζεται δε πως, ο νόμος για τον κατώτατο μισθό ισχύει σε όλη την ελληνική επικράτεια για τους εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Κανένας εργοδότης δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση να καταβάλει στους εργαζομένους του τον νόμιμο κατώτατο μισθό/ημερομίσθιο.
Αναλυτικά, μετά από τη δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης υπ΄ αριθ. 25058/29.03.2024 (ΦΕΚ1974/Β/29.03.2024), ο νόμιμος κατώτατος μισθός/ημερομίσθιο που ισχύει από 1 Απριλίου 2024 για πλήρη απασχόληση, για τους υπαλλήλους και τους εργατοτεχνίτες αντίστοιχα όλης της χώρας, έχει ως ακολούθως:
α) Για τους υπαλλήλους ο κατώτατος μισθός ορίζεται στα 830 ευρώ και
β) Για τους εργατοτεχνίτες το κατώτατο ημερομίσθιο ορίζεται στα 37,07 ευρώ.
Επίσης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 33 του ν.5053/2023 (Α΄ 158), σε όσους εργαζόμενους αμείβονται με τον νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σύμβασης ή σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τις 14.2.2012 και μετά την 1.1.2024.
Η κατά τα ανωτέρω προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:
α) Για τους υπαλλήλους με εξαρτημένη σχέση εργασίας, σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 3 τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία 9 ετών και άνω.
β) Για τους εργατοτεχνίτες, με εξαρτημένη σχέση εργασίας σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως 6 τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία 18 ετών και άνω.
Επιπλέον, οι ατομικές και συλλογικές συμβάσεις εργασίας κάθε είδους δεν επιτρέπεται να ορίζουν μηνιαίες τακτικές αποδοχές ή ημερομίσθιο πλήρους απασχόλησης κατώτερο από τον (κατά τα ανωτέρω οριζόμενα) νόμιμο κατώτατο μισθό και νόμιμο κατώτατο ημερομίσθιο.
Οι έλεγχοι της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρηση Εργασίας
Αξιοσημείωτο είναι δε πως ένας στους τέσσερις εργαζόμενους με τον κατώτατο μισθό δεν έλαβε τις αυξήσεις τις οποίες δικαιούταν, όπως έδειξαν τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας. Αναλυτικά, μέσα στα πλαίσια της ελεγκτικής της δράσης και για την τήρηση της νομοθεσίας για τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό, η Επιθεώρηση Εργασίας ξεκίνησε από το Μάιο του 2024 και συνεχίζει στοχευμένους ελέγχους, αξιοποιώντας δεδομένα από το Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, μέσω της χρήσης ειδικών αναφορών για τις δηλώσεις αναπροσαρμογής των αποδοχών, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
Συγκριμένα, μέχρι σήμερα ελέγχθηκαν 1.170 επιχειρήσεις και οι αποδοχές 8.518 εργαζόμενων. Σε 286 επιχειρήσεις και 1.949 εργαζόμενους διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν αναπροσαρμοστεί οι αποδοχές, με βάση τα νομοθετημένα κατώτατα όρια. Μετά από την παρέμβαση της Επιθεώρησης Εργασίας επήλθε συμμόρφωση, ενώ σε 43 περιπτώσεις επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 49.200 ευρώ. .
Κατώτατος μισθός: Πόσο θα αυξηθεί και ποιες αλλαγές έρχονται
Υπενθυμίζεται δε πως ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε στα 830 ευρώ μεικτά την 1η Απριλίου 2024 από 780 ευρώ μεικτά που ήταν το προηγούμενο διάστημα. Επίσης επισημαίνεται πως τον Απρίλιο του 2025 θα αναπροσαρμοστεί προς τα πάνω ο κατώτατος μισθός ενώ δεν αποκλείεται να αυξηθεί μεταξύ των 880 ευρώ μεικτά και των 890 ευρώ μεικτά το επόμενο έτος. Εάν ισχύσει αυτό, τότε ο κατώτατος μισθός ενδέχεται να ξεπεράσει τα 950 ευρώ το 2027 δηλαδή τον στόχο που έχει θέσει η κυβέρνηση για αυτό και ο μέσος μισθός να υπερβεί τα 1.500 ευρώ το ίδιο διάστημα.
Σημειώνεται δε πως το νέο εργασιακό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θα ψηφιστεί στη Βουλή έως τις 15 Νοεμβρίου του 2024 στη Βουλή στο πλαίσιο του οποίου θα έρθουν κάποιες αλλαγές στον κατώτατο μισθό:
- –Δεν θα μπορεί να γίνει καμία μείωση μελλοντικά στο ποσό του παρά μόνο «πάγωμα» στη διαδικασία της αύξησης του. Η Κοινοτική Οδηγία (2022/2041) περί επαρκών μισθών αναφέρει αυτό και θα ενσωματωθεί στο νομοσχέδιο αλλά και στο εθνικό δίκαιο.
- Η αναπροσαρμογή του θα πρέπει να γίνεται κάθε έως 2 έτη ή το αργότερο 4 χρόνια, σύμφωνα με την Οδηγία αυτή.
- Ο καθορισμός των μισθών θα μπορούν να γίνονται σύμφωνα με πληροφορίες με αυτόματο μηχανισμό τιμαριθμικής αναπροσαρμογής τους ή με οποιαδήποτε κατάλληλα κριτήρια. Αλλά και οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ θα μπορούν να χρησιμοποιούν ενδεικτικές τιμές αναφοράς για τον κατώτατο μισθό όπως το 60% του ακαθάριστου διάμεσου μισθού και το 50% του ακαθάριστου μέσου μισθού σύμφωνα με την Οδηγία. Δηλαδή ο κατώτατος μισθός θα καθορίζεται με βάση την εξέλιξη των μέσων μισθών της οικονομίας, τις επιπτώσεις των τιμών στην αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων αλλά και την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα κάθε κλάδου.