Το 2016, το ποσοστό αποταμίευσης των
νοικοκυριών, που βρίσκεται σε αρνητικό επίπεδο από το 2013 και μετά, έχει
μειωθεί σε -9,4% επισημαίνει ο ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο δελτίο του.
Όπως υπογραμμίζει, σε συνδυασμό με την αύξηση που παρατηρείται στο μερίδιο
της ιδιωτικής κατανάλωσης ως ποσοστού του ΑΕΠ, σημαίνει ότι ξοδεύουμε €10,6
δισ. παραπάνω από τα εισοδήματά μας.
Η κατάσταση αυτή προκαλεί προβληματισμό ως
προς τις προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης της οικονομίας διότι χωρίς αποταμίευση δεν
γίνονται επενδύσεις και χωρίς επενδύσεις δεν αυξάνει η παραγωγικότητα και τα εισοδήματα.
Τα νοικοκυριά, όχι μόνο
έχουν σταματήσει πλέον να αποταμιεύουν, αλλά και λόγω της αυξημένης φορολογικής
επιβάρυνσης, και από φόρους και από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, είτε
φοροδιαφεύγουν περισσότερο, είτε χρησιμοποιούν συσσωρευμένες αποταμιεύσεις,
ρευστοποιώντας ακίνητα ή αντλώντας ρευστά διαθέσιμα από καταθέσεις που
μετέφεραν στο εξωτερικό ή εν γένει εκτός εγχωρίου τραπεζικού συστήματος, σε
σεντούκια, θυρίδες, κλπ.
Αν θέλουμε ,αναφέρει ο ΣΕΒ η επερχόμενη ανάπτυξη αυτή τη φορά να στηριχθεί σε στέρεες βάσεις
και όχι κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην κατανάλωση, πρέπει να μας απασχολήσει
σοβαρά το πώς θα δημιουργήσουμε νέο πλούτο στη χώρα μας.
Στο πλαίσιο αυτό, η
μόνη διέξοδος είναι οι επενδύσεις της ιδιωτικής οικονομίας. Και στο ερώτημα
γιατί δεν γίνονται επενδύσεις παρά τις διαρθρωτικές αλλαγές των τελευταίων ετών
η απάντηση είναι απλή: για να γίνουν οι επενδύσεις χρειάζεται να υπάρξει
πολιτική και οικονομική σταθερότητα, και ένα κλίμα εμπιστοσύνης γύρω από τις
προοπτικές ανάπτυξης, χρηματοδότησης και δημοσιονομικής πειθαρχίας της
ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια.
Γι’ αυτό και η ολοκλήρωση της 2ης
αξιολόγησης αποτελεί μια θετική εξέλιξη και αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση
κινείται στη σωστή κατεύθυνση ως προς την ανάγκη να βάλει την οικονομία σε μια
σταθερή τροχιά για τα επόμενα χρόνια. Πέραν αυτού, χρειάζεται επιπλέον να
πεισθεί ο ιδιώτης επενδυτής ότι θα έχει κάποιο κέρδος από την επένδυσή του. Οι
ιδιωτικές επενδύσεις καλώς ενθαρρύνονται με διάφορα μέτρα από τις δημόσιες
πολιτικές που εντάσσονται στην Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική.
Αλλά στο τέλος,
αυτό που έχει σημασία είναι η δυνητική κερδοφορία του επενδυτή στη βάση του
κινδύνου που αναλαμβάνει και η αύξηση του μεριδίου της παραγωγής στο ΑΕΠ έναντι
της εγχώριας κατανάλωσης. Και το τελευταίο σχετίζεται με το θεσμικό περιβάλλον,
το ύψος της φορολογίας και τη λειτουργία των αγορών, που αν δεν είναι φιλικά
προς την επιχειρηματικότητα, δεν οδηγούν στο επόμενο βήμα, αυτό της υλοποίησης
ενός επενδυτικού σχεδίου.
Και, επιπλέον, σε ρόλο καταλύτη, απαιτούνται και
επενδύσεις σε μεγάλα έργα υποδομών, με την σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα, έργα
που να έχουν εμπορική αξία ώστε να αναζητηθούν επενδυτές και χρηματοδότηση στις
διεθνείς αγορές. Χωρίς ιδιωτικές επενδύσεις δεν πρόκειται να αυξηθεί η
απασχόληση, τα εισοδήματα και η αποταμίευση σε μόνιμη βάση ούτε και να αλλάξει
το στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας που στηρίζεται κατ’ εξοχήν στην
κατανάλωση.