Τον Ιούλιο του 2016, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 1,4 δισ. ευρώ, κατά 1,1 δισ. ευρώ μικρότερο από εκείνο του Ιουλίου του 2015 που είχε σημαδευτεί από τα capital controls.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών και σε μικρότερο βαθμό στην επιδείνωση των λοιπών ισοζυγίων που συνθέτουν το συνολικό.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών διπλασιάστηκε κυρίως λόγω της σημαντικής αύξησης των εισαγωγών, σε σύγκριση με τις εισαγωγές του Ιουλίου του 2015, οι οποίες είχαν σημειώσει μεγάλη πτώση σε σχέση με εκείνες του Ιουλίου του 2014, λόγω της εφαρμογής των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Επισημαίνεται ότι οι εισαγωγές του Ιουλίου του τρέχοντος έτους παραμένουν σε αρκετά χαμηλότερο επίπεδο από εκείνες των ετών 2013 και 2014. Οι εξαγωγές περιορίστηκαν τον Ιούλιο του 2016, κυρίως λόγω της πτώσης της αξίας των εξαγωγών καυσίμων. Σημειώνεται ότι, αν και σε τρέχουσες τιμές οι συνολικές εξαγωγές αγαθών ήταν μειωμένες κατά 2,9%, σε σταθερές τιμές παρουσίασαν άνοδο κατά 6,2%. Επίσης, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν κατά 2,8% σε σταθερές τιμές.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών περιορίστηκε κατά 139 εκατ. ευρώ, λόγω της πτώσης των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές και λοιπές υπηρεσίες. Αντίθετα, οι καθαρές εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών ήταν αυξημένες σε σχέση με τον Ιούλιο του 2015, λόγω βελτίωσης του ισοζυγίου των θαλάσσιων μεταφορών.
Όσον αφορά τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες τον Ιούλιο του 2016, τόσο οι εισπράξεις όσο και οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών παρουσίασαν κάμψη κατά 3,5% και 2% αντίστοιχα.
Τα ισοζύγια πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων τον Ιούλιο του 2016 παρουσίασαν αυξημένα ελλείμματα σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2015. Η επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών πληρωμών για μερίσματα, ενώ η επιδείνωση του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων οφείλεται κυρίως στις εξελίξεις στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
Η εικόνα επταμήνου
Την περίοδο Ιανουαρίου- Ιουλίου 2016, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώθηκε κατά 306 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2015 και εμφάνισε έλλειμμα 1,1 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στη βελτίωση των ισοζυγίων των πρωτογενών και δευτερογενών εισοδημάτων, ενώ το ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών παρουσίασε επιδείνωση.
Το ισοζύγιο αγαθών παρουσίασε βελτίωση κατά 653 εκατ. ευρώ, η οποία αντανακλά τη βελτίωση του ισοζυγίου καυσίμων, γεγονός που οφείλεται στη μείωση των τιμών του πετρελαίου και τον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων, λόγω της εκτέλεσης μεγάλου μέρους των σχετικών συναλλαγών εκτός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος μετά την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Το ισοζύγιο αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία επιδεινώθηκε κυρίως λόγω των εξελίξεων του μηνός Ιουλίου, που προαναφέρθηκαν.
Σημειώνεται ότι, σε σταθερές τιμές, οι συνολικές εξαγωγές αγαθών παρουσίασαν άνοδο κατά 6%, η οποία αντανακλά κυρίως την άνοδο του όγκου των εξαγωγών καυσίμων, ενώ οι εξαγωγές αγαθών χωρίς τα καύσιμα, σε σταθερές τιμές, έμειναν σχεδόν στάσιμες.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών τους πρώτους επτά μήνες του 2016 παρουσίασε πτώση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ, λόγω της σημαντικής μείωσης των καθαρών εισπράξεων από μεταφορές, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων. Επιπλέον, μείωση εμφάνισαν και οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες.
Οι συνολικές αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 1,1%, ενώ οι αντίστοιχες εισπράξεις περιορίστηκαν κατά 4,8%. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν σε μικρό βαθμό από τη βελτίωση του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών.
Το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα ύψους 930 εκατ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2016, κατά 887 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του ίδιου διαστήματος του 2015. Βελτίωση παρουσίασε επίσης και το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων.
Ισοζύγιο κεφαλαίων
Τον Ιούλιο του 2016, το ισοζύγιο κεφαλαίων παρουσίασε μικρό έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος τον ίδιο μήνα του 2015, ενώ την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2016 εμφάνισε πλεόνασμα 642 εκατ. ευρώ, κατά 34 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο από εκείνο του αντίστοιχου διαστήματος του 2015.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Ιούλιο του 2016, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε πλεόνασμα 1,4 δισεκ. ευρώ, μικρότερο κατά 1,1 δισεκ. ευρώ από εκείνο του ίδιου μήνα του 2015. Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2016 παρουσιάστηκε έλλειμμα 428 εκατ. ευρώ, κατά 340 εκατ. ευρώ μικρότερο από εκείνο της ίδιας περιόδου του 2015.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιούλιο του 2016, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων σημειώθηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 93 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην εκροή 100 εκατ. ευρώ λόγω της συμμετοχής της ΟΠΑΠ στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της OPAP Investment Ltd στην Κύπρο. Οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού (άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα) κατέγραψαν καθαρή αύξηση 30 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των καθαρών απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 4,9 δισ. ευρώ οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 5 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια εξωτερικού. Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση κατά 156 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων. Στην πλευρά των υποχρεώσεων καταγράφηκε μείωση κατά 2,0 δισεκ. ευρώ, η οποία αντανακλά τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων κατά 3,6 δισ. ευρώ οφείλεται κυρίως στη μείωση κατά 2,9 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού και στη μείωση κατά 609 εκατ. ευρώ, λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων. Η αύξηση των υποχρεώσεων κατά 2,5 δισ. ευρώ αντανακλά την καθαρή αύξηση κατά 3,3 δισ. ευρώ των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα (συμπεριλαμβάνεται και ο λογαριασμός ΤARGET), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση ύψους 789 εκατ. ευρώ λόγω της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων.
Την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2016, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων από άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό μειώθηκαν κατά 1,6 δισ. ευρώ, ενώ οι αντίστοιχες υποχρεώσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, αυξήθηκαν κατά 134 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, οι καθαρές απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 5,2 δισ. ευρώ, οφειλόμενη κυρίως στην άνοδο κατά 6,5 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια έκδοσης μη κατοίκων, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 1,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές επιχειρήσεων του εξωτερικού. Οι καθαρές υποχρεώσεις κατοίκων έναντι του εξωτερικού μειώθηκαν κατά 2,3 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατά 8,8 δισεκ. ευρώ αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, αλλά και τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (1). Στην πλευρά των υποχρεώσεων καταγράφηκε μείωση κατά 2,0 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται τόσο στη μείωση των καταθέσεων και repos μη κατοίκων στην Ελλάδα (συμπεριλαμβάνεται ο λογαριασμός TARGET) όσο και στο αποτέλεσμα της στατιστικής προσαρμογής. Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από την αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους.
Στο τέλος Ιουλίου 2016, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 6,9 δισεκ. ευρώ, έναντι 5,1 δισεκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2015.
στο 