Μειώσεις σε ποσοστό που κατά μέσο όρο ανέρχονται σε 1,25% καταγράφονται για πρώτη φορά στις τιμές των προϊόντων στα σουπερ μάρκετ τον Μάιο 2024 σε σχέση με τον Μάιο 2023, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Σύμφωνα πάντα με την έρευνα του ΙΕΛΚΑ, για πρώτη φορά οι 14 από τις 23 κατηγορίες καταγράφουν μείωση. Αναλυτικότερα, από την έρευνα προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Η καθαρή μείωση του δείκτη εξέλιξης τιμών αλυσίδων σουπερ μάρκετ τον Μάιο 2024 δείχνει ότι ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι αρνητικός της τάξης του 1,25% (έναντι +1,10% τον Απρίλιο, +0,28% τον Μάρτιο, +2,70% τον Φεβρουάριο και +3,00% τον Ιανουάριο 2024).
2. Η μεταβολή του Μαΐου σε σχέση με τον Απρίλιο οφείλεται κυρίως στη συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση των τιμών και εν μέρει στην επίδραση της εποχικότητας λόγω Πάσχα, περίοδο κατά την οποία καταγράφονται έντονες προωθητικές ενέργειες την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας, η οποία το 2023 ήταν στα μέσα Απριλίου, ενώ το 2024 στην πρώτη εβδομάδα του Μαΐου και ενσωματώνεται στα στοιχεία της παρούσας μέτρησης.
Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες:
- Βούτυρα και αυγά: -7,50%
- Χαρτικά, καλλυντικά και είδη προσωπικής υγιεινής: -5,62%
- Φρέσκα φρούτα και λαχανικά: -4,04%
- Τυροκομικά: -3,97%
- Αλκοολούχα ποτά: -3,74%
Στα γαλακτοκομικά, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα, ενώ προϊόντα όπως το βούτυρο και τα αυγά επωφελούνται από τις προωθητικές ενέργειες λόγω του Πάσχα.
Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά έχουν ευνοηθεί από τις συγκριτικά καλύτερες καιρικές συνθήκες σε σχέση με το 2023.
Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στις κατηγορίες:
- Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: 5,85%
- Φρέσκα ψάρια και θαλασσινά: 4,42%
- Έτοιμα γεύματα: 3,13%
- Τροφές και είδη για κατοικίδια: 3,05%
- Νερά και αναψυκτικά: 2,79%
Τα περισσότερα από αυτά τα είδη επηρεάζονται από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και
κυρίως τις τιμές της ζάχαρης και του κακάο.
Από τις 23 κατηγορίες που εξετάζονται οι 14 κατέγραψαν μείωση και οι 9 αύξηση.
1. ΑΥΓΑ, ΒΟΥΤΥΡA -7.50%
2. ΧΑΡΤΙΚΑ, ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ & ΕΙΔΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ -5.62%
3. ΦΡΕΣΚΑ ΦΡΟΥΤΑ & ΛΑΧΑΝΙΚΑ -4.04%
4. ΤΥΡΟΚΟΜΙΚΑ -3.97%
5. ΑΛΚΟΟΛΟΥΧΑ ΠΟΤΑ -3.74%
6. ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ & ΕΙΔΗ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ -3.52%
7. ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΑ & ΧΥΜΟΙ ΨΥΓΕΙΟΥ -2.88%
8. ΒΡΕΦΙΚΕΣ & ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΤΡΟΦΕΣ -2.77%
9. ΑΛΛΑΝΤΙΚΑ -2.20%
10. ΖΥΜΕΣ ΝΩΠΕΣ & ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΕΣ -2.04%
11. ΕΙΔΗ ΑΡΤΟΠΩΛΕΙΟΥ & ΖΑΧΑΡΟΠΛΑΣΤΕΙΟΥ -1.42%
12. ΟΡΕΚΤΙΚΑ, ΑΛΙΠΑΣΤΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΣΕΡΒΙΡΙΖΟΜΕΝΑ ΕΙΔΗ -1.32%
13. ΚΑΤΕΨΥΓΜΕΝΑ -1.10%
14. ΕΙΔΗ ΠΡΩΙΝΟΥ & ΡΟΦΗΜΑΤΑ -0.21%
15. ΕΙΔΗ ΜΙΑΣ ΧΡΗΣΗΣ, ΟΙΚΙΑΚΑ 0.56%
16. ΦΡΕΣΚΑ ΚΡΕΑΤΑ 1.64%
17. ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ & ΣΝΑΚ 1.87%
18. ΤΡΟΦΙΜΑ ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΟΥ 2.46%
19. ΝΕΡΑ, ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΑ & ΧΥΜΟΙ 2.79%
20. ΤΡΟΦΕΣ & ΕΙΔΗ ΓΙΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ 3.05%
21. ΕΤΟΙΜΑ ΓΕΥΜΑΤΑ 3.13%
22. ΦΡΕΣΚA ΨΑΡΙA & ΘΑΛΑΣΣΙΝΑ 4.42%
23. ΜΠΙΣΚΟΤΑ, ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ & ΖΑΧΑΡΩΔΗ 5.85%
Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η τάση συγκράτησης των τιμών
προϊόντων στα σουπερμάρκετ:
• Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν σταθεροποίηση
τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων
όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της
οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και της γκάμας των προϊόντων
ιδιωτικής ετικέτας.
• Καλύτερες συγκριτικά με το 2023 καιρικές συνθήκες τον Μάιο 2024. Οι
περσινές βροχές είχαν αυξήσει σημαντικά το κόστος στα φρέσκα φρούτα και
λαχανικά.
• Προσφορές και εκπτώσεις και η εποχικότητα του Πάσχα. Οι προσφορές και οι
εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε
αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές
των προϊόντων. Πολλές από τις προσφορές του Πάσχα εφαρμόστηκαν το 2024 τον
Μάιο, ενώ το 2023 τον Απρίλιο, κάτι που τεχνηέντως οδήγησε σε υψηλότερες τιμές
τον Απρίλιο, αλλά και σημαντικά χαμηλότερες τον Μάιο.
• Κυβερνητικές θεσμικές παρεμβάσεις. Οι αλυσίδες σουπερμάρκετ λειτουργούν σε
αυστηρό θεσμικό πλαίσιο (π.χ. Απαγόρευση προωθητικών ενεργειών σε
περίπτωση ανατιμήσεων 6969/2024).
• Η αποκλιμάκωση των τιμών των πρώτων υλών τους προηγούμενους μήνες
στις διεθνείς αγορές και η ομαλοποίηση της αγοράς. Οι διεθνείς δείκτες
πρώτων υλών τροφίμων (π.χ. FAO Food Price Index) καταγράφουν μείωση τους
πρώτους μήνες του 2024.
•Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές
εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης
κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το
απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των
αποθεμάτων.
• Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων
ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω
μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου.